“Paydaş Kapitalizmi” karnesi

* Fotoğraf: Pixabay

Dünya Ekonomik Forumu (DEF), önceki gün dört büyük bağımsız denetim şirketiyle birlikte şirketlerin dünyanın hangi bölgesinde veya hangi sektörde faaliyet gösterdiklerine bakılmaksızın, çevreye, topluma ve yönetişime katkılarını ölçecek bir ESG (environmental, social and governance) Scorecard açıkladı. 

Ocakta duyurulan çalışma Uluslararası İş Konseyi’nin evrensel standart çağrıları üzerine başlatılmıştı.

Dünya Gazetesinden Hilal Sarı’nın haberine göre, şirketlerin sorumluluk karnesi niteliğindeki ESG Scorecard’da izlenmesi gereken ve başarının ölçüleceği dört alan bulunuyor: İnsan, Gezegen, Refah ve Yönetim Prensipleri. 

Şirketlerin finansal olmayan faaliyetlerini kolektif şekilde raporlayabilmelerini kolaylaştıracak standartlar, aynı zamanda DEF’in güçlü şekilde savunmakta olduğu “hissedar kapitalizminden paydaş kapitalizmine geçişi” de destekliyor.

İnsan

Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne de katkı sağlayacak yeni raporlama sisteminin ilk sıradaki metriği insan. DEF’in dördüncüsünü düzenlediği Sürdürülebilir Kalkınma Etkisi Zirvesinde açıklanan yeni standartlar için DEF Kurucusu Klaus Schwab, “Bu tarihte paydaş kapitalizmini daha ölçülebilir yapmak konusunda tarihi bir an" diyor.

İnsan standartları şirketlerin çalışanlarına davranışı, çeşitlilik, ücret eşitsizlikleri, sağlık ve güvenlik taraflarını notlayacak. 

ESG Scorecard’da tam puan almak isteyen şirketlerin yoksulluğu ve açlığı sonlandırma konusunda istekli olmaları, tüm insanlığın onurlu ve adil şartlarda ve sağlıklı koşullarda yaşayabilmesini sağlamaları, bu konuda somut adımlar atmaları bekleniyor.

Gezegen

Bu bölümde ise yeni standartlar şirketlerin doğaya ve çevreye bağımlılıkları ve etkileri değerlendirilecek. Şirketlerin sera gazı emisyonları bu alandaki en önemli ölçütlerden olacak. Arazi koruma ve su kullanımı da yine şirketlerin “Paydaş Kapitalizmi” karnesinde not alacakları diğer alanlardan bazıları. 

Bu alanda iyi puan almak isteyen şirketlerin gezegeni yok olmaktan korumaya çalışmaları, sürdürülebilir tüketim ve üretimi desteklemeleri ve iklim krizi konusunda acilen adım atmaları hem karada hem su altında yaşama zarar vermemeleri bekleniyor.

Refah

Deloitte, EY, KPMG ve PwC ile birlikte hazırlanan “Paydaş Kapitalizmi Karnesi”nde şirketler “Refah” başlığı altında da değerlendirilecek: Şirketlerin bulundukları toplumun finansal refahına etkileri incelenecek. Ölçütler arasında istihdam, servet yaratımı, ödenen vergiler ve Ar-Ge harcamaları gibi değerlendirme kriterleri bulunuyor. 

Şirketler BM’nin yoksulluğu sonlandırmak, onurlu iş ve ekonomik büyüme, sektörel inovasyon ve altyapı, eşitsizliğin azaltılması Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne ilişkin değerlendirilecek.

Yönetim prensipleri

Karnedeki dört ana unsurdan sonuncusu “Yönetim Prensipleri”: Bir şirketin amacını, stratejisini ve hesap verebilirliğini ölçecek. Bu alanda şirketlerin riskleri ölçme ve etik davranışları da değerlendiriliyor. 

Yolsuzluk ve rüşvet gibi konularda şirketlerin nasıl politikaları olduğu incelenecek ve bölgelere göre ayrımlar yapılacak. Kişisel verilerin korunması ve siber güvenlik gibi önemi giderek artan bazı teknolojik konular da yine bu başlık altında incelenecek kriterler arasında. 

Şirketlerin uzun vadede yaratmayı hedeflediği değerlerle mevcut uygulamalarının tutarlılığı da incelenecek.

Dünya Ekonomik Forumu hakkında

Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde yer alan uluslararası bir vakıf.

Her yıl İsviçre'nin Davos kasabasında yapılıyor. Dünyanın en tanınmış iş insanları ve siyasetçilerini bir araya getiren, dünyanın en önemli sorunlarının tartışıldığı konferanslarıyla tanınıyor.

Forum, 2008'de Dubai'de dünyanın 68 değişik sorununun ele alındığı ve dünya çapında 700 kadar uzmanı bir araya getiren Küresel Gündem Zirvesi'ni başlatmıştı. (TP)