Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı "Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı"nı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden ekonomist Prof. Dr. Yalçın Karatepe’yle konuştuk.
Prof. Dr. Karatepe, Albayrak’ın açıkladığı ve firmalara yüzde 10 indirim kampanyası başlatmayı öngören programın hedefinin enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesi olmadığını belirtirken, amaçlananın sadece yeni ekonomi programında hedeflenen enflasyon düzeyini tutturmak olduğunu ifade etti.
TIKLAYIN - Berat Albayrak: Tüm Firmalardan Yüzde 10 İndirim İstedik
Yüzde 10 indirim kampanyası için, "kamu gücü kullanılarak özel sektöre baskı yapıldığını" ifade eden Prof. Dr. Karatepe bianet’e yaptığı değerlendirmelerde şunları söyledi:
“Enflasyonla böyle mücadele edilmez”
“Yüzde 10 indirimle enflasyonla mücadele edilmez. Bugünkü açıklamaya ilişkin bizim beklentimiz biraz daha somut tedbirlerin alınmasına yönelikti.
“Ancak yapılan açıklamada görüyoruz ki, sadece özel sektöre fiyatlarında yılsonuna kadar yüzde 10'luk bir indirim yapmalarını söylemişler.
“Zorunlu indirim”
“Anladığım kadarıyla yüzde 10 indirim bu biraz zorunlu hale dönecek. Çünkü işyerlerinin kapılarına enflasyonla topyekun mücadele logosunun asılması isteniyor. Dolayısıyla asmayan şirketler sanki destek vermiyormuş durumunda kalacak.
“Ben burada herhangi bir somut tedbir görmedim. Sadece özel sektöre baskı yapılarak, özellikle enflasyon sepetinde yer alan ürünlerin fiyatlarını yılsonuna kadar yüzde 10 indirterek yeni ekonomi programında belirledikleri 2018 enflasyon hedefini tutturmayı amaçlamışlar.
“Enerji maliyetleri için indirimden bahsedilmiyor”
“Enflasyonun temel sebebi olan enerji maliyetleri için bir indirimden falan söz edilmiyor.
“Üreticilerin maliyetleri hayli yüksek seviyelerde seyrediyor. Dolayısıyla nasıl indirim yapacaklar, ben bilemiyorum.
“Hangi 50 ürün?”
“Ayrıca bütün ürünlerde yüzde 10 indirimden bahsetmiyorlar. Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli yaptığı açıklamada zincir marketlerde 50 üründe indirim yapılmasını sağladıklarından bahsediyordu.
“Oysa biz biliyoruz ki, büyük bir markette yaklaşık 50 bin civarında ürün satılıyor. Bu 50 üründen kastettikleri, benim anladığım enflasyon sepetinde yer alan ürünleri hedeflemişler.
“Burada somut şekilde kamu gücünü kullanarak özel sektöre baskı yaparak manipülatif biçimde enflasyonun yılsonunda yeni ekonomi programında açıkladıkları hedef seviyesinde çıkmasını amaçlamışlar.
“Ben bunun bile sağlanacağını düşünmüyorum. Çünkü Türkiye'de enflasyon beklentileri bozuldu. Maliyetlerden kaynaklanan enflasyonun yanında vatandaşın da enflasyon beklentisi bozuldu.
“Siz 50 üründe indirim istersiniz ama 50 bin çeşit ürünün fiyatları ne olacak, bilemiyorum.
“Üretici zaten maliyeti yansıtamıyor”
“Öte yandan üretici enflasyonu eylül ayında yıllık bazda yüzde 46.15 olarak açıklandı. Üreticiler zaten maliyetlerini nihai fiyatlarına yansıtamıyorlar. Çünkü vatandaşın alım gücü olmadığı için talep hızla daralıyor.
“Yani bir yandan maliyetleri böyle yüksek seyrederken mevcut fiyatlarda da yüzde 10 indirim talep etmeleri bu şirketlerin daha çok zarar etmesine yol açacaktır diye düşünüyorum.” (EKN)