Cengiz Holding "meyve verecek ağaçları" nasıl yok etti?

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Mehmet Cengiz’in kamu ihalesi rekorlarıyla tanıdığımız ve Cerattepe’den Kazdağları’na kadar Türkiye’nin dört bir yanındaki ağaçları bir bir kesen şirketi Cengiz Holding, YouTube hesabından “meyve veren ağaç taşlanır” temasıyla “Hayat Ağacı” adlı bir reklam filmi paylaştı.

Binlerce kişi tarafından “dislike” alan reklamda, bir ağaca taş atan çocukların kovalanmasının ardından, yaşça büyük bir kişi gelerek “Kolay değil. Yazıyla kışıyla 40 yıl geçse de aradan ağaç dediğin dimdik durmak ister. En zor şey meyve veren ağaç olmaktır. Taşlamak isteyen çok olur ama o her bahar gene çiçek açmak, tohumlarıyla beraber yeniden doğmak ister” sözlerini söylüyor.

Holding, reklamın açıklama kısmına da “Her zaman bu ülkeye ve insanlarına fayda yaratacak, toplumun her katmanına dokunacak projeler geliştirerek, Türkiye’nin gurur duyacağı bir şirket olma vizyonu ile çalıştık” notunu düşmüş.

İşte Cengiz Holding’in icraatleri ile oldukça tezat bir temayla sunduğu bu süslü reklam filminin arkasındaki ekolojik yıkımlardan bazıları…

İstanbul 3’üncü Havalimanı

Holding, İstanbul 3. Havalimanı projesinin 52 milyonluk ihalesini Mapa, Limak, Kolin ve Kalyon ile beraber kazanan şirketlerden biriydi.

Projenin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporunda kesilecek ağaç sayısının 2 buçuk milyon olacağı açıklanmıştı.

TIKLAYIN - 3. Havalimanının Sekiz Yıllık Hikayesi

Kuzey Ormanları Savunması’nın (KOS) 3. Havalimanı sahasında uydu görüntüleri üzerinden yaptığı analize göre, 2012’den 2019’a kadar inşaat nedeniyle tam 13 milyon ağaç kesildi. Analize göre 13 milyon ağacın 8 milyonu havalimanı, 1.2 milyonu havalimanı inşaatı için açılan taş ocakları, 3.7 milyonu da havalimanına giriş sağlayan Kuzey Marmara Otoyolu uğruna yok edildi.

Ağaçlar ile birlikte orada yaşayan milyonlarca canlı da hem evinden oldu hem de yaşamını kaybetti. Sayıları maalesef belirlenemedi.

Cerattepe'de maden

Cengiz Holding'in bünyesinde bulunan Eti Bakır, Artvin'e kuş uçuşu 4 kilometre uzaklıktaki Cerattepe’de, 2016’da maden arama ve çıkarma çalışmalarına başladı. Madene karşı Cerattepe yolunu kapatan Artvinliler, şirketin talimatıyla kendilerine müdahale eden kolluk kuvvetlerin rağmen direnişlerini günlerce sürdürdü.

Cerattepe, Cengiz Holding gelmeden önce Türkiye'nin ve dünyanın en zengin bitki örtüsüne sahip noktalarından ve kuşların göç güzergahlarından biriydi.

TIKLAYIN - Cerattepe'nin Doğası; Kapitalizmin Doğası

Projenin hayata geçirilmek istendiği bölgenin tamamına yakını orman arazisi niteliğinde olup ladin, sarıçam, göknar ve kayın ağaç cinsleri ağırlıklı olarak yer alıyordu.

Cerattepe’de başlayan inşaat çalışmaları Murgul ilçesinde siyanür havuzlarıyla devam etti. Projelerle yine binlerce ağaç kesildi. Canlıların doğal yaşam alanı yok edildi. Derelerin kirlenen suyundan içen hayvanlar hayatını kaybetti.

Kazdağları'nda maden

Kazdağları’nda 200 bin ağacı kesen Kanada firması Alamos Gold‘un yerli ortağı Doğu Biga Madencilik, 13 Ekim 2019’da dolan inşaat ruhsatının yenilenmemesinden dolayı bölgedeki çalışmalarına son vermiş, bu sayede doğa kendini yenilemeye başlamıştı. 10 aydır ruhsatı olmayan şirket halen tahliye edilmezken, Cengiz Holding devreye girdi.

Cengiz Holding, yıllardır bölgede arama faaliyetlerini sürdüren Truva Bakır İşletmeleri A.Ş maden işletmesini, Kanadalı Liberty Gold ve Teck Resorurces’dan 55 milyon dolara aldı.

Holdingin Eylül ayında Halilağa Bakır Madeni projesi için düzenlemek istediği ÇED toplantısı halkın direnişiyle karşılaşınca yapılamadı.

Hasankeyf Ilısu Barajı

12 bin yıllık tarihi kent olan Batman’ın Hasankeyf ilçesi, dünyada korunması gereken alanlar içinde UNESCO tarafından belirlenen 10 kriterden 9’una sahip bir yerdi.

Cengiz Holding-Nurol ortaklığı ile Dicle Nehri üzerinde inşa edilen Ilısu Barajı’nın su toplaması sonucunda, kentin 12 bin yıllık tarihi, Hasankeyf ve 40 köy bütünüyle sular altında kaldı. 60 köyde de evlerin ve tarım arazilerinin büyük bir bölümü, hayvan ve bitki türleri suya gömüldü.

TIKLAYIN - 1954'ten 2019'a Ilısu Barajı - Hasankeyf

Yaklaşık 7 bin nüfuslu bir ilçe olan Hasankeyf ise eski yerleşimin kuzeyinde yer alan Raman Dağı eteğinde TOKİ’nin inşa ettiği yeni yerleşim yerine taşındı.

Yusufeli Barajı ve HES

Artvin Yusufeli Baraj ihalesi 13 Ağustos 2012 yılında yapıldı. İhaleyi Limak İnşaat+Cengiz İnşaat+Kolin İnşaat'ın 486,8 milyon TL'lik teklifle kazandı. Baraj şu anda 225 metre yüksekliğe ulaştı.

Yusufeli Barajı’nın yanı sıra Artvin-Erzurum Yolu ile bu yol üzerindeki tünellerin yapımını da de Limak Holding şirketleri üstlendi. 

Tünellerden çıkan hafriyat, iki şirketin ortak çalıştığı kuru dereye dökülmüştü. Temmuz 2020’deki yağışla beraber bölgede sel meydana geldi. Selle birlikte o hafriyat yakındaki şantiyenin üstüne yığıldı, 4 işçi hayatını kaybetti.

Öte yandan, proje nedeniyle Artvin merkez ile Ardanuç, Yusufeli ve Şavşat ilçelerinin birçok köyü sular altında kaldı. Tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan köylüler başka yerlere göçmek zorunda kalırken zeytin ve mandalina dahil çeşitli ürünlerin yetiştiği tarım alanları da projeyle yok edildi.

2021 enerji alım ihalesi

TBMM İşletme ve Yapım Başkanlığı 13 Kasım’da düzenlediği 2021 yılı elektrik enerjisi alımı ihalesini de 12 milyon 932 bin TL teklif veren Cengiz Holding’e bağlı Cengiz Elektrik Şirketi aldı. TBMM ile şirket arasında da 3 Aralık tarihinde sözleşme imzalandı.

Şirket, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 20 Ekim’de “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Hizmet Binası 2021 yılı Serbest Piyasadan Elektrik Enerjisi Alınması İşi” adı altında düzenlediği ihaleyi de 3 milyon 424 bin TL teklif veren Cengiz Elektrik Şirketi kazandı.

Şirketin diğer projeleri

AKP iktidarında pek çok mega projeyi tek başına ya da konsorsiyum içinde yer alarak üstlenen Cengiz’in üstlendiği yapım işlerinden bazıları şöyle:

• Akkuyu Nükleer Santral Limanı
• Ordu-Giresun Havalimanı Rize-Artvin Havalimanı
• Hüseyin Avni Paşa Korusu
• Ankara Hızlı Tren Garı
• Gümüşhane Çevre Yolu
• Yakakent-Gerze Yolu
• Kastamonu-Çankırı (Ilgaz Tüneli Dahil) Yolu
• Kiğı-Yedisu Yolu
• Yukarı Kaleköy Barajı ve HES 
• Köseköy-Vezirhan (Kesim 1) Hızlı Tren
• Vezirhan-İnönü (Kesim 2) Hızlı Tren
• Yerköy-Yozgat-Sivas Demiryolu
• Kırıkkale-Yerköy (Kesim II) Demiryolu
• Palu-Genç-Muş Demiryolu
• Ovit Tüneli
• İstanbul-Şile-Ağva Yolu

(TP)