HDP | "Operasyonlarda kimyasal silah kullanımı savaş suçu"

Fotoğraf: Lahey'deki OPWC Genel Merkezi önünde Kürtlerin protestosu, 2021/ANF

Haberin Kürtçesi için tıklayın

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yürütme Kurulu (MYK) Türkiye'nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi topraklarında 2021'den beri sürdürdüğü sınır ötesi saldırılarda, uluslararası hukukta "savaş suçu" olarak nitelenen kimyasal silahların kullanıldığı iddiaları üzerine bir yazılı açıklama yayınladı.

Açıklamada halen TSK'nin operasyonlar sürdürdüğü Zap, Metina ve Avaşin bölgelerinde kimyasal silah kullanıldığı haberleri dolayısıyla Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü (OPCW) ve BM'ye etkili çalışma çağrısı yapıldı. HDP MYK, "Demokratik kamuoyunu bu gelişmeler karşısında ses çıkarmaya çağırıyoruz" dedi.

Kimyasal kullanımının "savaş suçu" olduğu vurgulanan açıklamada dijital medyadaki kimyasal etkisiyle can vermekte olan insanların görüntüleri hatırlatıldı. 

"Cenevre Konvansiyonu'na aykırı"

HDP açıklamasında kimyasal kullanımına dair  son iki yıldır süre giden iddialara değinildi: "2021'den bu yana dönem dönem kimyasal kullanımı haberleri gündeme gelmektedir. Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı hareket ettiği iddiaları ifade edilmektedir. Bu gelişmeler bölge halklarında endişe yaratmakta ve olası katliamların da kapısını aralamaktadır. Bir kez daha vurguluyoruz; kimyasal kullanımı Cenevre Konvansiyonu'na aykırıdır, savaş suçudur ve açıkça insanlığa karşı işlenmiş bir suçtur.

"Demokratik kamuoyunu bu gelişmeler karşısında ses çıkarmaya çağırıyoruz. Ülkeyi krizlerden krizlere sürükleyen AKP-MHP iktidarının güvenlikçi ve çatışmacı politikalardaki bu ısrarı, daha fazla krizi beraberinde getirmektedir.

OPCW BM ve KBYye çağrı 

HDP MYK uluslararası savaş hukuku kapsamında yasaklanmış olan kimyasal silahların denetimi konusunda çaba gösteren aralarında Türkiye'nin de olduğu 193 üyeli  "Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü'nü (OPCW) ve Birleşmiş Milletler'i göreve çağırmanın yanı sıra "Kürdistan Bölgesel Yönetiminin, kendi topraklarında cereyan eden kimyasal saldırı araç ve malzemelerin kullanımına dair iddiaları ciddi bir şekilde araştırması gerektiğini" vurguladı.

"Kimyasalı kullanan, tedarik eden ve nakledenler hakkında derhal soruşturma açılmalıdır. HDP olarak bir kez daha hatırlatmak isteriz ki; Kürt sorunu askeri yöntemlerle şimdiye kadar çözülemedi, bundan sonra da çözülemeyecektir. Ülke ve bölge halklarımız için tek doğru yol demokratik zemindeki diyalog ve müzakeredir."

Arka plan

Fırat Haber Ajansı (ANF) Türkiye'nin Kürdistan Bölgesel Yönetimi topraklarında sürdürdüğü sınır ötesi operasyonlarda kimyasal silah kullanımı iddialarına temel teşkil eden bir görüntü yayınladı ve geniş bir haber yayınladı

Haberde, son altı ayda bölgedeki çatışmalar sırasında yasaklı ve kimyasal silahların 2 bin 476 kez kullanıldığı belirtiliyor ve kimyasal etkisine maruz kalan 2 HPG mensubunun son anlarının görüntü kaydı veriliyordu. Öte yandan haberde kimyasala maruz kalan HPG'lilerin yaşadıklarına tanıklık edenlerin ifadelerine de yer verildi.

Haberde bir sağlık görevlisi, kimyasal saldırıya maruz kalanların "[...] hafıza kaybı belirtileri gösterdiklerini",  ardından "delirmişçesine kontrolsüz davranışlar ve gülme [nöbetleri]" geçirdiklerini" ve hayatlarını kaybettiklerini  anlatıyor. "[...] aniden aşırı mutlu olma ve gülme durumu; psikolojide 'öfori' olarak da tanımlanan ve maruz kaldığı kimyasallardan kaynaklanan anormal bir durumdu"

TSK envanterindeki kimyasal silahlara "sinir gazı" ya da "kapasite bozucu ajanlar" denildiğini bildiklerini ifade eden sağlık görevlisi, tabun, soman ve sarin gibi maddeler içeren gazlar açık alanda öldürücü olmasa da kapalı ortamlarda yoğun maruz kalanlarda öldürücü olduğunu" söylüyor. 

(AEK)