Bu yakınlaşmayı neye borçluyuz?

*Mısır'ın Akdeniz'deki doğalgaz çalışmaları. Fotoğraf: AA (Arşiv). 

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi'nin 2013'te Muhammed Mursi'yi görevden almasından bu yana Türkiye ve bölgesel rakibi Mısır arasında ilk diplomatik temasların başladığını Cuma günü yapılan açıklamayla öğrendik. 

Arap basınında yer alan haberlere göz attığımızda Türkiye'nin Mısır ile uzlaşmak için "giderek artan bir istek duyduğu" ortak görüş olarak analizlerde yer alıyor.

Arap Weekly, Türkiye gaz ve petrol gelişmelerinde yeni girişimler için Müslüman Kardeşler gibi kritik anlaşmazlık konularını da gözardı etme noktasında olduğu yorumunu yaptı. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cuma günü yaptığı açıklamada "ilk aşamalarda güven eksikliğinin normal olduğununu" söyledi. 

Kaşıkçı cinayeti, Riyad ve Ankara

Çavuşoğlu Cuma günü yaptığı ve haftasonu boyunca hem uluslararası hem Türkiye yerel basınında şaşırtan gündem maddelerinden ibiri olarak öne çıkan açıklamasında Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan ile ilgili de sinyaller verdi. 

Türkiye'nin Suudi Arabistan ile ilişkileri, gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın 2018'de Riyad'ın İstanbul konsolosluğunda öldürülmesinin ardından keskin bir şekilde kötüleşti.

Ancak Çavuşoğlu Cuma günü yaptığı açıklamada, Türkiye'nin ölümü "ikili bir mesele" olarak görmediğini söyledi.

Bu ay Kaşıkçı cinayetinden gıyaben 26 Suudi şüpheliyi yargılayan mahkeme, cinayetle ilgili krallığın Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bin Abdülaziz'i suçlayan bir ABD raporunu dosyaya almadı. 

Bu gelişme, Çavuşoğlu'nun açıklamasıyla birleştiğinde Arap medyasındaki analizlerin yanı sıra ekonomistlere de bakmak gerekiyor. 

"Biden gölgesindeki yeni dünya düzeni"

Piyasa ekonomisti Timothy Ash, Türkiye'nin hamlesinin "Erdoğan için kesinlikle inanılmaz bir revizyon" olduğunu belirtiyor. 

Ash, sosyal medyada paylaştığı bir yorumda "Bu, Biden gölgesindeki yeni dünya düzenini veya daha tanıdık bir şeye dönüşü gösteriyor" dedi.

Türkiye ve Mısır 2013'te birbirlerinin büyükelçilerini ihraç etti ve ilişkilerini geriletti.

Erdoğan, Sisi'den defalarca binlerce sivilin ölümünden sorumlu tutarak ondan "darbeci cumhurbaşkanı" olarak bahsetti.

Doğalgaz arama savaşları kısa tarihi

Bölgenin enerji kaynakları arayışında dönüm noktalarında oyun değiştirici, 2009'da Doğu Akdeniz'de büyük hidrokarbon kaynakları keşfetmeye başlayan İsrail olmuştu.

Bu keşfin sonucu olarak bölgenin jeopolitik aktörleri Mısır, Yunanistan ve İsrail'i yakınlaştırırken, Türkiye fiilen olmasa da uluslararası diplomaside bir anlamda oyun dışı kaldı.

Gelişmeler, Türkiye'nin Sisi yönetimi karşıtlığı ile birleşince 2020 Haziran'ından itibaren daha derinden hissedilen, karşılıklı NAVTEX ilanları/inatlaşmaları ile bölge gündemine damgasını vurmaya devam ediyor. 

Türkiye'ye Avrupa Birliği zirvelerinden Fransa'nın ısrarına karşın -Macron yönetimi de bölgede Yunanistan ortak tatbikatları vasıtasıyla sık konuşur olmuştu- net bir yaptırım çıkmadı.

Ancak seçeneklerin hissettirilmesi de Ankara'nın sürpriz -belki de sürpriz olmayan- adımı hakkında fikir veriyor. 

(PT)