Barış odaklı habercilik mümkün mü? Peki, ama nasıl?

Temel ve tematik habercilik atölyeleri ile devam eden Atölye BİA programının sıradaki eğitimi Barış Gazeteciliği Atölyesi'ydi. Atölye bugün 19 kişinin katılımıyla gerçekleşti.

Barış Gazeteciliği Atölyesi, gazeteci Murat Utku’nun eğitmenliğinde 10.00 – 15.30 saatleri arasında online olarak gerçekleşti.

*Gazeteci Murat Utku

Barış Gazeteciliği Atölyesi'nde;

• Şiddet/şiddetin dili ve şiddet paradigması
• Devletin dili / Medyanın dili / Gazetecinin dili: Farklar, gereklilikler.
• Sosyal medya, yankı odaları ve barış gazeteciliği kavramları
• Suriye, Karabağ savaşı örnekleri: Medyanın zaferi! Peki, zafer ne demek?
• Medya kuruluşlarının savaş, çatışma, ölüm tanımlamaları: Türkiye ve dünyadan örnekler.
• Milliyetçilikler, ideolojiler ve barış gazeteciliği
• Irkçılık, sıradan ırkçılık, farkında olmadan ırkçılık
• Toplumsal olaylar üzerinden barış gazeteciliği: Gezi parkı protestoları örneği
• Barış dili mümkün mü? Neden olmasın? Peki, nasıl olsun? Yöntemleri, örnekleri ve uygulamaları üzerine konuşuldu.

Gazeteci Murat Utku, oturum öncesi katılımcılara şu üç soruyu ileterek, bir değerlendirme yapmalarını istedi:

• Son dönemde barış gazeteciliği üzerine dikkat çeken üç olay ve dikkatinizi çeken üç haberi hatırlatınız.
• Afgan ve Suriye göçü ve Ankara Keçiören’de gerçekleşen pogromu medyanın veriş biçimini değerlendirir misiniz?
• Barış gazeteciliği açısından Türkiye’deki üç kritik meseleyi örneklendirerek anlatınız.

Gazetecinin aktarıcılığı

Medyanın dönüşümü içerisinde barış gazeteciliğinin ve dilinin nasıl değiştiğinden söz eden Utku, “Biz gazeteci olarak herhangi birinin sözcülüğünü yapamayız, yapmamalıyız. Gazeteci sadece bir aktarıcıdır” dedi.

"Barış gazeteciliğinde, kullanılan dil çok önemli. Her zaman barış dilinden yana olmak gerekiyor. Peki, barış gazeteciliği yapmak mümkün mü?" diye soran Utku, katılımcılarla barış gazeteciliğinin mümkün olup olmadığı üzerine konuştu.

"Barış gazeteciliği yapan kişi, üstü örtülen bir olayın parçası olmamalı, aksine o örtüyü kaldırıp görünmeyenin altındakini haber yapması gerekir. Barış gazetecisi, çatışmayı anlamaya, nedenlerini ortaya çıkartmaya çalışan kişidir" diyen Utku barış gazeteciliği için şunları söyledi:

Ortak zemin vurgusu

* Barış gazeteciliği, çatışmayı körükleyen değil, uzlaştıran bir haberciliktir.

* Barış gazeteciliği, eril dile karşı olmaktır.

* Barış gazeteciliği kolaylaştırıcı roldedir.

* Barış gazetecileri, çatışma ortamındaysa eğer, taraflara kuşbakışı bakan olmalı ve durumu anlamaya çalışmalıdır. 

* Barış gazeteciliği, yeni yol bulunmasını söyler.

* Barış gazeteciliği iletişim sağlayıcı ve diyalog kuran taraftadır.

* Barış gazeteciliği farklılıklara rağmen ortak zemini vurgulamaktır.

"Barış gazeteciliği yapmak için sadece çatışma ortamlarında olmamız gerekmiyor. Barış gazeteciliği her olayda mutlaka öncelenmeli, yani devletin sizinle bir biçimde çatışmaya girebileceği her ortamda barış gazeteciliği ilkelerini kullanmak gerekiyor" diyen Utku, bianet’in barış gazeteciliği diliyle kurulan ve kurulmayan bir video-haberini izletti, aradaki farkları üzerine tartışıldı.

TIKLAYIN - Aynı Görüntülerle "Barış" ve "Savaş" Odaklı İki TV Haberi

Atölye, katılımcıların barış gazeteciliği sorularının ardından sona erdi. 

Murat Utku kimdir? 

Deniz Harp Okulu’ndan ayrıldı. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nden mezun. Radikal gazetesi, Nokta ve Aktüel dergilerinde muhabir, CNN Türk, Doğan Haber Ajansı ve Al Jazeera Türk’de TV habercisi olarak çalıştı. Ortadoğu olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde krizleri, depremleri, seçimleri, çatışmaları ve diplomatik gelişmeleri izledi. 2003’te ABD tarafından Irak’ın işgalini, 2006’da İsrail’in Lübnan’a saldırmasıyla başlayan “33 Gün Savaşı”nı, 2007’de Rusya ile Gürcistan arasında patlak veren Kuzey Osetya krizini, Pakistan tarafından 2009’da Taliban’a karşı Pakistan ordusunun düzenlediği  Swat Vadisi operasyonlarını yerinde haberleştirdi. Aljazeera Türk adına Musul’un IŞİD tarafından ele geçirilmesi ardından yaşananları ve son olarak 2011’den itibaren devam eden Suriye iç savaşını ve sonrasında ortaya çıkan mülteci sorununu Aljazeera Türk muhabiri ve Aljazeera İngilizce kanalı adına takip etti, haberleştirdi. Dünyadaki mülteci sorununu ele alan, yönetmenliğini Çinli sanatçı Ai Weiwei’in yaptığı Human Flow ve The Rest adlı belgesel filmlerde saha prodüktörü olarak çalıştı. Son olarak Medyascope’ta kıdemli muhabir ve Yayın Yönetmeni Yardımcısı görevlerini üstlenen Murat Utku’nun 2010 yılında Tekel işçilerinin, kurumun özelleştirilmesine karşı yürüttükleri direnişi konu alan ve Sinema Yazarları Derneği SİYAD tarafından en iyi belgesel ödülüne layık görülen “Direnişçi” adlı bir de belgesel filmi var.

(SO)

* Atölye BİA haberleri için tıklayın.