Türkiye’deki yunus ve balina varlığı tehdit altında

* Fotoğraf: İstanbul Boğazı'nda görülen yunuslar. (Anadolu Ajansı).

Haberin İngilizcesi için tıklayın

İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile Marmara Denizi'ndeki kirlilik ve aşırı avlanma yunus ve balina türlerinin varlığını tehdit ediyor. Söz konusu havzadaki yunus ve balina sayıları, üç yıl öncesine kadar bugünkü netlikte bilinmiyor.

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay, bilimsel olarak balina ve yunusları, dişliler ve dişsizler olarak ayırdıklarını ve tümünü "setase" diye adlandırdıklarını belirtti.

Türkiye'deki 11 tür

Türkiye'deki denizlerde uzun balina, kaşalot balinası, gagalı balina, grampus, afalina, çizgili yunus, tırtak ve mutur olmak üzere sekiz setase türünün sürekli bulunduğu bilgisini Anadolu Ajansı muhabiri ile paylaşan Tonay, şöyle dedi:

"Bunlara ek olarak şimdiye kadar Türkiye denizlerini ziyaret eden üç setase türü kaydedildi, bunlar; mink balinası, yalancı katil balina ve kambur yunustur. Yani Türkiye denizlerinde 11 türün varlığından söz edilebilir."


Fotoğraf: Anadolu Ajansı.

Tonay, açıklamasını şöyle sürdürdü:

"2018'de Akdeniz'de, 2019'da Karadeniz'de; sekiz uçak, altı gemi ve 26 ülkeden 100 bilim insanıyla Karadeniz, Akdeniz ve Mücavir Atlantik Bölgesi'nde Yaşayan Setase Türlerinin Korunması Anlaşması (ACCOBAMS) Survey Initiative (ASI) oluşumu sayesinde balina ve yunusları saydık. Çok azı hakkında iyi gelişmeler var, çoğu hakkında iyi şeyler söyleyemeyiz.

Yılda 2 bin mutur ölüyor

"Akdeniz'in en büyük, dünyanın ise en büyük ikinci balinası olan uzun balinanın buradaki ergin birey popülasyonu bin 700 ve bu türün nesli tehlike altında. Geçen haftalarda Kıbrıs'ta toplu halde karaya vuran gagalı balinaların Akdeniz popülasyonu yaklaşık 6 bin ve gittikçe azalma trendinde. Karadeniz'deki havzanın en küçük türü, boyu en fazla 1,5 metre olan muturların ise 100-250 bin adet olduğu tahmin ediliyor.

"Sadece Türkiye'nin Batı Karadeniz kıyılarında yılda yaklaşık 2 bin mutur ölüyor. Bütün Karadeniz'de yaklaşık 12 ile 16 bin bireyin her yıl öldüğü tahmin ediliyor. Bunlar sadece dip uzatma ağlarıyla yapılan avcılıkta tesadüfen ağa yakalanarak ölenler. Bütün dünyada muturlar ne yazık ki dip uzatma ağlarında ölüyorlar."

(TY)