Haber ve Fotoğraf: Jinnews
Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Diyarbakır Şiddetle Mücadele Ağı, bir yıllık şiddet raporunu, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şubesi’nde yaptığı basın açıklamasıyla kamuoyuyla paylaştı.
Açıklamaya ağın bileşenleri katılırken, basın açıklamasını avukat Cansel Talay, raporu da avukat Songül Argünağa okudu.
"Diyarbakır’da 1 yılda 11 kadın katledildi"
Açıklamada, şöyle denildi:
“Basına yansıyan ve bileşen kurumlarca tespit edildiği üzere Diyarbakır’da son bir yılda Süreyya Büyük, Gülistan Şaylemez, Havva Yılmaz, Bedia Aydoğan, Semanur Kaplan, Şirvan Dönmez, Sevgil Fidan, Emine Karakaş, Ayşe Tayurak, Aslı Demir ve Gurbet Fida isimli 11 kadının erkekler tarafından katledildiğini belirten Cansel, “Kadın cinayetlerinde artışa sebep olan ve tarafımızca tespit edilen ihmal ve sorunları raporda ayrıntılı sıraladık. 36 mülteci kadın şiddete maruz kaldıkları gerekçesiyle kurumlara başvuru yapmıştır.
"Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevinde ise yaşanan ve ağ bileşeni kurumlarca 70 mahpustan 47’sinin yaşamsal risk taşıyan hastalıklarının mevcut olduğu tespit edilmiştir.
Detaylar
Diyarbakır ilinde 26 Ekim 2020 ile 15 Kasım 2021 tarihleri arasında;
* Diyarbakır ilinde 11 kadın erkek şiddeti ile hayatını kaybetmiş, 4 kadın ise bu saldırılardan yaralı olarak kurtulmuştur.
* Diyarbakır Barosunun CMK(Ceza Muhakemesi Kanunu) verilerine 18 yaş üstü 161 kadın kasten öldürme, yaralama, cinsel saldırı ve cinsel taciz, hakaret, tehdit ve şantaj suçlarının mağduru olmuşlar ve mağdur sıfatı ile adli işlemlere tabi tutulmuşlardır. Ancak bu suçlara maruz kalan kadın ve LGBTİ+ ların oranı bu sayıların çok üstündedir. Zira bu raporda paylaşılan veriler yalnızca Diyarbakır Barosu CMK servisine yansıyan vakalardır.
* Diyarbakır Barosu CMK servisine yansıyan olaylarda Diyarbakır ilinde verili tarihler arasında 6 kadının intihara teşebbüs ettiği belirlenmiştir.
Nafaka davaları
* 909 kadın boşanma talebi ile ücretsiz avukat temini için Diyarbakır Barosu Adli yardım birimine başvuruda bulunmuştur.
* 402 Kadın nafaka davası açabilmek talebi ile ücretsiz avukat temini için Diyarbakır Barosu Adli yardım birimine başvuruda bulunmuştur.
* Diyarbakır Barosu adli yardım birimine başvuru yapan kadınların 965’i değişik türlerde şiddete maruz kaldıklarını bildirmişlerdir. (Psikolojik şiddet 840- Cinsel şiddet 347- Ekonomik şiddet 888- Sosyal şiddet 404-Fiziksel şiddet 952- Sözlü şiddet 965). Başvuru yapan 441 kadın ise hangi şiddet türüne maruz kaldıklarına cevap vermeyen kadınların sayısıdır.
* 36 Mülteci kadın şiddete maruz kaldığı gerekçesiyle kurumlara başvuru yapmıştır. (Psikolojik şiddet 9- Cinsel şiddet 3- Ekonomik şiddet 4- Sosyal şiddet 7-Fiziksel şiddet 4- Sözlü şiddet 9)
* 21 LGBTİ+ şiddete maruz kaldığı gerekçesiyle kurumlara başvuru yapmıştır. (Psikolojik şiddet 6- Cinsel şiddet 1- Sosyal şiddet 4-Fiziksel şiddet 4-Sözlü şiddet 6)
* 168 Kadın kentte bulunan ağ bileşeni derneklere şiddet başvurusunda bulunmuştur. Bunun yanında 46 kadın cezaevinden başvuru yaparak şiddet başvurusunda bulunmuştur.
* 1 Kadın için bileşen kurumlara kayıp bildirimi yapılmıştır.
* 970 Kadın Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM) aracılığıyla sığınaklara yerleştirilmiştir. Yine ŞÖNİM’lere yansıyan bireysel görüşme ve rehberlik desteği, 183 Alo Şiddet hattı, CİMER başvurusu, Aile içi şiddet vakaları ve danışmanlık hizmeti şeklinde kayıt gören 5373 vaka mevcuttur.
* Gözaltına işkence gördüğü gerekçesiyle 23 kadın STK’lara başvuruda bulunmuş, bunun yanında 18 kadın ise tutuklu kaldıkları süreçten sonra sağlık tedbiri için kurumlara başvuru yapmıştır.
* 1 Kadın için bileşen kurumlara mobbing başvurusu yapılmıştır.
* 3 Kadın için bileşen kurumlara Diyarbakır ili dışından başvuru yapmıştır.
* Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevi’nde 70 mahpustan 47’sinin yaşamsal risk taşıyan hastalıklarının olduğu, bu hastalıkların guatr, 3 kişinin kalp, 6 kişinin yüksek tansiyon, 2 kişinin mide, 2 kişinin akciğer, 4 kişinin kanser, 6 kişinin kronik astım, 4 kişinin böbrek, 6 kişinin migren, 2 kişinin bağırsak, 4 kişinin şeker, 8 kişinin ortopedi ve romatoid hastalığının olduğu ve 10 kadının rahminde ve göğsünde kitle olduğu tespit edilmiştir. Bu hastalıklara rağmen beslenme sorunu olduğu yemeklerin karbonhidrat ağırlıklı olduğu ve vejetaryen mahpuslara doktor raporu olmadan yemek getirilmediği tespit edilmiştir.
* Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’ ne bağlı kolluk güçlerince gözaltı işlemi uygulanan kadınlara dönük şiddet uygulandığı ve hak ihlalleri yaratıldığı başvurucu kadınlar tarafından beyan edilmiştir.
* Yalnızca Diyarbakır ilinde bir yıl içerisinde 2bin 416 kadın ve lgbti+ birey şiddete maruz kaldıkları gerekçesiyle bileşen kurumlara ulaşmıştır. Bu sayılar gerçek şiddet oranlarını yansıtmamaktadır. Zira rapor dışında kalan ve adli makamlara yansımayan olaylar ile hiçbir kuruma yansımamış olaylar bu sayıların dışındadır. Yine Şiddetle Mücadele Ağı olarak 2020 yılına ait raporumuzda bin 841 kadının şiddete maruz kaldığı ancak 2021 yılı için şiddete maruz kalan kadın sayısının 2 bin 416 olduğu ve bu sayılar karşılaştırıldığında şiddetin giderek arttığı açığa çıkmaktadır.
(EMK)