Haberin İngilizcesi için tıklayın
bianet’in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre, erkekler 2017’de en az 290 kadın, 22 çocuk ve olay sırasında kadınların yanında olan/cinayeti engellemeye çalışan 34 erkeği öldürdü; 101 kadına tecavüz etti; 247 kadını taciz etti; 376 kız çocuğuna cinsel istismarda bulundu; 417 kadını yaraladı.
Bu cinayetlerin yanısıra;
* 14 kadın cinayetinde failler hala belirlenemedi.
* 10 kadın ve 2 kız çocuğu şüpheli bir şekilde ölü bulundu, ölümler henüz aydınlatılmadı.
* 14 kadının intihar ettiği öne sürüldü.
* Zorla evlendirilmek isteyen bir kadın intihara teşebbüs etti.
Açıklama: bianet’in erkek şiddeti çetelesinde sadece erkek şiddeti sonucu hayatını kaybeden kadınlara yer veriyoruz. Toplumsal cinsiyet temelli olmayan şiddet vakalarını ve cinayetleri çeteleye almıyoruz. Faili henüz belirlenememiş kadın cinayetleri ve şüpheli kadın ölümlerini sene boyunca aylık çetelelere not ediyoruz ancak başlıktaki sayıya eklemiyoruz. Sene sonunda, çetelelerde yer alan bu faili belirlenememiş cinayetler ve şüpheli ölümlerin akıbetini araştırarak, zaman içinde aydınlatılan vakaları eğer toplumsal cinsiyet temelli ise çeteleye ekliyoruz. Ruhsal bozuklukları olan kişilerin işledikleri cinayetleri de çeteleye almıyoruz (Şizofreni hastalarının işlediği cinayetler gibi). İntihar ve intihara teşebbüs vakalarını sadece kadın geçmişinde şiddet/ sistematik şiddete maruz kaldıysa çeteleye dahil ediyoruz. Bu intihar vakalarına ayrı bir kategoride yer veriyoruz ve başlığa taşıdığımız sayıya dahil etmiyoruz. Ayrıca kadının doğrudan hedef olmadığı toplu cinayet haberlerini de, eğer tartışmaya sebep olan konu toplumsal cinsiyet temelli değilse çeteleye dahil etmiyoruz. [Örneğin 11 Haziran 2017'de medya taramamıza düşen şu vakayı çeteleye dahil etmedik: * Konya’da hayvancılık yapan A.K. (27), akrabaları Bekir Kıran (80), Mustafa Tokat (80), Meryem Tokat (79), Hamit Tokat (51) ve Mehmet Tokat’ı (64) pompalı tüfekle öldürdü. Erkek cinayetlerden sonra evine dönerken yakalandı. A.K.’nin şizofren olduğu, kalp krizinden hayatını kaybeden babasının ölümünden köydekileri sorumlu tuttuğu belirtildi.] ** Çetelelerde yer alan meslek grupları, sadece şiddet olayının meslekle bağlantılı olduğu durumları kapsamaktadır. Örneğin “tecavüzcülerin yüzde x’si şofördü” cümlesi, kadınların ulaşım için bindikleri aracın şoförü tarafından tecavüze uğradığını anlatmaktadır. |
Cinayet
Erkekler 2017’de 290 kadın, 22 çocuk ve olay sırasında kadınların yanında olan/cinayeti engellemeye çalışan 34 erkeği öldürdü.
Cinayetlerin yüzde 20’si kadınların yaşadığı ev ya da evinin önünde, yüzde 17’si kamusal alanlarda, herkesin gözü önünde gerçekleşti.
Öldürülen kadınlardan üçü erken yaşta zorla evlendirilmişti. Öldürülen kadınlardan ikisi transtı. Öldürülen iki natrans kadın ise seks işçisiydi.
Öldürülen kadınların yüzde 6’sı göçmen veya mülteci kadınlardı.
Kadınların yüzde 54’ünü partnerleri, yüzde 10’unu eski partnerleri, yüzde 19’u akrabaları, yüzde 4’ünü ise yakınlarının partnerleri öldürdü.
Kadın cinayetlerinin yüzde 55,5’inde ateşli silahlar, yüzde 29’unda kesici aletler kullanıldı.
Cinayetlerin yüzde 5’i çıkartılan koruma tedbir kararlarına rağmen işlendi. Öldürülen kadınların yüzde 7’si cinayetten önce şikayette bulunmuştu ama ya tedbir kararı çıkartılmamıştı ya da çıkartılan tedbir kararı cinayet tarihinde sona ermişti.
Kadınların yüzde 24’ü boşanmak/ayrılmak istediği için ya da barışma/evlilik teklifini kabul etmediği için öldürüldü. Kadınların yüzde 4’ü ise kızı/annesi/arkadaşının boşanmak/ayrılmak istediği erkeklerce öldürüldü.
Kadın katillerinin yüzde 19’u cinayetin ardından intihar etti ya da intihara teşebbüs etti.
11 kadının katilinin cinayetten önce de suç kaydı bulunuyordu. İki kadın katili, cezaevi yönetiminden izin alarak çıkıp cinayet işledi. Üç kadın katili, cezaevinden kaçarak cinayeti işledi.
Kadın cinayetlerinin gerçekleştiği iller Adana (20), Afyon (3), Ağrı (3), Aksaray (3), Amasya (1), Ankara (5), Antalya (15), Antep (8), Aydın (4), Balıkesir (9), Batman (1), Bolu (3), Burdur (1), Bursa (16), Çorum (1), Denizli (5), Diyarbakır (4), Düzce (2), Edirne (1), Elazığ (2), Eskişehir (2), Giresun (2), Hakkari (1), Hatay (5), Isparta (2), İstanbul (45), İzmir (22), Kars (2), Kastamonu (3), Kayseri (4), Kilis (3), Kocaeli (7), Konya (11), Kütahya (1), Malatya (1), Manisa (8), Maraş (2), Mersin (4), Muğla (4), Muş (4), Ordu (1), Sakarya (3), Samsun (3), Siirt (1), Sinop (1), Sivas (2), Tekirdağ (4), Tokat (4), Trabzon (4), Urfa (11), Uşak (2), Van (3), Yozgat (6), Zonguldak (5).
Çocuk cinayetleri
Erkekler 2017’de şiddet uyguladıkları kadınlara zarar vermek veya öç alma motivasyonuyla 22 çocuğu öldürdü.
Öldürülen çocukların yüzde 53’ünün ebeveynleri boşanma aşamasındaydı.
Çocukların yüzde 68’ini babaları öldürdü.
18 katilden dördü intihar etti, üçü intihara teşebbüs etti.
22 çocuktan 14’ünün anneleri de öldürüldü (11 kadın); üçünün annesi ağır yaralandı.
5 çocuğun ölümünden önce, çocuklara ve/veya annelerine şiddet uygulandığı resmi mercilere yansımış ancak çocuk ve kadınları korumak için gerekli önlemler alınmamıştı.
Çocukların yüzde 50'si bıçakla öldürüldü.
Tecavüz
2017’de medyaya kadınlara yönelik 101 tecavüz vakası yansıdı.
Kadınların yüzde 11’i tecavüz görüntüleriyle ya da rızaları olmadan çekilmiş başka görüntülerle şantaja maruz kaldı. Yüzde 14’ü ise tecavüzün ardından gasp edildi.
Tecavüzcülerin yüzde 30’u kadınların tanımadıkları erkekler, yüzde 18’i kadınların partnerleriydi.
Tecavüz olaylarının yüzde 15’i erkeklerin kadınları alıkoyduğu ya da gizlice/zorla girdiği evlerde, yüzde 11’i kamusal alanlarda, yüzde 6’sı işyerlerinde yaşandı.
Tecavüze maruz bırakılan kadınların yüzde 13’ü engelliydi. Yüzde 10’u ise turist ya da göçmen kadınlardı.
Tecavüzcülerin yüzde 12’sinin cinsel suçlardan kaydı vardı.
113 tecavüz failinden 14’ünün cinsel suçlardan kaydı vardı.
Tecavüzcülerin yüzde 49’u tutuklandı.
Hukuki süreç haberde yer almadı ya da “aranıyor”, “kaçtı”, “gözaltında” şeklinde belirtildi: 39
İki kadın tecavüzcüleri öldürdü. Tecavüze maruz kalan bir kadın intihar etti; ailesi tecavüzcüyü öldürdü. İki kadın ve ölen kadının ailesi tutuklandı.
Taciz
2017’de medyaya kadınlara yönelik 247 taciz vakası yansıdı.
22 kadın toplu taşıma veya takside tacize maruz kaldı. 5 kadın ise kıyafeti bahane edilerek saldırıya uğradı.
Tacizcilerin yüzde 65’i kadınların tanımadıkları erkekler, yüzde 12,5’i kadınların çalışma yaşamından tanıdığı erkeklerdi.
Kadınların yüzde 18’i gözetlemeye maruz kaldı ve/veya rızaları olmadan görüntüleri çekildi. Yüzde 11’i teşhircilik, yüzde 9’u dijital tacize maruz kaldı.
Tacizcilerin yüzde 7’sinin cinsel suçlardan suç kaydı vardı. (17 tacizci)
Tacizcilerin sadece yüzde 16’sı tutuklandı.
Bir kadının kocası, evlerine gizlice giren tacizciyi öldürdü ve tutuklandı, tacize maruz kalan eşi adli kontrolle serbest kaldı.
Tacize karşı meşru müdafaada bulunan ve tacizcileri yaralayan 2 kadın gözaltına alındı.
Çocuk istismarı
Erkekler 2017’de en az 376 kız çocuğuna istismarda bulundu. 19 kız çocuğu tecavüz sonucu hamile kaldı.
Kız çocuklarının yüzde 31’ine okul çalışanları, yüzde 12’sine öğretmenleri, yüzde 7’sine akrabaları istismarda bulundu.
Çocuk istismarı olaylarının yüzde 40’ı okul, okul çevresi ve okul servislerinde; yüzde 5,5’i parklarda yaşandı.
Çocuk istismarı olaylarının yüzde 8,5’ini öğretmenleri ortaya çıkardı.
Cinsel istismara maruz bırakılan kız çocuklarından 12’si engelliydi.
Şiddet – yaralama
Erkekler 2017’de en az 417 kadına şiddet uyguladı. Kadınların yüzde 22,5’i ağır yaralandı.
417 kadından 17’si trans kadınlardı.
Kadınların yüzde 48’ine partnerleri, yüzde 10’una erkek akrabaları, yüzde 10’una ise eski partnerleri şiddet uyguladı/yaraladı.
Şiddet – yaralama olaylarının yüzde 32’si kamusal alanlarda, herkesin gözü önünde gerçekleşti.
Erkekler darp ve silahla yaralama dışında, kadının yüzüne kimyasal madde atmak, işkence, kadın içindeyken aracı yakmak gibi yöntemlere başvurdu.
Şiddet – yaralama olaylarının yüzde 5’i koruma tedbir kararlarına rağmen gerçekleşti.
Kadınların yüzde 13’ü ayrılmak/boşanmak istediği ya da evlilik/birliktelik/barışma teklifini reddettiği için şiddete maruz kaldı.
Şiddete maruz kalan kadınlardan dördü erken yaşta zorla evlendirilmişti.
Bir erkek cezaevinden izin alarak çıktı ve “Bu Mersin’de seni ikinci Özgecan vakası yapacağım” dediği karısına işkence yaptı. Bir erkek ise kaçıp, boşanma davası açan karısına saldırdı.
Saldırganların sadece yüzde 11’i tutuklandı. Sayısını belirleyebildiğimiz 397 saldırgandan en az altısının cinayet, cinsel saldırı, yaralama gibi suçlardan suç kaydı bulunuyordu.
12 erkek, şiddet uyguladıkları kadın ya da kadının oğlu tarafından öldürüldü; biri yaralandı. Bu 13 vakada, yedi kadın ve iki erkek tutuklandı. Bir kadın adli kontrol şartıyla bırakıldı, bir trans kadına dava açıldı. Üç vakada meşru müdafaa hakkını kullanan kadınlar hakkındaki süreç medyaya yansımadı. (ÇT)
* bianet senelik erkek şiddeti çetelesinde, 2016’dan itibaren sadece cinayet vakalarının illere göre dağılımına yer vereceğiz. Çeteleye yansıyan cinsel ve fiziksel şiddet vakaları, buzdağının görünen ucunu oluşturuyor. Türkiye’de milyonlarca kadın her gün tacize, çeşitli cinsel ve fiziksel şiddet biçimlerine maruz kalıyor. Biliyoruz ki birçok evli kadın, her gün evlilik içi tecavüze maruz kalıyor. Ancak toplumda kanıksanmış ve kadınlar için bir “utanç” unsuruna dönüştürülen bu şiddet vakaları, çoğu zaman kayıt altına alınmıyor. Kadınlar yaşadıklarını kolluk kuvvetlerine bildirdiklerinde ya da yargıya taşıdıklarında, tekrar tekrar travmaya maruz bırakılıyor. Tecavüzcüler, tacizciler, şiddet uygulayan erkekler, şiddet mağduru kadınlara haklarındaki şikayetler nedeniyle hakaret davaları açıyor. Tüm cinayetler medyaya yansımasa da, cinayet özellikle yerel gazeteler için büyük bir haber değeri taşıyor, çoğu cinayet medyaya yansıyor. Medyaya yansıyan haberlerden derlediğimiz bianet çetelesinde, sadece “haber olabilmiş” vakalara yer verebiliyoruz. Tüm bunlar nedeniyle, çetelede yer alan taciz, tecavüz ve şiddet vakalarının illere göre istatistiklerini çıkarmanın Türkiye’ye ilişkin temsili bir tablo oluşturamayacağı kaygısıyla, sadece kadın cinayetlerinin bölgesel dağılımına yer veriyoruz. |
.jpg)
