Medya Radar, Mülteci Hakları Odaklı Medya İzlemesi raporunun ikincisini yayımladı. 14-20 Aralık tarihlerinde dijital medyada ‘mülteci’, ‘sığınmacı’, ‘göçmen’, ‘Suriyeli’ ve ‘Afgan’ kelimeleri ile yapılan taramalar sonucu hazırlanan raporda, 252 haberde hak ihlalinin tespit edildiği bilgisine yer verildi.
Mültecilere yönelik nefret söylemi, düşmanlaştırıcı ifade, ayrımcı dil, doğrulanmamış yanlış bilgi, kriminalize eden söylem, çarpıtma, abartma, mağduriyet yineleme ve yanlış görsel kullanımı içeren haberleri derlendiği raporda, dört haberde detaylı söylem analizini yapıldı.
Raporda, mültecilere yönelik hak ihlalinin en sık yaşandığı haberlerin başında siyasilerin söylemlerinin yer aldığı haberler geliyor. Raporda yer verilen haberlerin bir kısmı şöyle:
"İç savaş nedeni olarak gösterildiler"
Cumhuriyet Gazetesi’nde 16 Aralık tarihinde yayınlanan röportajda İYİ Parti İstanbul Milletvekili Ümit Özdağ, mülteciler hakkında düşmanlaştırıcı ve kriminalize edici ifadelerde bulundu. Türkiye’de okula gitmeyen 400 bin Suriyeli çocuğun ya selefi terör örgütlerine ya da Arap mafyasına katılacağını iddia eden Özdağ, Suriyeli mültecilerin Türkiye’de kalması durumunda iç savaş çıkmasının mümkün olduğunu ileri sürdü.
"Siyasi bir araç olarak da değerlendirildi"
İYİ Parti Milletvekili Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu Yeni Çağ Gazetesi’nde yer alan haberde, mültecileri Türkiye halkının ve devlet karşısında düşman olarak gösterirken, ‘Türk kimliğinin’ ve devletin geleceği açısından Suriyeli mültecilerin gönderilmesi çağrısı yapıyor. Haberde, Suriyeli öğrencilere özel burs verildiği ve Suriyeli esnafın vergi vermediği şeklinde Suriyeli mülteciler hakkında doğru bilinen yanlışlar da bulunuyor.
Gercekgundem.com’da 16 Aralık’ta yayınlanan Naim Babüroğlu’na ait “Türkiye’nin 2020’de yüz yüze kalacağı tehditler…” başlıklı köşe yazısında Suriyeli mülteciler de ülke açısından tehdit olarak görüldü. Köşe yazısında mülteciler siyasi bir araç olarak da değerlendirildi.
"Mültecilerin sosyal hayattaki varlıklarına tehdit"
İzmir’de artan uyuz vakalarının sebebini araştıran BirGün muhabiri İzmir Tabip Odası Aile Hekimliği Komisyon Başkanı Nuri Seha Yüksel’in görüşlerine başvuruyor. Haberde Yüksel’in “Göçmenlerin gelmesi ve topluca yaşamları bulaşıcılığı arttırmış olabilir” ifadelerine yer veriliyor. Mültecilere yönelik ayrımcı söylemin arttığı, mültecilerin hastalıkları yayma ile ilişkilendirildikleri bir dönemde böylesine bir veriyi doğrulamadan, temellendirmeden paylaşması toplumdaki bu algıyı perçinlemektedir ve mültecilerin sosyal hayattaki varlıklarını tehdit etmektedir.
Doğru haber örneği: BBC
BBC.com’da 17 Aralık tarihinde yayınlanan “Suriyeliler: ‘Zorla ülkeme gönderildim, kaçak yollardan Türkiye’ye döndüm’” başlıklı video haberde Suriye’ye zorla gönderildiğini ve 2 ay İdlib’de bir mülteci kampında yaşadıktan sonra “kaçak” yollardan Türkiye’ye döndüğünü anlatan bir Suriyeli mülteciye yer verilmiş, haber Uluslararası Af Örgütü’nün ve Göç İdaresi’nin raporları ve açıklamalarıyla aktarılmıştır. Haberde geri göndermelere ilişkin, konunun öznesiyle röportaj yapılarak yaşanılanlar birinci ağızdan verilmiş, video ile de bu doğrudan aktarım pekiştirilmiştir. Haberde mültecinin güvenliği açısından kimliğinin açıklanmamasına da ve görüntüsünün verilmemesine dikkat edilmiştir. (RT)
