Merkez Bankası, 14 Mayıs seçimlerinin ardından Şahap Kavcıoğlu'nun görevden alınıp yerine başkan olarak Hafize Gaye Erkan'ın atandığı yeni dönemin ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını gerçekleştirdi.
PPK, 27 ay sonra faizde artışa gitti. Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 650 baz puan attırarak yüzde 8,50'den yüzde 15'e çıkarttı.
Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar veridiğini duyurdu.
Küresel ekonomide enflasyonun düştüğünü kaydeden Kurul, bütün dünyada merkez bankalarının enflasyonu düşürmeye yönelik tedbirler aldığını kaydetti ve şöyle dedi:
"Ülkemizde, yakın döneme ilişkin göstergeler enflasyonun ana eğiliminde yükselişe işaret etmektedir. Bu gelişmede yurtiçi talepteki güçlü seyir, maliyet yönlü baskılar ve hizmet enflasyonundaki katılık belirleyici olmuştur. Kurul, bu unsurlara ek olarak fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın enflasyon üzerinde ilave olumsuz etki yapacağını öngörmektedir. Kurul politika faizini enflasyonun ana eğiliminin gerilemesini ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaşmasını sağlayacak parasal ve finansal koşulları oluşturacak şekilde belirleyecektir. Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir."
Merkez Bankası son faiz artışını Mart 2021'de Naci Ağbal dönenminde yapmıştı. Karar sonrası görevden alınan Ağbal'ın yerine Şahap Kavcıoğlu atanmıştı. Yüzde 19 seviyesinde olan faizi Kavcıoğlu yüzde 8,50'lere kadar indirmişti.
Faiz ve enflasyon ilişkisi
Faiz, enflasyon ve döviz kurları birbirinden bağımsız değil, arasında yakın bir ilişki var. Bir noktadaki dengesizlik diğerlerini etkiliyor.
Hükümet ve Merkez Bankası uyguladığı/uygulayacağı politikalarla faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında bir denge kurulmaya çalışılıyor. Merkez Bankası’nın piyasadaki para arzını yönetebilmek için sahip olduğu en etkili araçsa politika faizi.
Bu faiz oranlarının düzeyi, bireylerin ve kurumların kaynaklarını tasarrufa ya da harcamaya yöneltmesinde belirleyici.
Genel kabul gören ekonomi teorisinde, faiz oranlarının düşük tutulmasının enflasyon yaratacağı ve enflasyonun arttığı bir dönemde de fiyat artışlarını dizginlemek için faiz artırımına gidilmesi gerektiği görüşü bulunuyor.
Daha detaylı bilgi için Mahfi Eğilmez’in “Enflasyon ile Faiz İlişkisi” yazısını okuyabilirsiniz.
Merkez Bankası’nın faiz seyriMurat Çetinkaya’nın 6 Temmuz 2019’da görevden alınıp yerine Murat Uysal’ın atandığı dönem
Murat Uysal’ın 7 Kasım 2020’de görevden alınıp yerine Naci Ağbal’ın atandığı dönem
Naci Ağbal’ın 20 Mart 2021’de görevden alınıp yerine Şahap Kavcıoğlu’nun getirildiği dönem
Şahap Kavcıoğlu'nun 9 Haziran 2023'te görevden alınıp yerine Hafize Gaye Erkan'ın getirildiği dönem
*Boşluk aylarda faiz sabit. |
(HA)