İkizköy’deki keşif öncesi: Zeytinlikler madene açıldı

* Fotoğraf: Twitter

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın maden yönetmeliğindeki değişiklik kararı, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Buna göre elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin zeytinliğe denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak izin verilebilecek.

İki şart var

Bu kapsamda verilecek izinler için madencilik faaliyeti yürütecek kişinin madencilik faaliyetleri bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından uygun görülecek alanda dikim normlarına uygun, faaliyet yürütülecek sahayla eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi tesis edeceğini taahhüt etmesi zorunlu olacak.

Zeytin sahasının taşınmasına ilişkin tüm masraf ve taleplerden madencilik faaliyeti yürütmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumlu olacak.

İkizköy’de bilirkişi keşfi bugündü

Karar, Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ’nin (YK Enerji) Muğla Milas’taki iki termik santraline kömür sağlamak amacıyla genişletilmek istenen kömür madeni sahasının İkizköy Mahallesi’ndeki Akbelen Ormanı‘nı yok etmemesi için hukuki mücadele devam ederken geldi.

Nisan 2021’de şirkete Akbelen Ormanı’nda maden işletme izni veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli imzalı kararın iptali için açılan dava devam ediyor. Davanın tekrarlanan bilirkişi keşfi bugün saat 10.00’da İkizköy’de gerçekleştirilecek. 

İkizköylüler tarafından Twitter’da yapılan paylaşımda söz konusu yönetmelik değişiklik kararı eleştirilerek “Akbelen Ormanı içindeki zeytinlikler bugün yapılacak bilirkişi keşfinde YK Enerji'nin ayağına dolanmasın diye adrese teslim yönetmelik yayınladı! Zeytinlikler madene açılıyor” denildi.

ACİL VE YAŞAMSAL @TCEnerji kömür maden sahası yapılmak istenen #AkbelenOrmanı içindeki zeytinlikler bugün yapılacak bilirkişi keşfinde #YKEnerji'nin ayağına dolanmasın diye ADRESE TESLİM YÖNETMELİK YAYINLADI Zeytinlikler madene açılıyor #AkbelenİçinAdalet #ZeytinİçinAdalet pic.twitter.com/mFFFV64x6n

— İkizköy İnsanca Yaşam için Direniyor (@ikizkoydireniyo) March 1, 2022

İkizköy Çevre Komitesinin karar ilişkin açıklaması ise şöyle: 

“Bu kanun maddesini tamamen ihlal edecek şekilde Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair bir yönetmelikle zeytinlik alanlar maden işletmesine açılmak isteniyor. Bu daha önce de defalarca denendi ve kamuoyunun yoğun baskısı ile geri çekilmek zorunda kaldı. Bugün bilirkişi keşfi yapılacak Akbelen Ormanı Davası’nda da kömür madeni işletmesi için YK Enerji AŞ’ye verilmek istenen alanda, ormanla iç içe geçmiş en az 100-150 dönümlük zeytinlik alan var. 

“Akbelen Ormanı’nı çevreleyen 1500 dönüm de zeytinlik var. Davada iptal edilen bilirkişi raporunda zeytinlik alanlardan hiç bahsedilmediği için İkizköy Avukatları itiraz etmişler, diğer itiraz noktaları ile birlikte bu da dayanak olarak bilirkişi raporu mahkemece iptal edilmişti. İptal edilen keşif bugün (1 Mart 2022) saat 10’da tekrarlanıyor.”

Akbelen direnişi ve şirketin gerçekleri

Akbelen Ormanı’nın 740 dönümlük bölümündeki ağaçlar, Limak Holding ve İÇTAŞ ortalığıyla kurulan YK Enerji tarafından işletilen Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine linyit sağlayacak maden ocağı açmak için kesilmek isteniyor. 

Şirketin bunun için gerekli izinleri de almış ve ocak ÇED Yönetmeliği’nden muaf tutulmuştu ancak İkizköylüler, çevre aktivistleri ve hukukçular karara itiraz etti. Kesimleri önlemek için 22 Nisan’da başlatılan nöbet halen sürüyor.

Maden ocağına karşı, KARDOK Derneği’nin açtığı davalarda Muğla 3’üncü İdare Mahkemesi ve Muğla 1’inci İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Muğla Valiliği de kömür taşıma bandının yapımını durdurdu. Bölgede ilk yapılan keşifte hakimin avukatlara hakaret etmesi nedeniyle avukatlar Arif Ali Cangı, İsmail Hakkı Atal ve Şiar Rişvanoğlu reddi hakim başvurusunda bulunmuştu.

Avukatların itirazlarıyla yapılacak bilirkişi keşfinde heyetten bir kişinin Covid-19’a yakalanması nedeniyle 8 Şubat’ta yapılacak bilirkişi keşfi, bugüne ertelenmişti. 

Geçen yaz, Türkiye’nin Ege ve Akdeniz sahilleri başta olmak üzere pek çok bölgesinde çıkan yangınlardan etkilenen Muğla’da, bölge halkı yangınlara müdahale ederken, şirket tarafından yangın bahanesiyle 105 ağaç kesilmiş; İkizköy halkının direnmesi üzerine jandarma sert müdahalede bulunmuştu.

Daha önce söz konusu alana maden şirketi genel müdürü tarafından 22 bin zeytin ağacı dikildiği de iddia edilmişti. İkizköylüler şirket yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını duyurmuş, şirketin gizlediklerini madde madde sıralamıştı:

• Şirket tarafından dikildiği iddia edilen 22 bin zeytin ağacı, özelleştirme öncesi TKİ tarafından dikilmiştir (Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu 2012 Yılı Faaliyet Raporu).
• Şirketin 2017 yılında kamulaştırma yoluyla ele geçirdiği İkizköy Işıkdere mevkiinde 20 bin zeytin ağacı kömür madeni için yok edilmiştir. Kamulaştırma sonrası ne kadarlık bir ormanlık alanda kaç ağacın yok edildiği bilinmemektedir.
• Şirket, hâlihazırda en az 35 bin zeytin ağacının bulunduğu İkizköy, Çamköy ve Karacahisar mahallelerinde toplam 3 bin dönümlük zeytinlik ve tarım arazisini satın alarak ya da kamulaştırarak maden sahası açmak istemektedir.
• Şirket, hâlihazırda 780 dönümlük yaşlı ve doğal bir kızılçam ormanı olan Akbelen Ormanı’nı yok ederek maden sahası açmak istemektedir.
• Yok edilen ağaçların yanı sıra dikkat edilmesi gereken tüm orman ekosisteminin madencilik için ortadan kaldırılacağı gerçeğidir. Geçen hafta yayınlanan bir bilimsel rapora göre; Yeniköy ve Kemerköy termik santralleri, 1986’dan beri 35 bin 195 kişinin ölümüne yol açtı.
• 36 yılda bu santrallerin yol açtığı toplam sağlık maliyeti, 768,45 milyar TL. Bu iki santralin yılda kazandığı 200 milyon TL için öldürdüğü, hasta ettiği insanlar nedeniyle devletin sırtındaki sağlık harcaması kamburu, yılda 20 milyar TL’dir. Kömürün bedelini biz yaşamımızla, devletse termiklerin neden olduğu sağlık harcamaları nedeniyle bütçe açığıyla ödüyor.

(TP)