Fotoğraf: Pixabay
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yaklaşık yedi yıldır yapmadığı "Çocuk İşgücü Araştırması"nı yayınlandı.
Araştırmaya göre 5-17 yaş grubunda ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 bin kişi oldu.
2012'de TÜİK tarafından yapılan Çocuk İŞgücü Anketine göre, nüfusun yüzde 20,6'sını oluşturan 6-17 yaş grubundaki 15 milyon 247 bin çocuktan 893 bini çalışıyor durumdaydı.
TIKLAYIN - TÜİK Çocuk İşgücü Anketini Yedi Yıldır Yapmıyor
TIKLAYIN - TÜİK 2012 Çocuk İşgücü Araştırması
2018 yılı "Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı" olarak ilan edilmiş ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda çok taraflı bir katılımla çocuk işçilerle mücadele ulusal programı (2017 - 2023) çıkarılmıştı.
2019 yılının IV. çeyreğinde (Ekim-Kasım-Aralık) Hanehalkı İşgücü Araştırması ile birlikte 5-17 yaş grubundaki çocukların yer aldığı araştırma, daha önce uygulanan Çocuk İşgücü Araştırmaları ile kapsam ve yöntem açısından farklılık içeriyor.
TÜİK bu farklılıkları; 2014 yılı itibarıyla Hanehalkı İşgücü Araştırması yapısında gerçekleştirilen düzenlemelerden ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün çocuk işgücü araştırmalarında temel aldığı 5-17 yaş grubunun kapsanmasından kaynaklandığını belirtti.
Araştırmada "çalışan çocuk" ifadesi bir ekonomik faaliyette çalışan çocukları belirtiyor.
Araştırmada öne çıkan bulgular şöyle:
Çalışan çocuklar arasında 5 yaşında çocuk yok
"Türkiye genelinde 5-17 yaş grubundaki çocuk sayısı 16 milyon 457 bin kişi olarak tahmin edildi. Bu yaş grubundaki çocuklar, kurumsal olmayan nüfusun %20,3'ünü oluşturdu. Yaş grupları itibarıyla, 5-11 yaş grubundaki çocuk sayısı 9 milyon 12 bin, 12-14 yaş grubundaki çocuk sayısı 3 milyon 796 bin, 15-17 yaş grubundaki çocuk sayısı ise 3 milyon 649 bin kişi olarak tahmin edildi.
Bir ekonomik faaliyette çalışan 5-17 yaş grubundaki çocuk sayısı 720 bin kişi olup çalışan çocuklar arasında 5 yaşında çocuk gözlenmedi. 5-17 yaş grubunda çalışan çocukların aynı yaş grubundaki çocuklar içinde payını gösteren istihdam oranı ise %4,4 oldu.
%79,7'si 15-17 yaş grubu
Çalışan çocukların %79,7'sini 15-17 yaş grubundakiler oluştururken, %15,9'unu 12-14 yaş grubundakiler, %4,4'ünü ise 5-11 yaş grubundaki çocuklar oluşturdu. Cinsiyete göre incelendiğinde, çalışan çocukların %70,6'sını oğlan çocukların, %29,4'ünü ise kız çocukların oluşturduğu görüldü.
%65,7'si aynı zamanda eğitime devam etti
Çalışan çocukların %65,7'si bir eğitime devam ederken, bu oran erkeklerde %65,6, kızlarda %66,1 oldu. Yaş gruplarına göre, 5-14 yaş grubundaki çalışan çocukların %72,0'ı, 15-17 yaş grubunda çalışan çocukların ise %64,1'i aynı zamanda bir eğitime devam etti. Çalışan çocukların %34,3'ü eğitime devam etmedi.
Çocukların çalışma nedenlerinde ilk sırayı yüzde 35,9 ile "hanehalkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak" aldı. Bunu yüzde 34,4 ile "iş öğrenmek, meslek sahibi olmak", yüzde 23,2 ile "hanehalkı gelirine katkıda bulunmak" izledi. Çocukların yüzde 6,4'ü ise "kendi ihtiyaçlarını karşılamak" amacıyla çalıştı.
Yüzde 30,8 tarımda, 45,5 hizmet sektöründe çalışıyor
Söz konusu çocukların yüzde 30,8'i tarım, yüzde 23,7'si sanayi, yüzde 45,5'i ise hizmet sektöründe yer aldı. Yaş grubuna göre incelendiğinde, 5-14 yaş grubunda çalışan çocukların yüzde 64,1 ile tarım sektöründe, 15-17 yaş grubunda çalışan çocukların ise yüzde 51 ile hizmet sektöründe ağırlık kazandığı görüldü.
Yüzde 36,2'si ücretsiz aile işçisi
İşteki durumuna göre çalışan çocukların yüzde 63,3'ü ücretli veya yevmiyeli, yüzde 36,2'si ücretsiz aile işçisi, yüzde 0,5'i ise kendi hesabına olarak çalıştı.
Bu çocukların yüzde 66'sı düzenli iş yerinde, yüzde 30,4'ü tarla-bahçede, yüzde 3'ü seyyar sabit olmayan iş yeri veya pazar yerinde, yüzde 0,5'i ise evde çalıştı.
Aşırı sıcağa/soğuğa, kimyasal maddeye, ağır yük taşımaya maruz kalıyorlar
Çalışma ortamında fiziksel sağlığı olumsuz etkileyen faktörler incelendiğinde, çalışan çocukların yüzde 12,9'unun aşırı sıcak/soğuk ya da aşırı nemli/nemsiz bir ortamda çalıştığı, yüzde 10,8'inin kimyasal madde, toz duman veya zararlı gazlara maruz kaldığı görüldü.
Çalışan çocukların yüzde 10,1'i zor duruş şekli veya harekete maruz kaldı veya ağır yük taşıdı, yüzde 10'nu ise gürültü veya şiddetli sarsıntıyla karşılaştı. Bunların yüzde 6,4'ünün çalıştığı ortamda kaza riskiyle karşı karşıya kaldığı, yüzde 4,6'sının ise çalıştığı iş yerinde göz yorgunluğu veya görsel odaklanma konusunda risk altında olduğu belirlendi.
Yüzde 1,3'ü çalıştığı yerde bir yaralanma veya sakatlanma yaşadı
Çocukların yüzde 1,3'ü çalıştığı yerde bir yaralanma veya sakatlanmaya maruz kalırken, yüzde 4,4'ü çalıştığı yerde yaralanma veya sakatlanmaya tanık oldu.
TIKLAYIN - Hayatını Kaybeden Çocuk İşçi Toprağa Verildi: Babası Şikayetçi Olmayacak
TIKLAYIN - 2019'un İlk Beş Ayında En Az 26 Çocuk İşçi Yaşamını Yitirdi
TIKLAYIN - CHP: Son 7 Yılda 426 Çocuk İşçi Hayatını Kaybetti
İş yerinin çalışma koşullarından kaynaklı herhangi bir rahatsızlık geçirenlerin oranı yüzde 0,6 iken, bu duruma tanık olanların oranı yüzde 2,2 oldu. Çocukların yüzde 0,1'i çalıştığı yerde fiziksel, sözlü şiddet veya kötü muameleye maruz kalırken, bu duruma tanık olanların oranı ise yüzde 1,5 olarak tahmin edildi.
Çocukların yüzde 45,5'i ev işlerine yardım etti
Ev işlerinde ailesine yardımcı olan çocuklar, hane için alışveriş, temizlik, yemek, ütü gibi ev işleriyle hanede kendinden küçük çocuklara veya yaşlı/engelli/hasta bir yakınına bakma konularında ailesine destek olan çocukları ifade ederken, çalışan çocuk kapsamında yer almıyor.
Bu çerçevede, 5-17 yaş grubunda, ev işlerinde ailesine yardımcı olan çocukların oranı yüzde 45,5 oldu. Bu oran, oğlan çocuklarda yüzde 40, kız çocuklarda yüzde 51,3 olarak belirlendi.
Kız çocukları ev işlerinde daha çok çalıştı
Ev işlerinde ailesine yardımcı olan çocukların yüzde 43,5'i hane için alışveriş yapma, çamaşır-bulaşık yıkama, ütü yapma, yemek pişirme, ev eşyalarının temizliği gibi işlerde, yüzde 23,2'si hanede kendinden küçük çocukların bakımında, yüzde 5,4'ü ise hanedeki yaşlı/engelli/hasta bir yakınının bakımında ailesine yardımcı oldu.
Kız çocuklarının ev işlerine daha fazla zaman harcadığı görüldü. Oğlan çocuklarının yüzde 16,3'ü, kız çocuklarının ise yüzde 28,3'ü ev işlerine haftada 8 saat ve daha uzun süre çalıştı. (AÖ)
Araştırmanın detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.