*Fotoğraf: Hikmet Adal/bianet
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Gazeteci davalarını ve yargılamalarını raporlayan Press in Arrest, Kasım 2020 Basın Özgürlüğü Raporu'nu açıkladı. Kasım 2020 Basın Özgürlüğü Raporu’na göre, Mart ayından bu yana basın davalarında izleyici ve gözlemci alınmasında yaygın bir keyfilik durumu söz konusu.
"'Yargılamanın aleniyeti' ilkesi tehlikeye atıldı
Press in Arrest, koronavirüs salgınının Türkiye'de görülmeye başlanmasından bu yana görülen basın yargılamaları duruşmalarında, 'koruma önlemleri' adı altında duruşmalara izleyici ve gözlemci alınması konusunda yaygın bir keyfilik olduğunu tespit etti. Bu, adil yargılama hakkının önemli bir unsuru olan, kanun ve insan hakları sözleşmeleriyle garanti altına alınan 'yargılamanın aleniyeti' ilkesini de tehlikeye atıyor.
Mart ayından Aralık başına kadar geçen sürede, Koronavirüs salgını gerekçe gösterilerek, 73 gazetecinin yargılandığı 38 duruşmaya gözlemci alınmadı ya da bu duruşmalara girecek gözlemci sayısına kısıtlama getirildi.
Press in Arrest veritabanına göre:
Yargılanan 40 gazeteci ile ilgili davalarda savcılıklar, 2 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve toplam en az 201 yıl 4 aydan, 497 yıl 2 aya kadar hapis cezası talep ettiler.
3 gazeteci ve 3 medya kurumuna açılan tazminat davalarında ise, toplamda 1 milyon 470 bin TL’lik manevi tazminat istendi.
Kadın gazeteciler ise, toplamda 33 yıl 7 ay 15 günden 86 yıl 1 ay 15 güne kadar hapis cezası talebiyle hâkim karşısına çıktı.
İki kadın gazeteci, toplamda 1 milyon 270 bin TL’lik tazminat talebiyle açılan davalarda savunma yaptı.
Cumhurbaşkanına hakaretten 2 gazeteciye hapis cezası
Kasım ayında, sadece gazeteci Hazal Ocak’tan üç ayrı tazminat davası kapsamında toplamda 1 milyon 220 bin TL talep edildi.
- 28 gazeteci ağır ceza, 11 gazeteci asliye ceza mahkemelerinde yargılandı:
- Açılan tazminat davaları kapsamında; 3 gazeteci ve 3 medya kurumu asliye hukuk mahkemesinde hâkim karşısındaydı.
- 22 gazeteci “Terörle Mücadele Kanunu” kapsamında suçlandı.
- 9 gazeteci “hakaret etmek” ile suçlandı.
- En az 6 gazeteci hakkındaki “Cumhurbaşkanına hakaret etmek” suçlaması ile açılan davalar devam etti. Bu suçlama kapsamında 2 gazeteci hapis cezasına çarptırıldı.
- 3 gazeteci ise, “kamu görevlisine hakaret etmek” iddiasıyla yargılandılar ve beraat ettiler.
- En az 3 gazeteci hakkında “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlaması ile başlatılan yargılamalara devam edildi.
- 1 gazeteci “bir bankanın itibarını kırabilecek veya şöhretine ya da servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olmakla ya da asılsız haber yaymak,”
- 1 gazeteci “iftira,”
- 1 gazeteci “görevi yaptırmamak için direnme,
- 1 gazeteci “cebir ve şiddet ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek” ve “cebir ve şiddet ile anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek”
- 4 gazeteci, “devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri açıklamak” ile yargılandı.
- Toplamda 10 gazeteci yeniden yargılanmaya başladı. Yerel mahkemede aldıkları hapis cezası kararlarına İstinaf Mahkemesi’nde ve Yargıtay’da itiraz eden 10 gazeteci, üst mahkemeler tarafından haklı bulundu.
- İstinaf Mahkemeleri’nin ve Yargıtay’ın hapis cezası kararlarını bozmasının ardından, yerel mahkemeler üst mahkemelerin bu kararlarına uydu. Bu kapsamda, 10 gazeteci hakkındaki yargılamalar yerel mahkemelerde yeniden başladı.
- Kasım ayında; toplamda 10 gazeteci, yeniden yargılama kapsamında ilk kez hâkim karşısında çıktı.
- 4 gazeteci ceza aldı.
- 4 gazeteci beraat etti.
- 33 gazeteci hakkındaki yargılama ertelendi.
Press in Arrest Kasım 2020 Basın Özgürlüğü ayı raporunun tümüne buradan ulaşabilirsiniz.
(SO)
