* Fotoğraf: İrfan Aydoğdu - Nizip Cezaevi / AA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Altı sivil toplum ve meslek örgütü örgütü, COVID-19 pandemisiyle ilgili yaptığı yazılı açıklamada, cezaevlerinde gerekli önlemlerin alınması ve riskli gruptaki tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Açıklamada şu örgütlerin imzası yer alıyor: İnsan Hakları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Özgürlük için Hukukçular Derneği, Çağdaş Hukukçular Derneği, Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası ve Ceza İnfaz sisteminde Sivil Toplum Derneği.
Hapishanelerin kişisel alan ve hijyenin en az bulunduğu kapalı kurumlar olduğu belirtilen açıklamada, “Yoğun ve hareketli nüfus, hapishanelerin özellikleri ve organizasyonu bu tür salgınların yayılması için oldukça elverişli ortamlardır” denildi, hapishanelerde gerekli önlemlerin alınmasını ve bu önlemlerin, insanlık onuruyla bağdaşır ve hak ihlaline yol açmayacak şekilde uygulanması gerektiği ifade edildi.
Örgütlerden 12 talep
Ortak metinde şu talep ve öneriler yer aldı:
* Ağır hasta mahkumların salgın hastalık durumunda ciddi risk grubunda bulunması nedeniyle serbest bırakılarak infazları ertelenmeli, tutuklu olanların serbest bırakılmalı.
* Virüsün özellikle 60 yaş üstü kişilerde ölümcül etkisi göz önünde bulundurularak bu mahkumlar tedbiren serbest bırakılmalı.
* Çocuk tutuklular, hamile ve çocuklu kadınlar (780 çocuk anneleri ile birlikte kalıyor), çocuğun üstün yararı ilkesi gözetilerek serbest bırakılmalı.
* Terörle Mücadele Kanunu kullanılarak suçlanan siyasi tutuklular (milletvekileri, belediye eş başkanları, belediye meclis ve il genel meclis üyeleri, avukatlar, gazeteciler, insan hakları savunucuları, aydın ve yazarlar, aktivistler, sendikacılar, öğrenciler gibi) bir an önce serbest bırakılmalı.
* Son dönemde kamuoyu gündeminde olan infaz düzenlenmesine ilişkin yasa teklifi çalışmaları infazda eşitlik ilkesi, infaz sürelerinin kısaltılması ve dezavantajlı mahkum grupların mağduriyetleri göz önünde bulundurularak derhal yasalaştırılmalı.
* Tutuklamanın istisna olduğu gerçeğinden hareketle tüm tutukluların durumları dosya üzerinde incelenerek bir an önce tahliyeleri sağlanmalı.
* Mahkumların hak mahrumiyetine sebep olacak (şartla infaz süresinin uygulanması, görüş hakkı, sevk hakkı gibi) disiplin cezalarının uygulanmasından vazgeçilmeli.
* Hapishanelerde mahpusların sağlıklarının korunabilmesi, bulundukları alan ve kendi kişisel temizliklerini sağlayabilmeleri için, acilen temizlik malzemelerinin kendilerine ücretsiz verilmesi ve parası olmayan mahpusların da temizlik ürünlerine erişimi sağlanmalı.
* Hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanlar her gün dezenfekte edilmeli.
* Mahkumların yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesi sağlanmalı, vitamin takviyesi yapılmalı.
* Risk grubunda ve kişisel hijyenlerini sağlamakta yetersiz olan kronik hasta, engelli, yaşlı, çocuklu, hamile mahkumlar adli kontrol yoluyla cezalarının ertelenmesi sağlanana kadar, kalabalık koğuşlar yerine kapasitesi ve hijyen koşulları uygun ortamlarda tutulmalı.
* Hapishanelerde virüs salgını ile ilgili alınan/alınacak önlemler, karantina uygulamaları ile mahpusların sağlık durumları konusunda başta mahpusların aile ve avukatları olmak üzere kamuoyunun düzenli olarak bilgilendirilmesi zorunludur. (AS)
