Telesur: Bir Başka Televizyon Mümkün
Anlaşma imzalanır imzalanmaz ABD Cumhuriyetçi Parti'den Florida milletvekili Connie Mack anlaşmanın "teröristler için küresel televizyon kanalı" yaratacağı iddiasıyla saldırıya başladı. Venezüella lideri Hugo Chavez'i daha önceleri de şiddetle eleştiren Mack, Telesur yayına başladığı zaman da Telesur'un "Chavez'in laflarını Latin Amerika bağımsızlığına karşı propaganda amacı ile" yayınladığını iddia etmişti.
Venezüella İletişim ve Bilgi Bakanlığı 3 Şubat'ta Mack'ın suçlamalarını yalanlayan bir bildiri yayınladı. "Bu suçlamalar sadece Telesur'u ortaklaşa kuran Venezüella, Arjantin, Küba ve Uruguay hükümetlerine yönelik doğrudan doğruya bir hakaret olmakla kalmayıp, aynı zamanda Telesur'un Caracas'taki bürosunu havadan bombalama tehdidi; İngiliz basınına sızdırılan gizli belgelere göre, aynen Başkan Bush'un 16 Nisan'da İngiltere başbakanı Tony Blair'e önerdiği ama sonradan Blair'in ısrarıyla vazgeçtiği Al Cezire'nin yönetim bürosunu bombalanma planı gibi.
Aynı gün 94 Telesur programcısı bir bildiri yayınlayarak, "Bizim amacımız başkalarının göstermek istemedikleri veya bilinçli olarak gizledikleri gerçekleri bütün dünyaya açıklamak.
Telesur gazetecileri ve İspanyolca ve Portekizce konuşan ülkelerin vatandaşları olarak, en temel demokratik kurallara aykırı olan resmi beyanlara karşı çıkmak hakkımız. Basın özgürlüğü, suçlama kanıtlanmadan kısıtlanamaz" dedi.
Telesur'un İngilizce tanıtım broşürü, "Telesur, Caracas, Venezüella'dan 24 saat uydu yayını yaparak Bolivar ülküsünü yaymaya çalışır" diyor. Venezüella halkının enerjik katılımıyla Chavez'in önderliğini yaptığı Bolivar Devrimi ülkenin varlığını yoksul halkın yararına yeniden dağıtıyor ve bölge ülkelerinin ilerici hükümetleri ve halk hareketleri ile yakın işbirliği yapıyor.
"Bizi izlemek bizi tanımaktır; bizi tanımak bize saygı duymaktır; bize saygı duymak başkalarını korumayı öğrenmektir. Bu bölgesel bütünleşme için atılan ilk adımlardır. Eğer bütünleşme amaçsa, Telesur araçtır."
"Bizim Gözlerimizle"
Avustralya-Venezüella Yayın İstasyonları Şebekesi dayanışma ekibi 31 Ocak'ta Caracas'ta Telesur'un Merkezini ziyaret etti ve Telesur'un Başkan Yardımcısı Aram Aharonian ile konuştu.
Aharonian Avustralya ekibine, "Telesur'da biz 'başka bir televizyon' olabileceğine inanıyoruz" dedi. "Telesur Latin Amerika'da yığınlara seslenen ilk televizyon yayını denemesi. Şimdiye kadar biz hep yabancıların gözüyle göründük. Kuzeyden bizi hep siyah yahut beyaz olarak görüyorlar.
Siyah çünkü ancak ülkelerimizde büyük bir sorun olunca haber konusu oluyoruz... Biz pek çok farklılıkları olan bir bölgeyiz; kendimizi kendi gözlerimizle görmemiz gerek."
"Uydu yayınıyla Alaska'dan Patagonya'ya, Batı Avrupa'dan Kuzeybatı Afrika'ya kadar ulaşabiliyoruz. Ne yazık ki Avustralya'ya yayın yapamıyoruz. Burada, Caracas'ta büroda 300 kişi çalışıyor. Uruguay'dan, Arjantin, Kolombiya, Küba, Brezilya, Panama, Meksika ve Venezüella'dan elemanlarımız var. Los Angeles, Buenos Aires, Washington, Bogota, Havana ve Mexico City dahil 9 şehirde büromuz var."
Aharonian, Haiti halkının karşılaştığı sorunlardan kaygı duyduğunu belirterek, "Haiti'de küçük bir büromuz var" dedi. "Bölgenin öteki ülkelerinde bizime çalışan kişiler var. Büyüme planımız bu yıl Lima (Peru), Santiago (Şili), Managua (Nikaragua), SantoDomingo (Dominik Cumhuriyeti) ve Quito'da (Ekvador) büro açmak."
"Günde 24 saat yayın yapıyoruz ve programlarımızın yüzde 60'ı haber programı. Haberlerimiz Caracas'tan veya diğer bürolarımızdan gönderilen orijinal haberler. Gerçek bir Latin Amerikan işitsel-görsel sanayisi yaratmak zorundayız. Bütün gün Walt Disney çizgi filmleri ve Hollywood kültürü yayınlamak istemiyoruz. Şu anda televizyon programlarının yüzde 97'si ABD'den geliyor. Bunu değiştirmemiz gerek."
Aharonan, "alternatif medya olarak" dedi "biz dışlanmamalıyız. Yığınlara hitap eden bir alternatif olmalıyız. Telesur'un tüm programları alternatif kaynaklardan geliyor; bağımsız yapımcılar, üniversiteler ve değişik ülkelerin ulusal radyo ve televizyonları.
"Bu aşamada kendi belgesel ve müzik programımız yok, sadece haber programları. Başka bağımsız yapımcıların programlarını naklen yayınlıyoruz."
Aharonian'a göre "Latin Amerika'da gerçek bir işitsel-görsel sanayinin olmaması, sadece bizim için değil bütün Latin Amerika ülke televizyonları için gerçek bir sorun. Latin Amerika'daki halk örgütleriyle gerçek bir iletişim kurulmasını istiyoruz. Yayınlarımızda onların sesini duyurmak istiyoruz. Onların sesini, çoğunluğun sesini duymadan 513 yıl (sömürgecilik altında) geçirdik. Bu artık değişmeli."
Telesur ile Venezüella ve Telesur'u destekleyen diğer ülkeler arsındaki ilişkileri Alaronian "Telesur'un bağımsız bir Yönetim Kurulu var. Kurucu ülkelerden hiçbir baskı yok...
Hiçbiri haberlere ya da programlara karışmıyor. Bize göre, tüm Latin Amerika ve Karayip ülkelerini gözetmeliyiz. Telesur bağımsız ve bu bağımsızlığın devam edeceğini umuyoruz. Aksi halde Telesur, Telesur olmaktan çıkar" diye açıklıyor.
Aharonian yayınlarının İspanyolca olduğunu sadece bir kısmının Brezilya'da yayın için Portekizce'ye çevrildiğini söyledi.Yakında Kuzey Amerika ve Karayip için İngilizce ve başka birkaç dilde daha yayına başlama planları var ama bu daha fazla uydu kullanımını gerektirecek. Telesur yerel toplum televizyonları ile beraber çalışmaya daha başlamadı ama bu konuda da gelecek için planlar yapılıyor.
Medya Diktatörlerine Karşı Direniş
Aharonian'a göre ABD yetkilileri Telesur'a "çok zorluk" çıkarıyor. Mack'ın (ABD Florida Senatörü) TELESUR'u etkisizleştirmek için yürüttüğü saldırılara ek olarak, Kolombiyalı medya sahiplerinden de baskı geliyor.
"Daha önceleri Latin Amerika'da askeri diktatörler vardı, şimdi ise medya diktatörleri isteniyor. Aynı zamanda büyük kablo işletmecileri ile de uğraşmak zorundayız. Medya pazarına arka, ön kapıdan, pencereden girmeye çalıştık ama ne yolla olursa olsun o pazara girmeye karalıyız; İnternet yoluyla da."
Uluslararası alternatif televizyon ağı olasılığından konuşurken, Aharonian Al Cezire ile yapılan anlaşmanın "karşılıklı malzeme ve bilgi alış verişi; uluslararası televizyon ağı kurmak amaçlı" olmadığını söyledi. "Her halk kendi medya alanını korumak istiyor."
"Bir de dil ve saat sorunu var. Bütün dünya için bir tek televizyon ağı yaratmak çok zor. Şu anda Telesur'da bir birine çok benzeyen iki dil kullanıyoruz. Hindistan, Malezya gibi ülkelerle iletişim kurmamız kolay değil. Ama, uluslararası televizyon işbirliği düşüncesine karşı değiliz. Öncelikle programların daha çok bütünleyici olmasına gerek var."
"Telesur şimdi dünyanın her köşesinde İnternette izlenebiliyor ama bu televizyonla aynı şey değil. Üç ay önce yayına başladık ama şimdilik yayınımız sadece haberler. Yayınımızda söyleşiler, araştırmacı raporlar, çözümlemeler ve tartışmalar da yer almalı: ancak bu yolla ülkelerimizi değiştirebilecek halkı eğitebiliriz."
Aharonian Telesur'un "özel medya ile rekabet edebilecek güçte" olması gerektiğine inanıyor. "Aynı teknolojiye sahip olmalıyız ve bu teknolojiyi nasıl kullanacağımızı öğrenmeliyiz... Bu nedenle profesyonellere gereğimiz var." Aharonian: "Telesur 'aptal TV' olmak istemiyor, hedefi de 'kaliteli yayınla ilgi çekmek.'"
"Her dakika masaldan masala atlayan ticari medyaya bir karşıt yaratmak gerek. İçeriği dolgun, konunun yorumuyla dengeli bir yayın istiyoruz. Sadece 'İki deli yerli cumhurbaşkanı seçilip devrim yapıyor' gibi yayın değil (ABD medyasında yakınlarda Chavez ve Bolivya Başkanı Evo Morales hakkında söylendiği gibi). Olayı, bugün neler olduğu, tüm ayrıntıları ve geçmişiyle beraber anlatmak gerek. Bizim haber programları CNN haberlerinden daha uzun olacak!"
Latin Amerika Bütünleşmesi
Venezüella'da devlet televizyonunun işlevinden konuşurken Aharonian , "Devlet televizyonu 40 yıldır bozuk bir düzen içindeydi. Yavaş yavaş kamu alanına yayılıyoruz ama güçlü bir ulusal televizyon kurmak için daha çok yol gitmemiz lazım. Hedefimiz ulusal bir televizyon kurmak ama bu kolay değil. Avrupa'da güçlü ulusal televizyonlar var ama Venezüella'da televizyon 40 yıldır özeldi. Kamu televizyonu yeni yeni gelişiyor" dedi.
Nisan 2002'de Chavez'in görevden zorla uzaklaştırıldığı ama halkın ayaklanmasıyla geri getirildiği başarısız darbe sırasında Venezüella'nın özel medyası önemli bir rol oynadı. Aharonian'a göre, "Özel medya izleyicilerin bir kısmını geri kazandı ama inanılırlığını kazanamadı. Latin Amerikan halkı satır arasını okumayı öğrendi." Aharonian halk "programa bakıyor ama içeriğini yutmuyor" diye düşünüyor.
Uruguay Cumhurbaşkanı Ernesto Tabare, "Radiosur"un (bölgesel radyo istasyonu) kurulmasını önerdi. Aharonian, "Radyo haberlerini kendimiz hazırlamak istiyoruz. Bir hafta içinde yeni bir web sitesi kuracağız. Latin Amerikan halkının çoğunluğu için radyo yayını izlemek daha kolay. Buranın halkı için en büyük sorun geçim derdi, televizyon seyretmek değil."
Aharonian Telesur'un sadece "medya hizmeti" olduğunu ve kendi başına devrim yapamayacağını söyledi. "Biz yalnız yorum yapmak için, kıtanın bütünleşmesine yardım için bir aracız. Latin Amerika'nın asıl sorunu her gün karın doyurabilme sorunu. Bütün Üçüncü Dünya'da durum aynı. Bizim hedefimiz bir kapı açmak. Umudumuz 5-10 yıl içinde Latin Amerikan televizyonunu yaygınlaştırmak, şimdiki yaygın medyaya gerçek bir alternatif yaratmak."
"Şu anda plandan çok düşlerimiz var" diyen Aharonian anlatmaya devam etti. "Bir yıl daha odak noktamız Latin Amerika olacak. Ama halka diğer kültürleri de göstermek istiyoruz. Yakında iki tane Çin filmi yayınlayacağız. Ama şimdilik asıl amacımız halkımıza kendi ülkelerimizi göstermek, birbirimizi tanıtmak ve dayanışmaya yardımcı olmak."
Aharonian Telesur'un hedefi "iki yıl içinde ekonomik bağımsızlığa kavuşmak" dedi. "Bütçemiz çok küçük, 10 milyon dolar. Ama iki yıl daha yardımla idare edebilmeyi umuyoruz."
Aharonian sözlerini,"Latin Amerika'da gerçek bir bağımsız kamu televizyon yayını yaratıyoruz. Hedeflerimize ulaşmaya azimliyiz ve yapabileceğimize inanıyoruz" diye bitirdi.(KÖ)
*Green Left Weekly'den Latinbilgi.Net tarafından çevrilmiş.