"YİBO’lar Açık Cezaevi, Yatakhaneler Koğuş"
"YİBO'lar adeta bir mağdurlar grubu yaratmıştır. Bunları 'YİBO mağduru çocuklar' olarak adlandırmak mümkün."
Yatılı İlköğretim Bölge Okulları'ndaki (YİBO) sorunları Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim - Sen) Genel Başkanı Zübeyde Kılıç, bianet'e anlattı.
"YİBO'lar okullaşma açısından kısa vadeli bir ara formül olarak görülmeliydi ama süreç içinde yaygınlaştı ve kurumsallaştı" diyen Kılıç, şöyle devam ediyor:
"Yapılması gereken her çocuğun ailesinin ikamet ettiği yerde - okul, derslik, öğretmen açığı sorunları giderilerek - eğitim görmesinin olanaklarının yaratılmasıdır. Bu sürecin bir an önce gerçekleştirilmesi için acil düzenlemeler yapılmalı, geçen ara zamanda ise YİBO'larda yaşanan sorunlara ilişkin çocukların mağduriyetini önemli ölçüde azaltacak tedbirler alınmalı."
Askeri mantık hakim
Kılıç, "YİBO'lar başta küçük yaştaki öğrencilerin ailelerinden uzak kalması olmak üzere, birçok sorunu bünyesinde barındırıyor. YİBO'lar okullaşmaya ve eğitime dair sorunları gidermek bir yana, kendileri büyük bir sorun alanı haline geldi." diyerek sorunları şöyle sıraladı:
* Çocuklar okullarını sevmiyor. Okullarda yatakhanelerin 'koğuş' olarak adlandırılması gibi, askeri mantığa uygun ifadeler, çocukları rahatsız ediyor.
* Çocuklar, okulları uzak ve iklim koşulları uygun olmadığından, hafta sonları da okulda kalıyor. Sosyal etkinlik ortamları bulamıyorlar. Çocuklar bu nedenle okullarını 'açık cezaevi' olarak tanımlıyorlar.
* Okulların yemekhaneleri, personel yetersizliğinden hijyen, yemekler sağlıklı ve dengeli beslenme açısından uygun değil.
* YİBO'larda rehberlik ve psikolojik danışmanlık birimleri ve alan öğretmenleri yok denecek kadar az.
Psikolojik sorunlara neden oluyor
* Fiziki koşullar uygun değil; küçücük odalarda çeşitli yaştaki öğrenciler bir arada kalıyor, farklı yaşlarda çocuklar birlikte banyo yapıyor ki bu da çeşitli istismarlara neden oluyor.
* Küçük yaştaki öğrenciler, günlük temizliklerini yapamıyor bu, çeşitli sağlık sorunlarına yol açıyor.
* Çocukların ailelerinden ayrı olmaları özgüven eksikliği, ezilmişlik hissi gibi psikolojik sorunlara neden oluyor.
* Ekonomik şartlar ve iletişim ortamının sağlanamaması nedeniyle çocuklar aileleriyle görüşemiyor.
* YİBO'larda, kuruldukları günden itibaren, Türk - İslam sentezci bir anlayış öğrencilere yoğun olarak empoze ediliyor. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde çok olan YİBO'larda, çocuklar ana dillerini koruyamama problemini daha derinden yaşıyor.
Öğretmenlerin de sorunu büyük
Kılıç YİBO'larda sadece öğrencilerin değil, öğretmenlerin de sorunlar yaşadığını belirterek, "Öğretmenler çok ağır şartlarda çalışıyor ve bunun karşılığı olan ücreti alamıyor. Personel eksikliği nedeniyle öğremenler, çocukların eğitim dışında günlük ihtiyaçlarını karşılıyor; yaralananların pansumanını yapıyor, tuvalete götürüyor, küçük yaştaki çocuklar altlarını ıslattığında temizliğini yapıyor" dedi. (SP)