Yemen’de barış görüşmeleri

Fotoğraf: AA arşiv

Yemen’de Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ile savaşan Husiler, Suudi Arabistan ve Umman heyetleriyle ülkenin başkenti Sana’da bir araya geldi.

Husilere bağlı SABA haber ajansından AA’nın aktardığına göre, Husilerin Yüksek Siyasi Konsey Başkanı Mehdi el-Meşat ile Umman ve Suudi Arabistan heyetlerinin görüşmesine, Husilerin Müzakere Heyeti Başkanı Muhammed Abdusselam ile bazı yetkililer de katıldı.

“Adil ve onurlu barış”

Meşat, yürüttüğü arabuluculuktan, görüş ayrılıklarını giderme konusundaki pozitif rolünden ve tüm Yemen halkının arzuladığı barışın tesisi için sarf ettiği çabadan ötürü Umman'a minnettar olduklarını dile getirdi.

Meşat ayrıca, Yemen halkının özgürlük ve barış özlemini gerçekleştirecek adil ve onurlu barıştan yana olduklarını yineledi.

Suudi Arabistan heyetinin başkanı da Yemen'de barış ve istikrarı desteklemesinden ve barışın tesisi için yürüttüğü çalışmalardan ötürü Umman'a teşekkür etti.

Suudi Arabistan ve Umman'dan heyetler, Yemen'deki Husi yetkililerle barışın tesis edilmesi konusunu değerlendirdiklerini açıkladı.

Ateşkeste anlaşma

Yemen hükümetinden üst düzey bir yetkili 7 Nisan'da AA muhabirine yaptığı açıklamada, ateşkesin 6 ay ila 1 yıl uzatılması ve insani ve ekonomik boyutu da içerecek şekilde genişletilmesi, ardından da savaşın sonlanması için doğrudan siyasi diyalog başlatılması konusunda Husilerle anlaşmaya varıldığını duyurmuştu.

Yetkili, en geç iki gün içinde açıklanacak olan anlaşmanın maddeleri arasında Uluslararası Sana Havalimanı'nın daha fazla uçuşa açılması, Yemen limanlarından petrol ihracatının yeniden başlaması, Taiz'deki yolların açılması, tutukluların serbest bırakılması ve ticari malların doğrudan Aden Limanı'na nakledilmesini içerdiğini aktardı.

Bu açıklamanın ardından, Husilerin Müzakere Heyeti Başkanı ve Sözcüsü Muhammed Abdusselam Twitter hesabından açıklama yaptı.

Müzakereler yoluyla, saldırıların durması ve ablukanın kaldırılması için çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Abdusselam, “İnşallah çalışmalar, Sada'dan (ülkenin kuzeyi) Mehra'ya Yemen halkının taleplerini karşılayacak bir barış anlaşmasıyla sonuçlanır” dedi.

“Esir takası” 14 Nisan’da

Yemen hükümeti, Husiler ile vardıkları esir takası anlaşmasının Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) talebi üzerine 11 Nisan'dan 14 Nisan'a ertelendiğini duyurdu.

Yemen hükümetinin Esir ve Tutuklu Müzakere Heyeti Üyesi Macid Fedail, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Takas için üzerinde anlaşmaya varılan kişi sayısının yüksek olması göz önüne alındığında ve herkesin yaptığı büyük düzenlemelere çabalara rağmen, tüm görüşmeler (mahkumların görüşmeleri) tamamlanmadı” dedi.

Halen gerekli bazı düzenlemeler ve görüşmeler olduğundan, Kızılhaç'ın uygulamaya başlayabilmesi için prosedürleri tamamlaması gerektiğini kaydeden Fedail, Kızılhaç'ın 3 gün gibi ek sürenin yanı sıra esir takasının prosedürleri ve uygulaması tamamlanana kadar herkesten itidalli davranması yönünde talepte bulunduğunu söyledi.

İran destekli Husilerin Esir İşleri Ulusal Komitesi Başkanı Abdulkadir el-Murtaza da yaptığı yazılı açıklamada, Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından takas anlaşmasının uygulanmasının belirtilen tarihten üç gün sonraya ertelendiği konusunda bilgilendirildiklerini kaydetti.

Bunun, hükümetin kontrolünde bulunan Marib kentindeki tarafın takası uygulamaya hazır olmamasından kaynaklandığını belirten Murtaza, “Anlaşmanın açık bir şekilde engellenmesi ve tüm tarafların taahhüdünden vazgeçmesi söz konusudur. Birleşmiş Milletler (BM) onlara bu sorumsuz ve insanlık dışı uygulamaları durdurmaları için baskı yapmalıdır” dedi.

887 kişi serbest bırakılacak

Yemen'deki Husiler, 28 Mart'ta hükümet ile vardıkları esir takası anlaşmasının 10-11 Nisan tarihlerinde 3 aşamada hayata geçirileceğini duyurmuştu.

Yemen hükümeti ile Husiler arasında BM gözetiminde 11 Mart'ta İsviçre'de başlayan esir takası görüşmeleri sonucunda taraflar, 20 Mart'ta aralarında 4 gazeteci ile siyasi, askeri ve güvenlik yetkililerinin de bulunduğu 887 kişinin karşılıklı olarak serbest bırakılması konusunda anlaşmaya varmıştı.

Yemen'de iç savaş

Yemen'de İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.

Yemen hükümeti ile Husiler arasında 6 ay devam eden ateşkes 2 Ekim 2022'de sona erdi.

377 bin kişi hayatını kaybetti

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 7 ayda Yemen'in 7 ilinde 1400 çocuğa kızamık bulaştığını, 15 çocuğun kızamıktan hayatını kaybettiğini duyurdu.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, Yemen'de sağlık sektörünün ihtiyaçlarının yalnızca yüzde 13'ü karşılanabiliyor.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) raporlarına göre, iç savaştan dolayı Yemen halkının yüzde 73'ü (yaklaşık 23,4 milyon) insani yardıma muhtaç hale geldi ve 4,3 milyon kişi yerinden edildi.

Ülkede 13 binden fazlası sivil olmak üzere 377 bin kişi çatışmalardan kaynaklanan sebeplerden hayatını kaybetti.

TIKLAYIN - Yemen’deki iç savaş kıtlığa yol açtı

(AS)