Wikipedia Yasaksa Kiwix Var
İnternet ansiklopedisi Wikipedia’ya Türkiye’den erişim hala engelli durumda. Ama bu ansiklopedik bilgilere erişmek için bir aplikasyon var: Kiwix.
Kiwix, çevrimdışı bir web içeriği okuyucusu. Wikipedia’nın internet kullanılmadan da erişilebilir olmasını sağlıyor. Aslında sadece Wikipedia değil, tüm HTML içerikler için uygun.
Kiwix esasen Afrika’daki okullara yardımcı olmak için kurulmuş. Bir süre sonra Kiwix kurucuları, aplikasyonun Küba, Kuzey Kore gibi ülkelerde beklenmedik şekilde kullanıldığını fark etmişler.
Kiwix’ten Stephane Coillet-Matillon, “Kiwix senede bir milyon kez indiriliyor. En çok indirme ise Wikipedia’nın yasak olduğu Çin’de gerçekleşiyor” diyor.
Wikipedia/Vikipedi’ye erişim engeli Türkiye’de 29 Nisan Cumartesi günü başladı. 29 Nisan sabah saatlerinden itibaren Türkiye’den Kiwix indirmeleri ise yüzde 400 arttı. O günden beri de Kiwix olağan zamana göre beş kat daha fazla indirilmeye devam ediyor.
bianet’e konuşan Stephane Coillet-Matillon, “Şu an Türkçe servisimizi geliştirmek için tam zamanlı olarak çalışıyoruz. İnsanlar öğrenmek istiyor ve şimdiye kadar hiçbir şey bu en kapsamlı ansiklopediyi geçemedi” diyor.
Kiwix, bu offline bilgi kampanyasından daha çok insanın haberdar olması için bir kampanya başlatıyor.
Coillet-Matillon, Hindistan’da çok popüler olan Wikimed gibi özel içerikler için çeşitli kampanyalar düzenlediklerini söylerken “Türkiye Wikipedia’yı yasaklayınca planlarımız değişti ve önceliğimiz haline geldi” diyor, “Tıp öğrencilerine ve hekimlere tıbbi içerikler sunmak bir şey, bir ülkenin tamamına tüm bir ansiklopedi içeriğine erişim sunmak başka bir şey.”
Türkçe Vikipedi 3 GB
Şu an Kiwix aracılığıyla Türkçe olarak Vikihaber, Vikikaynak, Vikikitap ve Vikipedi içeriklerini görüntüleyebiliyorsunuz.
Türkçe Vikipedi için 3,47 GB’lık bir indirme yapmanız yeterli.
Diğer dillerde ise Wikivoyage, Wikiversity, Wikimed ve daha onlarca ansiklopedi içeriğinin yanısıra TED Konuşmalarına ve eğitim için Youtube videolarına da erişebiliyorsunuz.
İşletim sistemlerinin büyük bir kısmında, Android'de ve 3 ana bilgisayar işletim sisteminde (Microsoft Windows, Apple Mac OS X ve GNU/Linux dağıtımlarında) çalışan Kiwix, aynı zamanda bir özgür yazılım.
İnternetin kısıtlı ya da yasak olduğu ülkelerde Kiwix
Küba’da son senelerde herkesin cep telefonu olabiliyor ve tüm ülkede internet erişimi var. Ancak bağlantı çok zayıf ve çok pahalı. Kiwix, okullardan veya turistik bir merkezden indirildikten sonra bir USB aracılığıyla bilgisayardan bilgisayara yayılıyor.
Kuzey Kore’de ise sivil toplum örgütleri aracılığıyla ülkeye sokulan USB’ler ve hafıza kartları aracılığıyla çevrimdışı Wikipedia’ya erişilebiliyor. Kiwix’in web sitesinde “Amaç Kuzey Korelilerin dış dünyayla ilgili farkındalığını ve demokratik değişim için isteklerini arttırmak” diyor ve devam ediyor: “Wikipedia propaganda değildir, bilgiyi toplar ve en nötr şekilde sunar. Bilginin devlet tarafından kontrol edildiği bir ülkede, en güvenilir kaynaktır.”
Güncellemeleri alabiliyorsunuz
Kiwix’i indirdiğimizde yeni girişlere ve güncellemelere erişmek için belli aralıklarla .zim dosyasını yeniden yüklemeniz gerekiyor.
Coillet-Matillon“İnternetin olmadığı ya da kısıtlı olduğu ülkelerde yetkililerle hiç sorun yaşadınız mı?” sorusunu ise şöyle yanıtlıyor:
“Mali ve Senegal’de Kiwix sağlamak için hükümet organlarıyla beraber çalışıyoruz. İnternetleri yok ama bu bir tercih değil. Sanırım Senegal Sahil Güvenlik botlarının birkaçında Kiwix indirilmiş durumda.
“Küba’da bir muğlaklık var, internet erişimi engelli değil ama kısıtlı ve kontrol altında. Yine de hükümet Kiwix dahil, bazı çevrimdışı paylaşımların yapılmasını hoş görüyor.
“Kuzey Kore’deki partnerlerimizle iletişime geçtiğimizde ise e-postayı kısıtlı kullanıyoruz, WhatsApp ve Skype kullanmıyoruz ve Signal’le iletişime geçmeyi tercih ediyoruz. Kuzey Kore sınırlarının dışında olsalar bile bu şekilde çünkü konu Kuzey Kore olunca dikkatli olmak gerekiyor.
“Bunlar dışında bir sorun yaşamıyoruz. İsviçre merkezliyiz, ki İsviçre oldukça sakin bir ülke.” (ÇT)
Kiwix aracılığıyla Türkçe Vikipedi’yi indirmek için tıklayın.