“Vartinis Yakıldığından Beri, 23 Yıldır Bu Günü Bekliyordum”
Click here to read the article in English / Haberin İngilizcesi için buraya tıklayın
En küçüğü 2, en büyüğü 14 yaşında yedi çocuk, hamile bir kadın ve çocukların babası, 23 yıl önce evlerinde yakılarak öldürüldü.
Baba Nasır Öğüt, eşi Eşref Öğüt, çocuklar Sevda Öğüt, Sevim Öğüt, Mehmet Şakir Öğüt, Mehmet Şirin Öğüt, Aycan Öğüt, Cihan Öğüt ve Cinal Öğüt Muş'un Korkut ilçesine bağlı Vartinis köyündeki o evde hayatını kaybetti.
Çocukların ablası, Nasır Öğüt’ün kızı Aysel Öğüt, tek sağ kalan aile üyesi oldu.
Ailesini kaybettiği o gün, 2 Ekim 1993'te Aysel Öğüt de 16 yaşındaydı.
Ev “iki göz” olunca kurtuldu
Nasır Öğüt hem çiftçilik yapıyor hem de kapı-pencere gibi marangozluk işleri yaparak hayatını kazanıyordu. İlk evliliğinden sekiz çocuğu dünyaya gelmişti.
Çocuklarının en büyüğü Aysel evlendikten kısa bir süre sonra annesi Zülfinaz öldü. Nasır Öğüt, ikinci eşi Eşref Oran ile evlendi.
Aysel Öğüt de amcasının oğluyla yeni evlenmişti, bir çocuğu vardı, yakındaki başka bir köyde yaşıyorlardı. Olayın gerçekleştiği günün sabahı ailesini ziyaret etmek için Vartinis’e gitti.
Ama babasının evi “iki göz”, yani iki odadan ibaret olduğundan, bebeği ağlar da babası rahatsız olabilir diye o akşam kalmak üzere amcasının kızının evine gitti.
Ailesiyle birlikte yanmaktan da tesadüfen kurtulmuş oldu.
“Burayı sizin başınıza yıkacağım”
2 Ekim 1993 sabahı askeri birlikler, kırsal alanda operasyon gerçekleştirdi.
Köyde yaşayanlar da bu operasyon nedeniyle tedirgin oldu çünkü komutan, operasyonda ölen astsubayın cenazesiyle köye gidip “Burayı sizin başınıza yıkacağım” dedi.
Hatta bazı insanlar o gece köyde kalmıyor, evlerini terk edip gidiyorlar. Ancak hayvanlarını bırakamayanlar, çocuklarını taşıyamayacak olanlar, yani Öğüt ailesi gibi küçük çocukları olanlar mecburen köyde kalıyor.
Gece önce araç sesleri duyuluyor. Ardından silah sesleri. Köylüler bazı yerlerde yangın çıktığını görüyorlar.
“Evden çıkmamıza izin vermediler”
Aysel Öğüt sonrasını şöyle anlatıyor:
“Biz evden dışarı çıkmak istedik, izin vermediler. Bir saate yakın zaman geçti, sonra çıkabildik. Babamın evinin orada bir panzer duruyordu.
Köydeki erkeklerin belediye meydanına toplanmasını istediler. Erkeklere marş söyleterek meydana getirdiler, ‘Kahrolsun PKK, yaşasın Türkiye’ diye sloganlar attırdılar.
Babamı, kardeşlerimi görmek istedim, yanlarına gitmeme izin vermediler.”
Köydeki erkekler evler yakılırken meydana toplanmış, elleri başlarının üstünde, diz çökmüş halde bekletilmişlerdi.
İmdat çığlıklarını duydular
Olayın görgü tanıkları da “evin alevler içinde olduğunu, imdat çığlıklarını duyduklarını” anlattı.
“Köydeki evlerde kara demirden pencereler var, demirlerin arası bir çocuğun rahatça geçebileceği kadar.”
Tanıklar Nasır Öğüt’ün çocuklarını camdan dışarı çıkarmaya çalıştığını ancak askerlerin izin vermediğini, çocukların alevler içinde kaldığını mahkemede de anlattı.
“Konuşamadım, rüyalarıma girdi”
Peki sonra Aysel Öğüt’e ne oldu?
Çok uzun bir yas süreci yaşadı.
“Çok zor dönemler yaşadım, konuşamadığım dönemler oldu, rüyalarıma girdi. Tedavi de gördüm.”
Olayla ilgili dava da Aysel Öğüt’ün suç duyurusu üzerine açıldı.
Dünkü son duruşmaya o dönem bebek olan, 20’li yaşlardaki oğluyla gitti.
Karar duruşmasında bir gün önce, “23 yıldır bu günü bekliyorum” dedi.
Ama davada hiçbir sanığa ceza verilmedi, hepsi beraat etti.
Aysel Öğüt şimdi Vartinis’e çok yakın olan eşinin köyünde yaşıyor. Tüm olanları Öğüt ile konuşmak istedik ancak dava sonucundan dolayı çok üzgündü, konuşacak durumda değildi. Köyde yaşananları, kendisi de Muş’ta yaşayan avukatı Kadir Karaçelik anlattı.
Dava nasıl açıldı, sonucu ne oldu? |
|
2 Ekim 1993’te Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis köyünde yaşayan Mehmet Nasir Öğüt, Eşref Oran, Sevda Öğüt, Sevim Öğüt, Mehmet Şakir Öğüt, Mehmet Şirin Öğüt, Aycan Öğüt, Cihan Öğüt ve Cinal Öğüt askerlerce öldürüldü. Olay, Vartinis’in kuzeyindeki dağlık alanda gündüz meydana gelen çatışmada bir astsubayın yaşamını yitirmesinden sonra gerçekleşti. Hasköy İlçe Jandarma Komutanı, astsubayın cenazesini alıp Vartinis’in içinden geçerken aracı durdurup “Bu gece bu köyü yakacağım, başınıza yıkacağım” dedikten sonra birkaç el havaya ateş açıp ayrıldı. Gece saat 2-3 sıralarında beldeye özel harekatçı, komando ve yüzlerce askerle operasyon yapıldı. Nasır Öğüt’ün evi köyün merkezi yerindeki belediye binasına çok yakın mesafedeydi. M. Sıddık Öğüt’e ait evin önünde bir kişinin zafer işareti yaptığı iddiasıyla ev ateşe verildi. Görgü tanıklarının anlattıklarına göre o sırada evlerden sokaklara çıkanlar elleri yukarı kaldırılıp belediye binasının önünde toplatıldı. Yanan evin içinden çığlıklar gelmesi karşısında köy halkı kurtarmak için hareketlense de güvenlik güçleri izin vermedi. Evin içindeki anne, baba ve yedi çocuk diri diri yandı. Görgü tanıkları ifadelerinde, küçük çocukların pencere korkuluklarına tırmanmalarına rağmen evden dışarı çıkmalarına izin verilmediğine tanık olduklarını anlattılar. Nasır Öğüt’ün ağabey Eşref Öğüt’ün hak arama girişimleri, “aynı şeyi kendisinin de yaşayacağı” tehdidiyle karşılaştı. Aileden sağ kurtulan tek kişi olan Mehmet Nasır Öğüt’ün kızı Aysel Öğüt suç duyurusunda bulundu. Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, evin PKK tarafından yakıldığını söyleyerek dosyayı kapattı. Aysel Öğüt’ün gücünü toplayıp 2003’te yaptığı ikinci suç duyurusu üzerine dosya yeniden incelendi, dava açıldı. Ancak dava “güvenlik gerekçesiyle” Muş’tan Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’ne alındı, ilk duruşma 4 Aralık 2013’te görüldü. Sanıklar ilk ifadelerinde “olayı hatırlamadıklarını” ya da “yangını PKK’nin çıkardığını” söylediler. Olay tarihinde Hasköy İlçe Jandarma Bölük Komutanı olarak görev yapan Jandarma Yüzbaşı Bülent Karaoğlu, Hasköy İlçe Jandarma Komando Bölük Komutanı Piyede Kıdemli Üstteğmen Hanefi Akyıldız, Muş Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü Şerafettin Uz ve Jandarma Başçavuş rütbesiyle Gökyazı Jandarma Karakol Komutanlığı görevini yapan Turhan Nurdoğan sanık olarak yargılandı. Tüm taleplere rağmen dava süresince tutuklanmadılar. 10 Haziran 2015 tarihinde Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, ihmal sebebiyle ölüme sebebiyet vermek suçundan 9 ölümün her biri için 20 ila 25’er yıl, yani toplamda her sanık için 180 yıldan 225 yıla kadar hapis cezası verilmesini istedi. Ancak dünkü (1 Mart 2016) karar duruşmasında mütalaasını değiştiren savcı, üç kişinin beraatını bir kişiye ceza verilmesini istedi. “Kasten ev yakmak suretiyle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet vermekten” yargılanan tüm sanıklar beraat etti. Vartinis’teki evin enkazı, 2012-2013 yıllarında Nusaybin Belediyesi’nin katkılarıyla müze yaptırıldı. |
(AS)