Vanlılara Psikososyal Destek
Afetlerde Psikososyal Hizmetler Birliği (APHB), Van depreminin ilk gününden beri 200 gönüllü çalışanla 7000 depremzedeye ve deprem bölgesindeki sağlık çalışanlarına hizmet sundu.
Türkiye Kızılay Derneği'nin lojistik desteğiyle 2006'da kurulan APHB, afetlerden sonra psikosoyal hizmetlerin düzgün bir şekilde verilebilmesi için çalışıyor. Birim, Türk Tabipleri Birliği, Türk Psikologlar Derneği, Türkiye Psikiyatri Derneği, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Derneği ve Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği'ni de çatısı altında topluyor.
Prof. Dr. Şahika Yüksel, APHB gönüllülerinin depremin ertesi gününden itibaren dönüşümlü olarak Van'a gittiğini ve en az 10 gün kalarak depremzedelere psikososyal hizmet sunduğunu anlatıyor ve depremden sonra ilk ayda yapılan destek çalışmalarının uzun vadede çıkabilecek sorunlar açısından çok önemli olduğunu söylüyor.
"Şu anda hala 94 bin kişi çadır ve konteynırlarda yaşıyor. Soğuk hava koşulları da hesaba katılınca, ne kadar zor bir yaşam olduğu çok açık ortada.
"APHB olarak önce ihtiyaçları saptayıp, onların düzgün örgütlenmesi için çalıştık. Gönüllü çalışanlarımız öncelikli olarak çadırkentlerde, yaşam koşulları sınırlı ve herhangi bir hastaneye veya merkeze gitme imkanı olmayan kişilere giderek, oradaki psikososyal ihtiyaçları temin etmeye çalışıyor.
"Bu kapsamda bireysel ve grup halinde psikoterapi ve destekleyici tedavilerin yapıldığı, ilaçların verildiği bir çalışma gerçekleştirdi."
Yüksel, depreme bağlı oluşan ruhsal sorunlar olduğu gibi, eskiden beri ruhsal sorunları olan insanların deprem nedeniyle kullandıkları ilaçları ya da tedaviyi kesme durumunda kaldıklarına dikkat çekiyor.
"Bu tıbbi sorunlar, örneğin tansiyon, diyabet hastaları için de geçerli. Biz o kişilere ulaşmaya, ilaçlarını yeniden düzenlemeye, o kişilere ve ailelere yardımcı olmaya çalışıyoruz."
Sağlıkçılar da depremzede
Deprem bölgesindeki bir diğer problem, buradaki sağlık çalışanlarının da travma mağduru olması.
APHB, Sağlık Bakanlığı aracılığıyla örgütlenen VANDEP projesi kapsamında Van'daki sağlık çalışanlarına da Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Eğitimi ile destek sunuyor.
"Deprem bölgesi büyük bir kent. Orada çok sayıda çok sayıda ruh sağlığı uzmanı ve üniversite var. Fakat o uzmanlar da depremzede olduğu için, onların hemen ve yüzde 100 randımanlı olarak devreye girmeleri zor ve insani de değil.
"Aradan vakit geçse de ruh sağlığı uzmanları konteynırlarda yaşıyorlar, hatta arabalarında kalanlar var. Bu arkadaşlarımızın orada desteklenmesi için ne yapabiliriz diye düşündük."
Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Eğitimi, iki ayaklı bir proje:
* Van'daki psikolog, psikiyatrist, sosyal hizmet uzmanı ve psikiyatri hemşiresi olan, yani profesyonel olarak çalışan kişilere eğitim.
* Hemşirelere ve aile hekimlerine verilen eğitim. Çünkü aile hekimleri gibi diğer doktorlar da hastaları muayene ederken ruhsal sorunlarla karşılaşıyorlar ve karşılaştıklarında bu sorunu tanımakla yükümlüler.
3 Şubatta başlayan ve 31 Marta kadar sürecek eğitim programında Travma Sonrası Gelişim, Afetlerde Kadınlar, Afet Sonrası Ruhsal Yardım Yöntemleri, Çocuk ve Ergenlerde Afet Sonrası Ruh Sağlığı, Travmatik Stresi Değerlendirme gibi başlıklar var.
APHB şimdiye kadar Pakistan depremi, Güney Asya tsunamisi, İzmir Zafer İlköğretim Okulu kazası, Konya bina çökmesi, Ankara Anafartalar Çarşısı bombalama olayı, Antalya Serik yangını, Ankara Bala depremi, İzmir Aliağa trafik kazası, Mersin Gülnar yangını, İstanbul Güngören bombalama olayı, Batı Marmara sel felaketi, Mardin Bilge Köyü Katliamı, Bursa Mustafa Kemal Paşa Maden Ocağı Göçüğü ve Zonguldak Maden Ocağı göçüğü gibi olaylarda çalıştı. (ÇT)
* Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Eğitimi hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayın.