Vali'nin İçki Yasağı Yargıya Taşınmalı

Afyonkarahisar Valiliği, kentte kamuya açık alanlarda içki satışı ve tüketimini süresiz olarak yasakladı. Valilik kararı, içki içenlerin taşkınlık yaratması, özel araçlarda içki tüketiminin yaygınlaşması gibi gerekçelere dayandırdı.

Kararın hukuki alt yapısını bianet'e anlatan Avukat Efkan Bolaç, Valilik kararının hukuken geçersiz olduğunu, Afyon halkının karara uyma zorunluluğu olmadığını ve karara karşı dava açılması gerektiğini söyledi.

Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu imzalı 2012/3 sayılı kararın başlığı "Açıktan alkol alınmanın ve alkol satışının yasaklanması." Buna göre, "Piknik ve tören yerleri" de dâhil olmak üzere kamuya açık mekânda alkol tüketimi ve satışı yasaklandı.

Vali yetkisini aşıyor

Avukat Bolaç, Vali Balkanlıoğlu'nun 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu'nun 11. Maddesi'ne dayanarak böyle bir karar aldığını fakat bu durumun hukuken sorunlu olduğunu belirtti.

5442 sayılı Kanunun 11. maddesinin C fıkrası şöyle diyor: "İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66. madde hükmü uygulanır."

Bolaç, 11. maddenin çok muğlâk olduğunu söyleyerek şöyle dedi: "Vali, bu maddeyi kentteki tüm kamusal alanda süresiz içki yasağı kararı almak için kullanamaz. Mevcut durumda bu karar uygulamada; 'önleyici işlem yapıyorum' diyerek yürürlüğe koyulmuş. Ancak bu yetki sınırının aşılmasıdır."

Afyonlular ne yapabilir?

Bolaç, Afyonluların bu karara direnmesinin önemli olduğunun aksi takdirde bu "ön deneme"nin yayılacağının altını çizdi.

"Vatandaşlar, İçişleri Bakanlığı'na şikâyette bulunabilir, kararın iptali için idare mahkemesinde dava açabilir, 66. maddeye göre ceza yazıldığında iptal için mahkemeye başvurabilir."

"Vali, yasa koyucu değildir"

"Vali, burada kendini kanun koyucu yerine koyuyor" diyen Bolaç, "Bir vali, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gibi davranamaz. Afyon'daki duruma tepki verilmezse bu kararlar yaygılaşacaktır" şeklinde konuştu.

" Türkiye'de sokakta içki içmek yasak değildir. Kamusal alanda içki satışının yasak olduğu belirli yerler ve belirli zamanlar vardır; okul, ibadethane yakını gibi yerler ve seçim yasakları dahilindeki sınırlı süre gibi... Sokakta içki içmek Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre yasaklanmamıştır. Sarhoş olup çevreye rahatsızlık vermek ise Kabahatler Kanunu'na göre cezalandırılır."

Karar ne diyor?

Karar özetle şu şekilde:

"İl sınırları içerisinde, huzur ve güvenliğin, kamu esenliğinin sağlanması, suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla gerekli önleyici tedbirler alınmaktadır. Bu bağlamda alkol kullananlarca şehrin belirli alanlarının mesken tutulduğu, buralarda taşkınlık yapıldığı, özel araçlarda içki tüketiminin alışkanlık haline getirildiği, çevreye rahatsızlık verildiği ve alkollü araç kullanarak trafik kazalarına neden olunduğu, bu nedenle il sınırları içerisinde kamu düzeninin bozulması, olabilecek trafik kazalarının önlenmesi amacıyla idari tedbir olarak düzenleme yapıldı.

Kamunun istifadesine açık park, bahçe ve üzerinde tesis bulunmayan açık alanlarda ilimiz merkez ilçe sınırları içerisinde veya meskun mahallerde, karayollarında, umuma mahsus yerlerde, umuma mahsus park ve bahçelerde, umumun istifadesine sunulan piknik ve ören yeri gibi alanlarda ve her çeşit taşıma araçlarının içinde açıkta alkol içilmesi veya satışı yasaklandı.

Ayrıca gar, otogar, meydan, cadde, sokak, tarihi ve kültürel mekânlar, ibadethane, terk edilen yapılar, inşaatlar, banka ATM'leri, köprü altları, mezarlıklar, gezinti yerleri, içerisinde çeşitli işyerleri olan 24 saat açık iş hanı merdiven boşlukları ve boş alanlarında alkollü içeceklerin içilmesi yasaklanmıştır."

100 TL ceza var

Yasağa uymayanlar, 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu'nun 66. Maddesi'ne göre 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 32. Maddesi'ndeki para cezasına tabi olacak. Kabahatler Kanunu'nun "Emre Aykırı Davranış"ları düzenleyen 32. maddesine göre yasağa uymayanlardan 100 TL ödemesi bekleniyor.

Kaymakamlar da yasaklayabilecek

Valilik, kararın görsel ve yazılı basında usulüne göre duyurulduktan 15 gün sonra yürürlüğe gireceğini ve yasaklama kararlarının ilçe kaymakamlarınca da alınmasının da uygun görüldüğünü açıkladı. (IC)