"Uzlaşma Aracı Olarak Eğitim" İçin Tavsiyeler
Tarih Vakfı'nın Toplumsal ve Siyasal Çatışmaların Yaşandığı Toplumlarda Uzlaşma Aracı Olarak Eğitimin Rolü projesi kapsamında hazırladığı "Tavsiyeler Raporu"nda öne çıkan bazı noktalar şu şekilde:
Eğitim Sistemi, Felsefesi ve İdeolojisi'ne yönelik:
* "Barış için eğitim" odaklı, ayrımcılık ve ötekileştirme içermeyen, cinsiyetçi, milliyetçi ve militarist her tür pratikten arındırılmış bir eğitimin kurgulanması;
* Farklılıkların tanınması ve kabulünün "hak temelli" ele alınması;
Ayrımcılık ve Ötekileştirme Bağlamında Ulusal Mevzuat ve Uluslararası Sözleşmeler'e yönelik:
* Milli Eğitim Temel Kanunu (METK) 2. maddesinin farklılıklara saygı duyan bireyler yetiştirme hedefi doğrultusunda tavsiyelerle uyumlu bir biçimde değiştirilmesi;
* 11. maddede yer alan ve yoruma açık bir kavram olan "Atatürk Milliyetçiliği" sınırlandırılmasının kaldırılması;
* Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin zorunlu olmaktan çıkarılması;
* Anayasa'nın 42. maddesinin, tüm Türkiye vatandaşlarına anadillerinde eğitim hakkı sağlayacak yönde değiştirilmesi;
* Çekince konulan ve imzalanmayan uluslararası sözleşmelerin kabul edilmesi için gerekli adımların atılması;
İlk ve Orta Öğretim Müfredatı ve Ders Kitapları'na yönelik:
* Ortaöğretimde Kürt Dili ve Edebiyatı dersinin müfredata dahil edilmesi;
* Milli Güvenlik Dersi'nin müfredattan kaldırılması;
* İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi'nin Türkiye Cumhuriyeti'nin toplumsal, ekonomik ve siyasal tarihi daha kapsamlı ele alacak Çağdaş Türkiye Tarihi dersi olarak yeniden biçimlendirilmesi;
Öğretmen Donanımı ve Yeterliliği'ne yönelik:
* Demokrasi ve İnsan Hakları dersinin yüksek öğretim kurumlarında öğretmen yetiştiren tüm bölümlerde zorunlu olması;
* Hizmet içi eğitimlerin bölgesel ihtiyaçlar dikkate alınarak planlanması, örneği anadili Türkçe olmayan öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin söz konusu dil üzerine temel bir eğitimden geçirilmesi;
* "Sınav merkezli" yaklaşımdan vazgeçilerek, ortaöğretim ve üniversiteye giriş sınavlarının yeniden düzenlenmesi;
Okul Ritüelleri ve Ders Dışı Etkinlikler'e yönelik:
* Andımız ve benzer itaat ritüellerinin kaldırılması, dışlayıcı ifadeler içeren marşların müfredattan çıkarılması;
Anadilinde Eğitim, Anadil Eğitimi'ne yönelik:
* Anadilinde eğitim hakkının tanınması ve gerekli yapısal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi;
* Devlet üniversitelerinde Türkiye'de konuşulan Kürtçe, Çerkesçe ve benzeri tüm dillere ilişkin dil ve edebiyat bölümlerinin açılması;
* Üniversitelerde araştırma merkezleri ve yüksek lisans programları kurulmasının teşvik edilmesi;
Diyalog Ortamına Duyulan İhtiyaç ve Sivil Topluma Düşen Görevler:
* Ders kitaplarıyla ilgili bir sivil izleme grubu ya da platformu oluşturulması;
* Okullara gönderilen ek eğitim materyallerinin hak temelli eğitim anlayışının geliştirilmesi için faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarınca izlenmesi. (EÇ)