Umut Vakfı: 2019’da 3 Bin 623 Silahlı Şiddet Vakası Yaşandı
Umut Vakfı, 2019 yılı, şiddet raporu ve haritasını kamuoyu ile paylaştı. Raporda, 2019 yılında Türkiye genelinde 3 bin 623 silahlı olay basına yansıdığı belirtilirken, bu silahlı olayların 2 bin 867’sinde ateşli silahların (bin 402’si her tür tüfek, 132’si beylik silahı olmak üzere bin 465’i tabanca), 756’sında ise her türlü kesici, delici aletin kullanıldığı belirtildi.
"3 bin 623 şiddet olayının 906'sı Marmara Bölgesi'nde"
Rapordan öne çıkan detaylar şöyle:
*2019 yılında basına yansıyan 3 bin 623 silahlı şiddet olayında; 2 bin 211 kişi öldü, 3 bin 736 kişi de yaralandı.
* Bir önceki yıl 2018 yılında ise, medyaya 3 bin 679 silahlı şiddet olayı yansımış, bu olaylarda 2 bin 279 kişi ölmüş, 3 bin 762 kişi de yaralanmıştı.
* Son 2 yılın karşılaştırması yapılarak bölgelere bakıldığında değişen bir şey yok. Doğal olarak nüfusun ve iş hayatının yoğun olduğu, ayrıca yoğun göç yaşanan bölgelerde, kentlerde 2019 yılında da daha çok olay yaşandığı görülüyor. Büyük nüfus yoğunluğuna sahip Marmara Bölgesi Türkiye genelinde en çok suçun işlendiği bölge olarak yine ön planda.
* Türkiye genelinde 3 bin 623 olayın basına yansıdığı 2019 yılında bu olayların 906’sı Marmara bölgesinde yaşandı. Marmara bölgesini 658 olayla İç Anadolu bölgesi “Türkiye’de en çok olayın yaşandığı ikinci bölge” olarak takip etti. Aslında 2018’deki sıralama değişmiyor. En çok olayın yaşandığı üçüncü bölge 2019’da da yine 510 olayla Akdeniz, dördüncü bölge 477 olayla Karadeniz. Bu bölgeleri 449 olayla Ege, 413 olayla Güneydoğu Anadolu ve basına yansıyan 210 olayla Doğu Anadolu bölgeleri izliyor.
* Bölgeler bazında da bakıldığında olay sayısında az da olsa basına yansıyan haberlerde düşüş bulunuyor.
* En çok olayın basına yansıdığı, yaşandığı Marmara Bölgesi’nde doğal olarak nüfusun en yoğun olduğu ve büyük göç alan İstanbul 405 olayla birinci sırada bulunuyor. Sonraki sıralama ise değişti. Önceki yıl olay artışı bakımından ikinci sıraya fırlayan Sakarya bu yıl 96 olayla dördüncü sıraya gerilerken 129 olayla Bursa üçüncülüğünü koruyor, 131 olayla ise sanayi kenti Kocaeli bu yıl ikinci sıraya oturmuş bulunuyor.
* Bölgede diğer illerde ise en çok olaydan aza durum şöyle:
“Tekirdağ 50 olay, Balıkesir 30, Çanakkale 23, Edirne 21, Bilecik 8, Yalova 7, Kırklareli 6.”
| İç Anadolu Bölgesi
En çok olayın yaşandığı ikinci bölge İç Anadolu'da başkent Ankara 196 olayla birinci sırada, Konya 165 olayla ikinci sırada, 73 olayla Aksaray üçüncü sırada. Kayseri'de geçen yıl 66 olay basına yansırken bölgede 34 olayın yaşandığı Niğde'de olay sayısında bir önceki yıla göre ciddi artış yaşanması (yüzde 64) dikkat çekiyor. Niğde'yi 33 olayla Eskişehir, 28 olayla Karaman, 17'şer olayla Sivas ve Kırıkkale, 12 olayla Kırşehir, 11 olayla Nevşehir, beş olayla Yozgat, bir olayla Çankırı izliyor. Akdeniz Bölgesi Akdeniz Bölgesi'nde her yıl Adana liderdi. Ancak 2019 yılında Antalya 185 olayla bölgede en çok silahlı şiddet olayının yaşandığı kent. Adana ise 172 olayla ikinci sırada, K. Maraş 52 olayla üçüncü. Akdeniz bölgesinde Mersin'de 36, Hatay'da 28, Isparta'da 17, Osmaniye'de 15 ve Burdur'da beş silahlı şiddet olayı yaşandı. Karadeniz Bölgesi 477 olayın basına yansıdığı Karadeniz Bölgesi'nde 179 olay Samsun'da, 61 olay Çorum'da, 42 olay Zonguldak'ta, 30 olay Trabzon'da, 27 olay Düzce'de, 24 olay Kastamonu'da, 21 olay Ordu'da yaşandı. Giresun'dan 19 olay, Tokat'tan 15, Rize'den 11, Karabük'ten 10, Bartın, Amasya ve Bolu'dan sekizer, Sinop'tan yedi, Gümüşhane ile Artvin'den üçer, Bayburt'tan da bir olay basına yansıdı. Ege Bölgesi Ege Bölgesi de, İç Anadolu ve Akdeniz bölgeleri gibi az da olsa olay sayılarında artışın olduğu bölgelerden. Ege'de İzmir'de 160 olay dikkat çekerken bu kenti 98 olayla Aydın, 47 olayla Manisa, 45 olayla Denizli, 33 olayla Kütahya en çok silahlı şiddetin yaşandığı ilk beş il. Muğla'da 29, Afyon'da 26, Uşak'ta da 11 olay yerel ve ulusal basına yansıdı... Güneydoğu Anadolu Bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi bölgeler arasında silahlı şiddetin önceki yıla göre ciddi anlamda artış gösterdiği bir bölge. Bölgede en çok silahlı şiddetin arttığı kent ise Diyarbakır. Diyarbakır'da önceki yıla göre yüzde 39 artışla 106 olayın medyaya yansıdığı görülüyor. Yani her yıl Gaziantep en çok olayın olduğu il olarak birinci sırayı işgal ederken 2019 yılında birinciliğe Diyarbakır oturmuş bulunuyor. İkinci sıraya gerileyen Gaziantep'te 99, üçüncü sıradaki Ş.Urfa'da 69 olay 2019 yılında medyaya yansıdı. Bölgede Batman'da bir önceki yıla göre silahlı şiddet olaylarının arttığı bir kent. Batman'da bir önceki yıla göre yüzde 51 artışla 47 olay basına yansıdı. Olayların yüzde 30 arttığı Adıyaman'da 40, Mardin'de 23, Kilis'te 19, Siirt'te altı, Şırnak'ta da dört olay üçüncü sayfa haberleri olarak basına yansıdı. Doğu Anadolu Bölgesi Silahlı şiddet olayının en az medyaya yansıdığı bölge Doğu Anadolu Bölgesi. Bu bölgede; Malatya'da 70, Van'da 23, Erzurum'da 22, Elazığ'da 20, Kars'ta 18, Ağrı'da 13, Erzincan'da 10, Iğdır'da dokuz, Ardahan ve Bingöl'de altışar, Tunceli ve Bitlis'te beşer, Hakkari'de iki, Muş'ta ise bir olay medyaya yansıdı. Bölgeler bazında durum bu. İlk kez bu yıl önceki yılların aksine "sakin kent" yok Türkiye'de.. |
"Bütün illerde silahlı şiddet yaşandı"Yani tüm kentlerimizde bir olayda olsa silahlı şiddet basına yansımış bulunuyor. İller bazında bakıldığında ise 2019 yılında en çok olayın yaşandığı ilk 10 il şöyle: 1- İstanbul: 405 olay. 2018 yılında 472 olay basına yansımıştı. 2- Ankara: 196 olay. 2018'de 208 olay basına yansımıştı. 3- Antalya: 185 olay. Bir önceki yıl 165 olay basına yansımıştı ve sıralamada Antalya altıncı sıradaydı. 4- Samsun: 179 olay. 2018'de Samsun 196 olayla üçüncü sıradaydı. 5- Adana: 172 olay. Adana 173 olayla 2018 yılında dördüncü sıradaydı. 6- Konya: 165 olay. Konya 164 olayla 2018'de yedinci sıradaydı. 7- İzmir: 160 olay. 153 olayla sekizinci sıradaydı. 8- Kocaeli: 131 olay. Kocaeli 132 olayla dokuzuncu sıradaydı. 9- Bursa: 129 olay. 2018 yılında ise 122 olay yaşanmış ve onuncu sıradaymış. 10- Diyarbakır: 106 olay. 2018 yılında kentte 57 olay medyaya yansımış. |
Umut Vakfı'nın silahlı şiddet karşısındaki çözüm önerileri* Silah edinme sayısı ikiye indirilmelidir * Taşıma ruhsatında hakim ve avukat referans sistemi getirilmelidir. * Ruhsat sonrası sağlık, saklama kuralları, vd. eğitim, sürekli denetim getirilmeli ve uygulanmalıdır. * İnternetten satış ve kargo ile teslim yasaklanmalıdır. * Televizyonlarda yayımlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde, sinema ve tiyatrolarda gösterilen eserlerde, internet, topluma açık sosyal medya ve benzeri ortamlarda ruhsatlı ya da ruhsatsız hiçbir silahın görsel olarak kullanılmasına izin verilmemelidir. * Sigara ve tütün ürünlerine açılan mücadele gibi, "Silah ve Şiddet" içeren ve pazarlayan tüm alanlara gizli veya doğrudan reklam yasağı ve denetimler getirilmelidir. * Şiddet içeren tüm sanat yapıtlarına "uyarı mesajı" koyulmasını zorunlu kılınmalıdır. Silaha ve şiddete övgü içeren tüm metinlerin okunması, filmlerin izlenmesi, oyunların seyredilmesi için 21 yaş sınırı getirilmelidir. * Silah satışı ve talimi yapılan işyerleri, örgün eğitim kurumları ve öğrenci yurtlarına kapıdan kapıya en az 500 metre mesafede açılabilmeli, Tüm silah satış noktalarında güvenlik kamerası bulundurulmalı. Yapılan denetimlerde görevlilere mahkeme kararı olmaksızın görüntüleri sunma zorunluluğu konulmalıdır. * Tüm silahların üzerine zararlarını belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarı veya mesajlar konulmalı. Türkiye'de üretilen veya ithal edilen silahların paketleri standart olup; Üzerlerindeki yazım şekli, yazı karakteri, punto boyutu, paket üzerindeki konumu, paketlerin rengi, diğer yazı, ibare ve şekiller dahil olmak üzere, aynı şekilde tasarlanıp, marka logosu kullanılmamalıdır. * Silah fotoğraf ya da desenlerinin ve silah markalarının logo, renk ve şekillerinin; şeker, çerez, oyuncak, tişört, çanta vb. nesnelerde bulunmasını engellenmelidir. * Okullarda çocuklara ve ayrıca ebeveynlere silah bulundurmanın, bulundurma durumunda sorumluluklarını ve şiddetin ne olduğunu ve nelere mal olacağını anlatan "Eğitim Programları" konulmalıdır. * Televizyonlarda ve sinemalarda "Kamu Spotları" yayımlanmalı. Fikir önderleri "Bireysel silahsızlanma" çağrılarında bulunmalıdır. * Reklamcıların çektikleri reklam filmlerinde, gazete ilanlarında; silahtan ve şiddetten soğutan subliminal mesajlar kullanmalıdır. * Hastane, okul, vb. özel ve resmi dairelere silahla girilmemelidir. * Yetkili ve uzmanlar; ülke topraklarının korunması ve silah gücüyle ilgili övücü ve övünücü konuşmalarında; amacına yönelik, bireysel silahsızlanma ve toplum sağlığına özen gösterici ifadeler kullanmaya gayret etmelidir. |
(EMK