Üç Oyunla Kadın Hakları

Çoğu zaman münferit olarak nitelendirilip görmezden gelinen 'kadına yönelik şiddet' gerçeğini, Sivas Devlet Tiyatrosu bu tiyatro sezonunda 3 oyunla sahneye taşıdı.

Sivas Devlet Tiyatrosu, sahnelediği "Batakhane Güzeli", "Gus ile Yemek Saati" ve "Ortak Ağıt" isimli oyunlarla,cinayetlerle sonuçlanan kadına yönelik şiddetin temel dayanağı olan erkek egemen toplumun kadına yönelik psikolojik baskısını eleştiriyor.

Sivas Devlet Tiyatrosu, tiyatro sezonuna perdelerini açtığı ilk oyun olan "Batakhane Güzeli"nde Osmanlı dönemindeki kabadayılık teması ile "erkeklik" rolünü insani değerler üzerinden tartışmaya açarken, "erkeklik" dayatması altında ezilen kadının yaşadığı psikolojik ve etnik şiddete de eleştirel bir bakış açısı getiriliyor. "Gus ile Yemek Saati" adlı oyunda ise şöhret duygusunun yarattığı travmanın kadını nasıl metalaştırdığını sahneye yansıtılıyor. Kayıp çocuklarını arayan binlerce annenin dramını mitolojik bir dille anlatan "Ortak Ağıt" adlı oyunla da, kadının annelik rolünün nasıl sömürülüp, baskı unsuruna dönüştürüldüğü sahneye aktarıyor.

Sahneledikleri 3 oyunun ana temaları farklı olmasına karşın, oyunların iç dramasında kadına yönelik şiddetin eleştirisinin yapıldığını dile getiren Sivas Devlet Tiyatrosu Müdürü ve Bölge Sanat Yönetmeni Abdullah Ceran şunları söyledi:

"Tiyatro sahnesi selamlaşma yeridir. Bir başka söylemle, tiyatro sahnesi gerçekle yüzleşmeye açılan perdedir. Dolayısıyla, tiyatronun toplumsal gerçeklerden soyutlanarak varlığını sürdürmesi çok zordur. Kaldı ki toplumsal gerçeklikler, ister oyun metni ile olsun isterse oyuncunun karakteri canlandırmasındaki davranış ve mimiklerle olsun, bir şekilde tiyatro sahnesine yansır.

"Kadına yönelik şiddet, artık, toplumsal yaşamdaki şiddet ve nefret kültürünün hangi boyutlara ulaştığının en önemli verisi haline geldi. Bununla beraber, kadına yönelik şiddet 'eşitlik ilkesini' de tartışmaya açan en büyük sorun. Bu koşullar içerisinde, bu yaşananlara sanatsal duyarlılıkla yaklaşmamak imkansız. Bu nedenle 3 oyunumuz da, ana temaları ayrı olsa bile kendi iç dinamiklerinde kadına yönelik şiddet eleştirisini barındırıyor.

"Sezonun ilk oyunu olan 'Batakhane Güzeli' ile geleneksel toplumun iç dinamiğinde kadının nasıl bir dışlanma unsuru olduğunu vurgularken,'Gus ile Yemek Saati' oyununda ise popüler dünyanın kadını etkisi altına alarak nasıl yabancılaştırdığını sahneye yansıttık.

"Bu sene Devlet Tiyatroları'nın ana tema seçimleri içinde yer alan DEMOKRASİ kavramı doğrultusunda, Dünyada ve Türkiye'de ilk kez 12 Ocak'ta sahnelediğimiz 'Ortak Ağıt' isimli oyunla da, kutsal annelik duygusu üzerinden kadınların tarifi olmayan acı ve baskılara nasıl maruz bırakıldıklarını göstermeye çalıştık."

"Kadınlarımızın tüm yaralarının sarılacağı temennisiyle"

"Ortak Ağıt" isimli oyunda, "Korkmuyorum yapacakları işkenceden. Anayım ben... Anlıyor musun anayım. Ben gidiyorum. Sağ ise oğlumu görmeye, öldüyse cesedini almaya..." repliği ile canlandırdığı karakterle, on binlerce annenin acısını yankılatan sanatçı Özge Günay 8 Martla ilgili olarak şunları söyledi:

"8 Mart her sene, bir tekerrürden ibaret mi olacak? Bugün halen kadına karşı şiddet, dünyada en yaygın, ancak en "az"la cezalandırılan suçların arasındadır. Eşit haklara sahip olmak yolunda verilen mücadelenin, bir gün kazanılması ümidiyle, 129 kadının ardından acıyla anılan, "soframızdaki yeri öküzümüzden sonra gelen" bizim kadınlarımızın tüm yaralarının sarılacağı temennisiyle, 8 Mart Dünya Kadınlar, Dünya Emekçi Kadınlar Günümüz Kutlu olsun...

Kadın 21. yüzyılda tamamen metalaştırıldı

"Kâh konu komşu baktı bundan sonra bana, kâh şehrimdeki bir uzak akrabam. Böylece inceden inceye gözüktür olmuştur Gülperi'nin akıbeti. Zamanla serpilip boylandık tabii. Rahat bırakmadı. İnsanlar, akrabalar... Sulanalar, tacizler eksik olmadı"  repliği ile "Batakhane Güzeli" oyununda kadınların, yaşadıklarını dile getiren sanatçı Burcu Ongun Altay, kadına yönelik şiddet hakkında şunları ifade etti:

"Kadın 21. yüzyılda tamamen metalaştırıldı. Dünyaya baktığımızda her yerde kadına şiddetin olduğunu görüyoruz bu sadece bizim ülkemize has bir şey değil. Evimizde ki kadınla şehirde ki ya da dışarıda ki kadının bir farkı yok baktığımızda. Eğitim okulla olacak bir şey değil. Birbirini anlamak, empati kurmakla ilgili bir şey. Parçası olduğunuz dünyaya bakıp yaşantınıza şükrederseniz o zaman diğer varlıkların değerini daha iyi bilir ve sorunu olabildiğince ortadan kaldırırsınız. Tamamen kirlenilmişliğin olduğu dünyada sizde hoşgörünüzü yitirirseniz, işte o zaman yaşanılmaz bir dünyada nefes almaya devam edersiniz."

Cinsiyet cinayetlerine dönüşen kadına yönelik şiddetin temel dayanağı olan kadına yönelik psikolojik şiddeti 3 faklı oyunla sahneye koyan Sivas Devlet Tiyatrosu'nun oyunlarını sergilediği tarihler şöyle:

* Ortak Ağıt: 8-9-10-29-30 ve 31 Mart

* Batakhane Güzeli: 15-16 ve17 Mart

* Gus İle Yemek Saati: 22-23-24 ve 27 Mart