UAÖ: Türkiye'de Mülteci Olmak Haklarından Mahrum Kalmak Demek
"Sığınma arayışı içerisinde Türkiye sınırlarına varan insanlar Türk yetkililerin kendilerine uluslararası koruma sağlamadaki başarısızlığı yüzünden her gün yaşamlarını tehlikeye atıyorlar."
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) "İki Arada Bir Derede: Türkiye'deki Mültecilere Koruma Sağlanmıyor" isimli raporunu bugün Sabancı Üniversitesi Karaköy İletişim Merkezi'nde düzenlenen toplantıda basına tanıttı.
UAÖ Türkiye Direktörü Ville S. Forsman ve Türkiye Şubesi Mülteciler Koordinatörü Volkan Görendağ'ın katıldığı toplantıda konuşan Türkiye Araştırmacısı Andrew Gardner, "Türk yetkililer sığınmacıların haklarını ülkeye girmeye teşebbüs ettikleri andan itibaren düzenli olarak ihlal ediyorlar. İhlaller sığınma talepleri dikkate alındıktan sonra ve mülteci statüsü verilmesinin ardından da devam ediyor" dedi.
"Mültecilerin temel insan hakları ihlal ediliyor"
Resmi verilere göre, 2006 yılında Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Avrupa dışındaki ülkelerden 4 bin 550 yeni sığınma başvurusu aldı ve bu rakam 2008 yılında 12 bin 980’e yükseldi.
"Bu kişilerin çoğu İran, Irak, Afganistan ve Somali’den geldiklerini" belirten Gardner, "Bu arada, daha binlercesi düzensiz bir şekilde Türkiye’de kalıyor olabilir. Bu konuda güvenilir mevcut herhangi bir rakam bulunmuyor" dedi.
"Türkiye'nin Mülteciler Sözleşmesi'ne taraf olup uygulamada Avrupa Konseyi dışındaki ülkelerin vatandaşlarını mülteci olarak etkin bir şekilde tanımayan tek devlet olduğuna" dikkat çekilen raporda "Türkiye’deki sığınmacıların tıbbi bakım, yeterli barınma ve çalışmaya erişimde Türkiye’nin uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerinin ihlali niteliğindeki ciddi kısıtlamalarla karşılaştıkları" belirtiliyor.
"Aydınlatılan vakalarda kişilerin ciddi insan hakları ihlalleri riski bulunan ülkelere zorla geri göndermede ısrarcı davranan hükümetin uluslararası hukuku dikkate almadığını" vurgulayan Gardner, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Mülteciler geçici koruma hakları olmasına rağmen bunu yapamıyorlar. Çünkü gözaltında kendilerine bu izin verilmiyor. Bu insanlar Türkiye'de bazen aylarca kalıyorlar ve bu zaman diliminde yabancılar misafirhanesinde gözaltında tutuluyorlar. Bu nedenle çoğu zaman itiraz hakları olmasına rağmen bu haklarını kullanamıyorlar."
"Kadın ve LGBTT mültecilerle ilgili durum iç açıcı değil"
Gardner bianet'e "Kadın ve LGBTT mültecilerin iki kez ayrımcılığa uğradığını" söyledi ve "tablonun iç açıcı olmadığını" belirtti.
"Van ve Kayseri'de LGBTT mültecilerle görüştük. Hepsi polisin önyargılarından ve sivillerin tutumlarından şikayetçi oldular. Hükümet özellikle kadın ve LGBTT mülteciler konusunda daha fazla bilgi sahibi olmalı ve bu alanda çalışan kişileri bilgilendirmeli."
Rapor hazırlanırken mültecilerin yanı sıra bu alanda çalışan avukatlar, STK'ler , bakanlar ve diğer yetkililerle görüştüklerini aktaran Gardner Avrupa Birliği ülkelerinin de bu konuda sorumluluğu paylaşmasını istedi.
UAÖ raporu milletvekillerine ve bu alanda çalışan kurumlara gönderecek.(BÇ)
* LGBTT: Lezbiyen, gey, biseksüel, travesti ve transseksüel.