Türkiyenin Çocuk Kriterleri ABnin Uzağında
Çocukların durumunu açıklayan en temel göstergelerden biri olan beş yaş altı ölüm oranına bakılınca Türkiye'nin binde 39 ile tüm dünyada 79. sırada olduğu görülüyor.
Mayıs 2004'te Birliğe üye olan Slovakya'da bu rakam binde 8 ve ülke 153. sırada. Yunanistan ve Portekiz binde 5 ile 170.; müzakereleri sürdüren Bulgaristan da binde 15 ile 133. sırada.
UNICEF verilerine göre, temiz içme suyuna ulaşım, sağlık hizmetleri gibi altyapı verileri açısından Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin oldukça gerisinde.
Türkiye ve AB ülkeleri arasında aşılanma oranları, okur yazar yüzdesi açısından da büyük farklar var. Türkiye'nin 18 yaş altındaki nüfusu 25 milyondan fazla ve bu sayı birçok AB üyesi ülkesinin tüm nüfusundan fazla.
Bulgaristan: Kaynaklar aynı, dağılım farklı
Bulgaristan'da kişi başına düşen milli gelir 2 bin 130 dolar. En düşük gelirli yüzde 40'lık bölüm gayri safi milli hasılanın yüzde 20'sini; en zengin yüzde 20 ise gelirin yüzde 39'unu alıyor.
Düşük kilolu doğan çocuk oranı yüzde 10. Nüfusun tamamı temiz içme suyuna ulaşabiliyor.
Yeni doğan çocukların en az yüzde 95'i tüm aşılarını oluyor. Bulgaristan'da nüfus 1990-2003 arasında yüzde 0.8 azaldı. Nüfusun yüzde 70'i kentlerde yaşıyor.
Portekiz: Eğitim, sağlık tamam
Portekiz'de kişi başına düşen gelir 12 bin 130 dolar. En düşük gelirli yüzde 40'lık nüfus gelirin yüzde 17'sini; en zengin yüzde 20'lik kesim ise gelirin yüzde 46'sını alıyor.
Tüm çocuklar ilköğretime devam ediyor. Düşük kilolu doğan çocuk oranı yüzde 8. Temiz içme suyuna nüfusun tamamı ulaşabiliyor ve yeni doğan çocukların en az yüzde 96'sı aşılanıyor.
Nüfusun yüzde 45'i kırsal kesimde yaşıyor. 18 yaşın altındaki nüfus sayısı 2 milyon civarında.
Slovakya: Herkes okuyup yazabiliyor
Slovakya'da kişi başına düşen gelir 4 bin 920 dolar. En fakir yüzde 40'lık kesim gelirin yüzde 24'ünü; en zengin yüzde 20 ise gelirin yüzde 35'ini alıyor.
Tüm nüfus okuma yazma biliyor. Düşük kilolu doğan çocuk oranı yüzde 7. Nüfusun tamamı temiz içme suyuna ulaşabiliyor. Aşılanma oranı yüzde 98.
Yaklaşık 1 milyon 200 bin çocuğun yaşadığı Slovakya'da nüfusun yüzde 57'si kentlerde yaşıyor.
Yunanistan: AB ortalaması
Yunanistan'da kişi başına düşen yıllık gelir 13 bin 720 dolar. En zengin yüzde 40 gelirin yüzde 19'unu alırken, en fakir kesim yüzde 44'ünü alıyor.
Düşük kilolu doğan çocuk oranı yüzde 8. Yeni doğan çocukların yüzde 88'i sarılık, çocuk felci ve diğer hastalıklara karşı aşılanıyor.
18 yaşın altındaki nüfus sayısı yaklaşık iki milyon; nüfusun yüzde 61'i kentlerde yaşıyor.
Türkiye: Gelir dağılımı, sağlık, altyapı sorunları
Türkiye'de kişi başına düşen gelir 2 bin 790 dolar. En fakir yüzde 40'lık kesim gelirin yüzde 17'sini; en zengin yüzde 20'lik kesim ise yüzde 47'sini alıyor.
Düşük kilolu doğan çocuk oranı yüzde 16; iyotlu tuz alabilen ev oranı yüzde 64. Nüfusun yüzde 93'ü temiz içme suyuna ulaşabiliyor; bu oran kırsal kesimde daha da düşük.
Aşılanma oranı ise yüzde 70 seviyesinde. Türkiye'deki çocuk sayısı 25 milyondan fazla. Nüfusun yüzde 66'sı kentlerde yaşıyor.(EÜ/BB)