"Taşıma Suyla Yaşam Sürdürülemez"

Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İstanbul Şubesi Başkanı Özlem Eylem Tuncaelli, "Bir kent su sorunlarını kendi başına çözebilir halde olmalı. İstanbul'un kendi su havzaları vardı; ama tükettiler. Şimdi Melen'i devreye sokuyorlar. Taşıma suyla değirmen dönmüyor" dedi.

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Melen Çayı'nın suyunu İstanbul'a aktarıyor ve yeni su kuyuları açıyor.

Kızılırmak'ın suyununsa Ankara'ya taşınması gündemde.

Şehir Plancıları Odası (ŞPO), susuzluğun kısa vadeli olduğuna inandırılmaya çalışıldığımıza dikkat çekiyor; "Uzun vadeli ve yapısal bir sorun olduğu kabul edilmeli" diyor.

Tuncaelli: Suyun "paylaşım"ı dedikleri, sömürü

Ancak Tuncaelli'ye göre, "paylaşım" diye adlandırılan su taşıma projeleri, aslında bir "sömürü". Bunun iki nedeni var.

Bölgenin su ihtiyacı görmezden geliniyor: "Akarsular su eldesi için kullanılabilir. Ama bunu kendi bölgenizde çözmeniz gerek. Metropollerin su ihtiyacını böyle karşılamak, o bölgenin insanlarının su ihtiyacını hesaba katmamak demek. İstanbul susuz kalmasın diye bunu yapmak, adaletsizlik."

Ekolojik sisteme zarar: "Su taşınmasının bir başka sonucu da, o bölgenin ekolojik sistemine, canlı yaşamına zarar vermek."

Melen ve Kızılrmak'la ilgili kirlilik iddialarına da şaşırmıyor Tuncaelli. "Yönetimler nereye ellerini atsa, orası kirli çıkıyor. Yıllardır süren politikasızlığın sonucu bu."

Kuyularla su kaynaklarına zarar veriliyor

Tuncaelli, ardı ardına su kuyularının açılmasının zararına da değiniyor. "Bu daha önce Trakya'da yaşandı. Tarım topraklarının sanayiye açılmasından sonra, su seviyesi düştü; akifer (yeraltı suyunu tutan ortam) tabakası değişti. Bu Ergene havzasında da yaşandı. Hem Ergene, hem yeraltı suyu kirlendi. Ekoloji bir bütündür."

Yapılacaklar belli

ŞPO, su sorununun gerisinde "plansız gelişmenin ve günü kurtarma stratejilerinin yattığını" söylediği açıklamasında, yapılması gerekenlerin bazılarını şöyle sıralıyor.

* Büyük kentlerde Kriz Yönetimi Komisyonları kurulmalı. Bunlarda üniversitelerin ilgili birimlerinden, meslek örgütlerinden uzmanlar yer almalı. Öncelikler hızla üretilecek eylem planlarının uygulanmasına verilmeli.

* Olumsuzlukların toplumun tüm kesimlerince adil paylaşımı sağlanmalı.

* Su havzalarının bütüncül ve planlı yönetimi benimsenmeli. Havza Planlaması koruma-kullanma dengesini gözetecek biçimde gerçekleştirilmeli.

* Havzaları kirleten yapılaşmalar ne pahasına olursa olsun planlı bir biçimde ortadan kaldırılmalı, havzalardaki yapılar yıkılmalı, arıtma tesisi kullanmayanların izinleri iptal edilmeli.

* Kirlenmiş su kaynaklarının temizlenmesi için eylem planları hazırlanmalı, uygulanmalı.

* Kentsel altyapının yenilenmesine öncelik verilmeli; su dağıtım sistemleri yenilenerek kaçakların önüne geçilmeli.

* Su kullanımının temel bir hak olduğu benimsenmeli. En üst düzeyde su tüketen lüks kullanımlara özel fiyatlandırma ilkesi benimsenmeli. (TK)