Tarih Dersi Kitapları Ermeni Sorunu ile Yüklü
"Ermeni, Yunan-Pontus ve Süryaniler"le ilgili konuların ders kitaplarında işlenişinde nesnel ve bilimsel tutumun dışına çıkıldığı göze çarparken, konuların bütünüyle yurtdışında sürdürülen Türkiye aleyhtarı kampanyalara karşı koyabilmek kaygısıyla işlenmiş olması dikkat çekiyor.
Özellikle Ermeni Sorunu konusunda tarih kitaplarında kullanılan anlatım dilinin genç beyinlerde Ermeni ulusuna karşı düşmanlık, kin ve nefret uyandırması kaçınılmaz gözüküyor.
Türk ve Osmanlı devletlerinin tarih boyunca Ermenilere karşı tutumu "hoşgörü" olarak nitelenirken "Ermeniler çok iyi yaşıyorlardı, çok mutluydular, öyle ki kendi ana dillerini bile unutmuşlardı" ifadelerine yer verilmiş.
Ermenilerin Anadolu'dan göçertilmesinin (Tehcir) "Yerinde bir karar" olarak tanımlandığı kitaplarda, Tehcir'in uygulanışı ve sonuçları gerçekleri yansıtmayan birbiriyle ilgisiz veri ve anlatımlarla sunuluyor.
Azınlıklar ve Azınlık okulları
Lozan Antlaşmasındaki Azınlık haklarının da geniş bir şekilde işlendiği ünitelerde, bu hakların varlığı örnek gösterilerek Türkiye'nin Azınlıklara bakışı olumlu anlamda değerlendirilirken, aynı Azınlıklar, Lise Milli Güvenlik Bilgisi kitabında, "Türkiye Cumhuriyeti Üzerine Oynanan Oyunlar" başlıklı ünitenin, "Bölücülük faaliyetleri" bölümünde "Lozan Barış Antlaşmasına Göre Ülkemizdeki Azınlıklar Kimlerdir?" başlığıyla işleniyor ve bu da ne denli ikircikli bir yaklaşım içinde olunduğunu açıkça gösteriyor.
Azınlık okullarının varlığının da geniş bir biçimde işlendiği tarih kitaplarında, bir yandan "Azınlık ve yabancı okulları modern eğitim anlayışını ve araçlarını Osmanlı devletine getirmeleri, dünyadaki gelişmeleri ve yenilikleri izlemeleri yönünden, ülkedeki genel eğitime yararlı olmuşlardır" denilirken, diğer yandan da "Eğitim birliğinin sağlanamayışındaki engellerden biri de ülkedeki Azınlık ve yabancı okullarının varlığıydı" denilerek Azınlık okullarının varlığı eleştiriliyor. Ünitenin hazırlık çalışmaları bölümünde öğrencilere "Azınlık ve yabancı okulların, hangi çalışmalarıyla Osmanlı devleti için zararlı olmaya başladıklarını araştırınız" telkininde bulunması ise Azınlık okullarına bakıştaki art niyetin ipucunu yeterince verir nitelikte.
Fütursuz üslup
Komşu Ermenistan Devleti'ne karşı düşmanca bir tutumun da sık sık sergilendiği ünitelerde gerçek dışı ve abartılı bilgilerle iki devlet ve iki halk arasında düşmanlık duygularının artmasına, özellikle genç beyinlerde kin ve nefret tohumlarının yeşermesine vesile olacak fütursuz üsluba en sıradan örnek ise daha ilköğretim 5. sınıfın Sosyal kitabında şu cümlelerle yer alıyor:
"Ermenistan Devleti askeri birliklerini ve çetelerini Doğu Anadolu'ya saldırmak için görevlendirdi. Bu saldırılar sırasında birçok vatandaşımız hayatını kaybetti. Köylerde, kasabalarda insanlarımız toplu olarak katledildi. Camilere toplanan vatandaşlarımız yakılarak öldürüldü."
Benzer ifadeler ve üslup İlköğretim Sosyal 7 kitabında da çok geniş bir biçimde kullanılmış durumda.
Bu bilgilerle donanacak kesimlerden birinin bu ülkenin halihazırda yurttaşları olan Ermeni gençlerinin olması ve bu tarih kitaplarının aynen Ermeni okullarında da okutulacak olması sorunun diğer acı yanını oluşturuyor.
Amaç karşı propaganda
Nesnel bir tarih eğitiminden ziyade, Ermeniler'in soykırım iddialarına karşı koyabilmek kaygısıyla bir iç çalışma olarak ele alındığı belli olan ders kitaplarının hangi amaçla yazıldığını bizzat ders kitaplarının satırlarında bulmak mümkün: "Ermeniler'in soy kırımı iddialarına karşı Türkiye, 2001 yılı sonunda, Ermeni sorunu konusundaki çalışmalarını bir uyum içinde yürütülmesini sağlamak amacıyla 'Asılsız Soy Kırım İddialarıyla Mücadele Koordinasyonu Kurulu'nu oluşturmuştur. Diğer yandan Ermeni sorunu okulların eğitim programlarına alınarak gençlerin bu konuda bilinçli bir şekilde yetişmeleri süreci başlatılmıştır. Ermeni sorunu hakkında üniversitelerde bilimsel çalışmaları koordine etmek için de Yüksek Öğretim Kurulu tarafından, 'Türk-Er-meni İlişkileri Milli Komitesi' kurulmuştur." (NM)
* "Böyle Eğitim Olmaz" haberi Agos gazetesinin 12 Eylül 2003 tarihli sayısında yer aldı.
* Vurgular Bianet'e aittir.