Stratejik Kadın Örgütlenmesi Olabilir mi?

Alman Kültür Merkezi ve Uçan Süpürge işbirliğiyle düzenlenen "Örgütlü Kadınlar Geleceği Örgütlüyor" toplantısına hoş geldiniz.

Uçan Süpürge, kadın sivil toplum kuruluşları arasında bir iletişim ağı oluşturarak dayanışma ve işbirliğini arttırmak ve bu kuruluşların güçlenmesine katkıda bulunmak amacıyla 9 yıl önce kuruldu.

Biz, toplumsal cinsiyet eşitliği bilincini yaygınlaştırmak ve bu yönde duyarlılık yaratmak için bugüne dek birçok proje gerçekleştirdik. Dolayısıyla Türkiye'de sivil toplum ve demokrasinin gelişimi için çalışmak bizim amacımız oldu.

6 yıl önce, yine bu salonda Alman Kültür Merkezi'yle birlikte "Kadın Örgütlerinin Çalışma Verimliliği" üzerine bir sempozyum gerçekleştirmiştik. Gerek o günkü o toplantıdan çıkan sonuçlardan gerekse bugüne kadarki birikimlerimizle bir adım ileriye gitmek ve bu toplantıya "Örgütlü Kadınlar Geleceği Örgütlüyor" başlığını koymak istedik.

Son yıllarda kadın örgütlenmesi hem nitelik hem de nicelik olarak çok büyüdü, gelişti. Bazı illerde örgütlenen kadın grupları, çalışmalarının içeriğini ve sonuçlarını kendi bölgelerinde diğer alanlarda çalışan kadınlarla paylaştılar. Türkiye genelindeki ortak kurultaylarla uluslararası alanlara yayıldılar ve çalışmalarını ortak platformlara taşıdılar.

Ancak, bu özverili çabalar ve gayretler yeteri kadar görünür olamadı ve anlatılamadı. Ve bu alanda bulunan bizler son zamanlarda kendimize şöyle sorular sormaya başladık: "Bizim örgütlenmemizin daha politik, daha stratejik bir duruşu olabilir mi?" Aynı zamanda kadın hareketinin düşünce merkezleri, yani think-tank'leri olabilir mi? Türkiye'de bir kadın lobisi olabilir mi?

Bu soruları sorduk ve bu iki günlük toplantıda bu soruların yanıtlarını birlikte arayabileceğimizi düşündük. Çünkü bu birikim, bu salonda bulunan birçok kuruluşun yaptığı çalışmalarda var.

Örneğin, biz Uçan Süpürge olarak son iki yılda;

Sekreteryasını üstlendiğimiz CEDAW Sivil Toplum Forumu'nda, 81 ilden Ankara'ya gelen 453 kadının katılımıyla atölye çalışmaları yaptık. Bu atölyelerin ses kayıtlarını çözümleyerek metne dönüştürdük ve bir kitapta topladık.

Yerel Kadın Muhabirler Ağı projemizin yürütüldüğü 12 ildeki kadın muhabirlerimizle her 3 ayda bir eğitim toplantıları gerçekleştirdik. Yereldeki kadın haberlerini internet sitemiz ve yayınlarımız aracılığıyla ulusal basına taşıdık.

7 bölgeyi temsilen 7 pilot ilden seçilen kadın örgütü temsilcileriyle birlikte (biz onlara "yerel ortaklarımız" diyoruz), Patikalardan Yollara projesine başladık. (7 bölgeden ortaklarımız da bugün bu toplantı için buradalar.).

37 ilde 62 soruluk bir anketle Türkiye'deki kadın örgütlerinin mevcut yapıları, ihtiyaçları ve etkinlik alanlarının saptanmasına yönelik bir araştırma yaptık. Bu araştırmanın sonucu olarak hazırladığımız veri tabanını "Türkiye'de Kadın Örgütleri Rehberi" adı altında kitaplaştırdık.

55 ili kapsayan Köprüler Kuruyoruz projemiz devam ediyor. Gittiğimiz illerdeki kadınlarla yaptığımız çekimleri bir belgesele dönüştürdük. Bu belgesel önce ulusal bir televizyon kanalında, sonra da İstanbul'da yapılan "Avrupa Birliği'nde Türkiye", ve Brüksel'de düzenlenen "Avrupa Birliği için Kadın Diyaloğu" toplantılarında gösterildi.

Bütün bunların yanında, birçok kitap çıkardık. "Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi Milletvekilleri İçin El Kitabı" ve "Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Duyarlı Mevzuatın Oluşturulması" adlı kitapları Birleşmiş Milletler'den alınan özel izinle Türkçeye çevirdik. Bu kitaplar TBMM Başkanı tarafından 550 milletvekiline dağıtıldı.

Bu arada, CEDAW şampiyonlarımızı seçtik... Adalet ve Kalkınma Partisi'nden (AKP) Ahmet Faruk Ünsal, Mahfuz Güler, Serpil Yıldız; Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) Gaye Erbatur, Orhan Eraslan, Erol Tınaztepe. Önümüzdeki günlerde şampiyon milletvekillerimizin sayısı ikiye üçe katlanacak.

Kadınlar ve kadın kuruluşları için "CEDAW Başvuru Kitabı"nı hazırladık. Bu kitapla kadınlar, ayrımcılığa maruz kaldıklarında haklarını hangi yollardan arayacaklarını öğrendiler.

TRT-1 Radyosu'nda 26 hafta boyunca yayınlanan "Kadın 2004 Radyo Programımız"ın tüm metinlerini bir kitapta topladık.

Türkçe ve İngilizce olarak yayımlanan kadın dergimiz Uçan Haber'le de yurt içi ve yurt dışındaki kadınlara ulaşmaya devam ediyoruz.

5-15 Mayıs 2005 tarihleri arasında Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nin sekizincisini gerçekleştireceğiz.

Türkiye'nin en işlevsel ve en kapsamlı kadın portalı olan Uçan Süpürge Web Sitesi ise, hem Türkçe hem İngilizce sayfalarıyla 3 senedir devam eden bir başka projemiz.

Ankara'da faaliyet gösteren bir kuruluş olmamız nedeniyle, Türkiye'nin değişik illerinden çeşitli nedenlerle Ankara'ya gelip de karar mekanizmalarında bulunanlarla ilişkiler kurmak isteyen kadın örgütlerine de lobicilik faaliyetleri konusunda destek olmaya çalışıyoruz. Ancak bu, Uçan Süpürge için de çok yeni bir konu bu nedenle lobicilik eğitimini gündemimize aldık. Bugün Almanya'dan iki konuğumuz var. İlki, sevgili Inge von Bönninghausen. İkinci konuğumuz ise, lobicilik eğitimleri konusunda bir atölye çalışması gerçekleştirecek olan sevgili Ute Thumm.

Bugün, şu anda Türkiye'de kadın örgütlerinin kazanımlarını ve hâlâ gerçekleştiremediklerimizi ve bunun nedenlerini hep birlikte tartışacağız; ancak bu sadece bizim için önemli değil ve olmamalı da. Toplumun yarısını oluşturan bizlerin sorunlarının toplumsal dönüşüm için medya yoluyla tüm kesimlere aktarılması gerekli. Bugün burada medyayla ilişkilerimizi de sorgulayacağız. Bizi zaman zaman dinlediler ve kadınların konu olduğu haberleri üçüncü sayfanın dışına da taşıdılar. Ama çoğu kez onca çabamızın etkisi beklediğimiz gibi olmadı. Neden dinlemediler bizi ya da dinletemedik kendimizi?..

Uçan Süpürge olarak bir network örgütü olmanın bilincindeyiz. Bu yüzden, kadın haberlerinin görünür kılınması, en az kendi çalışmalarımız kadar önemli. Ulusal basın ve en az onlar kadar uluslararası basın kapımızı çaldığında, haberleri en doğru biçimde, onların yazmak istediği gibi değil de yazılması gerektiği biçimde vermeye çalıştık onlara. Kadın hareketi olarak başarılarımız görünür olmadıkça, yaptıklarımız suya yazılmış olur.

Burada Uçan Süpürge olarak medya konusunda kazandığımız deneyimleri sizle paylaşmak istedik. İngilizce sayfalarıyla yurt dışından da izlenen web sitemiz artık Fransızca olarak da yayında olacak. Orada sizin haberleriniz var, kadın hareketinin mücadelesi ve başarıları var.

İşte bu nedenle, bugün gerçekleşecek olan "Medya" oturumu bizim medyayla ilişkimizi iki taraflı olarak anlamamız açısından oldukça önemli. Yarınki bölümde ise bugün tüm gün bizi dinleyecek olan Ute Thumm, uzmanlık alanı olan lobicilik üzerine bir eğitim verecek bizlere.

Kadın kuruluşları, meslek örgütleri ve insan hakları kuruluşları hep bir hak arayışı içindeler. Ama bugüne kadar iletişim ve işbirliği konusunda eksiklikleri, aksaklıkları oldu... Bu toplantıda bir yandan lobiciliği öğrenirken diğer yandan bu iletişim açığının nasıl kapatılacağı sorusuna yanıt bulmaya çalışacağız.

Her sene giderek artan biçimde uluslararası bağlantılarımızı güçlendiriyoruz. Ankara büyükelçiliklerin olduğu bir yer, gün geçmiyor ki bir elçilik temsilcisi ya da bir yabancı TV-radyo kanalı bizi aramasın... Lobicilik eğitiminin bu anlamda da Uçan Süpürge için önemi çok büyük olacak.

Uçan Süpürge olarak Türkiye genelinde yürüttüğümüz projelerde gördük ki; kadınlar yeni adımlar atıyor ve ortak güçlerini üst üste koyarak büyük bir birikim elde ediyorlar. Bu birikimi ve bu coşkuyu eminim ki bu toplantıdan sonra hepimiz çok daha fazla hissedeceğiz.

7 bölgedeki yerel ortaklarımız dışında Ev Eksenli Kadınlarla da birlikteyiz bugün. Umarım bu iki günlük toplantıyı "ulusal bir kadın politikası" oluşturulması anlamında da hep birlikte değerlendirebiliriz.

Biliyoruz ki; kadınların yararına olan her şey, ülkenin de yararınadır. Tüm konuklarımıza hoşgeldiniz diyor ve bu toplantının verimli bir birliktelik olmasını diliyorum.

Teşekkür ederim. (SD/BB)

* Uçan Süpürge Genel Koordinatörü Halime Güner'in "Kadın ve Politika: Örgütlü Kadınlar Kadınlar Geleceği Örgütlüyor" toplantısında yaptığı açış konuşması...