Sözlükler 2017'nin 10 Sözcüğünü Seçti
Collins'ten dictionary.com'a dünyanın önde gelen sözlükleri "Feminizm"den yalan "sahte haber"e bu yılın öne çıkan kelimelerini duyurdu. 2017'ye damga vuran kelimelerde toplumsal hareketlerde simgeleşenler ve dünya çapında yılın siyasi gündemini özetleyenler öne çıktı.
"Youthquake"
Bağımsızlık talebindeki Katalan gençliği Ekim ayından itibaren sokaklardaydı.
İlk olarak 1884'te yayınlanan ve dünyanın en çok referans gösterilen sözlüklerinin başını çeken Oxford sözlüğüne göre yılın sözcüğü "yourtquake".
Bir önceki yıl "doğru ya da gerçek olarak empoze edilen şeylerin aslında gerçek ya da doğru olamayacağı çelişkiler dönemi" anlamına gelen "postruth era" olan sözlük bu yıl Trump protestoları, İngiltere'deki terör olayları ve Brexit tartışmalarında gençlerin önünü çektiği protestolara referansla "gençlik kökenli sarsıcı değişim"i temsil eden bu kelimeyi seçti.
YOUTHQUAKE is the Oxford Dictionaries #WordOfTheYear 2017. Find out more: https://t.co/BanfCMh2Gi pic.twitter.com/iIQ4ykwUwa
— Oxford Dictionaries (@OxfordWords) 14 Aralık 2017
"Sahte haberler" (Fake news)
Glasgow merkezli Harper Collins tarafından basılan Collins sözlüğüne göre 2017'nin kelimesi Türkçe'de "sahte haber" olarak da kullanılan "fake news" oldu.
Sözlük, kelimenin hem ABD Başkanı Donald Trump hem de onu eleştirenler tarafından sık sık kullanıldığının altını çizdi.
"Suç ortağı" (Complicit)
1995'te yayına başlayan Dictionary.com'a göre yılın kelimesi ise "illegal ya da soru işareti bırakan bir duruma dahil olmak, bu konuda başkalarına yardım etmek" anlamına gelen 'complicit'.
Kelime, ABD Başkanı Trump'ın kızı ve danışmanı Ivanka Trump'ın "Saturday Night Live" programında tanıtımını yaptığı, marka yüzü olarak Scarlett Johanson'un seçildiği 'Complicit' isimli parfümle ünlendi. Bundan üç hafta sonra Trump CBS televizyonuna verdiği bir öportajda "Eğer suç ortağı olmak iyi olana zorlamak ve pozitif bir etki yaratmaksa ben suç ortağıyım" dedi.
"Feminizm"
1831 yılında kurulan ve "Amerika'nın en güvenilir sözlüğü" sloganıyla yayın yaban ,Merriam-Webster'ın Salı günü açıkladığı hlisteye göre 2017'de feminizm sözcüğünün dünya çapında aranmazı yüzde 70 arttı.
Sözlük, bunda özellikle Hollywood'daki taciz olaylarının açığa çıkmasıyla başlayan "Me Too" hareketinin etkili olduğunu düşünüyor.
"Stres çarkı" (Fidget spinner)
Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede dalga dalga yayılan "stres çarkı" furyası yine Collins sözlüğü tarafından yılın kelimelerinden seçildi. Aletin çocuklar için sağlıksız olduğunu savunan pek çok okulda yasaklandı.
"Unicorn"
Türkiye'ye "tek boynuzlu at" olarak çevrilebilecek ve aslında mitolojik anlama gelen kelimenin Birleşik Krallık kökenli Collins tarafından yılın kelimeleri arasında gösterilmesinin neden mitolojik manası değil.
İş dünyasında "unicorn" 1 milyar dolar ve üzerinde sermayeyle piyasada var olan ya da yeni giren iş insanları ve şirketler için kullanılıyor.
"Cuffing season"
Collins'e göre bu deyim "özellikle sonbahar ve kış mevsimlerinde insanların gündelik ilişkilere göre daha 'ciddi' ilişkileri tercih ettiği dönem.
"Power"
Moda dergisi W, yılın kelimesini "güçlü" (power) olarak seçti. Dergiye göre bu sözcük 2017'de yayınlanan 30 binin üzerinde moda makalesinde kullanıldı.
Moda temalı makalelerde "güçlü görüntü sergilemek", "güçlü kombinler" gibi tanımlar öne çıktı.
"Yoğurtlu Sandviç" (Gyro)
Yunanistan kökenli bir sandviç türü olan 'gyro'nun en önemli özelliği yoğurtlu olması.
Sandviç Jimmy Fallon ve Luke Bryan tarafından ABD merkezli yayın yapan NBC kanalındaki "The Tonight Show" da tanıtıldıktan sonra dünya çapında ünlendi.
'Syzygy'
Merriam Webster sözlüğüne göre "syzygy" dünya-güneş-ay döngüsü gibi bir trio'nun aynı hizaya geldiği ana" deniyor. Bu egzotik tanımlama bu yıl görülen 'süper ay'da öne çıktı. (PT)
*Kaynaklar: Washington Post, NY Times, Wikipedia