Sevda Alankuş'tan "Habere Disiplinlerarası Yaklaşım" Sunumu

IPS İletişim Vakfı/Bağımsız İletişim Ağı’nın düzenlediği Gazeteciler İçin Haber Atölyesi’nin beşinci gününün sabah oturumuna Prof. Dr. Sevda Alankuş, "Habere Disiplinlerarası Yaklaşım ve Ana Akım Habercilik Anlayışı" başlıklı bir sunum verdi. Öğleden sonraki oturumda ise bianet muhabiri Hikmet Adal, katılımcılara wordpress kullanımıyla ilgili bilgi verdi.

Gazeteciler İçin Haber Atölyesi'n farklı üniversite ve şehirlerden 17 gazeteci ve gazetecilik öğrencisi katılıyor.

Alankuş: Her şeyi tabu olarak görmemek gerekir

Sevda Alankuş iyi bir gazetecinin nasıl olması gerektiği konusunda kısa bir belirleme yaptı: “İyi gazetecilik yapmak için öncelikle söylenen her şeyi tabu olarak görmemek gerekir”.

Alankuş konuşmasına “Yapı-söküm hiçbir zaman yeni bir şey söylemez. Çünkü söylediğimiz her şey bir başka şey üzerinedir. Hiçbir şeyin yoktan var edilmediğini kabul eder.” Alankuş bu noktada dünyayı zıtlıklar üzerinden algılamak düşüncesinin başlı başına bir sorun olduğunu belirtti.

Ana haber konusundaki yaklaşımını ise yapı-söküm üzerinden kurduğunu belirtti ve performatif olarak yapı-sökümün nasıl yapıldığına dair bilgiler verdi.

“Gazeteci taraftır”

Gazeteciliğin genel tabusu haline gelen tarafsızlık ilkesine katılmadığını şu sözlerle açıkladı: “Barış gazeteciliği yapmak taraflıdır. Çünkü barıştan yanadır”.

Alankuş, gazeteciliğin gelişimini;

• Haber Kağıtları: Aristokrasinin  ihtiyacı sonucu
• Haber Mektupları: Burjuvazinin ihtiyaçlarını karşılamak üzerine
• İlk Gazete: 1609 Bremen, Strasburg, Hollanda
• Amerika Bağımsızlık Savaşı ve Fransız İhtilali’nin basın özgürlüğü üzerine etkisi

şeklinde sıraladı.

Habere feminist bakış

Ana akım medyanın haber anlayışını eleştiren Alankuş, “Haberin eril zihniyet tarafından oluşturulduğunu bunun da sorunlu bir yaklaşım olduğunu “ söyledi.

Haberde kadının dışlanmasının nedenini erkeğin akıllı kadının da duygusal olduğu, soğukkanlı olamayacağı gibi yanlış algıdan kaynaklandığını dile getirdi.

Eril bir dil olarak haber

Yapılan haberlerin eril (erkek) hakim bakış açısıyla yapıldığı bu yaklaşımın var olan sorunları çözmesi bir yana sorunları daha da katmerleştirdiğini, bu tür bir dil kullanılmasından sakınılması gerektiğini vurguladı.

“Genel olarak yapılan haberlerin içeriklerine bakıldığında kadın hep olumsuz bir rol yani şiddet, ötekileştirme, taciz, tecavüz ile yansıtılıyor.”

“Ne yapmalı?”

Alankuş, haberi yeniden dokurken haber değeri tarifini değiştirmek gerektiğini söyledi.

“Haberi sadece bir olay olarak görülmemesi gerektiğini sürecin de göz önünde tutulması gerekmektedir.

“Ayrıca haber kaynaklarının çoğaltılması lazım. Yapacağımız haberciliğin feminist etik epistemolojisiyle yapılması gerekiyor."

Adal: Wordpress kullanılıyor çünkü kurulumu kolay

Öğleden sonraki oturumda Hikmet Adal katılımcılara wordpress kullanımıyla ilgili bilgi verdi.

''Wordpress kullanarak kendi internet sitenizi çok rahat bir şekilde oluşturabilirsiniz. Dünyada sitelerin yaklaşık yüzde 33'ü wordpress altyapısını kullanıyor. Bu kadar yaygın kullanılıyor olmasının sebebi kullanımı ve kurulumunun çok kolay olması. Bir sosyal medya sitesine üye olur gibi üyelik oluşturup içerik yayınlamaya başlayabilirsiniz.'

Adal Wordpress altyapısını kullanan sitelere ise sozcu.com.tr, journo.com, webrazzi.com, newyorker.com gibi siteleri örnek gösterdi.

Adal Wordpress.com ve wordpress.org siteleri arasındaki farkı ise şu şekilde açıkladı:

"Wordpress ücretsiz, daha basit, daha kolay daha az temalı bir platform. Eğer yeni başlayan, basit bir kullanıcı iseniz bu versiyon size daha uygun olabilir.

"WordPress.org ise ücretsiz ama bir alan adı ve sunucu kiralamanız gerekli. Diğerine göre daha zahmetli ama aynı zamanda daha esnek ve daha çok seçenekli. Onun dışında, bakım ve teknik servis kişiye ait ve dışarıdan gelecek saldırılara karşı kişi gerekli korumayı yapmalı. Bunun için de teknik bilgiye sahip olması gerekli.

Adal, siteye nasıl video ve görsel içerik yükleneceği hakkında da bilgi verdi:

''Yotube videosu eklemek için videonun linkini kopyalayıp yapıştırmak yeterli. Telif sorunu yok. Ancak bazı videoların lisansı sınırlı olduğu için siteye yüklenemeyebilir.

Site için kullanabileceğiniz görselleri için ise Getty Images kullanarak ücretsiz fotoğrafları telif hakkı sorunu olmadan kullanabiliriz. Ancak embed kodlarının kullanılması gerek."

Adal ayrıca google arama motorunu kullanarak telifsiz görsel malzemenin nasıl bulunabileceğini de gösterdi.

Sevda Alankuş hakkında

BİA Eğitim Danışmanı, Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunu. Yüksek lisans ve doktora derecelerini Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanında ve aynı üniversitede tamamladı. Akademik çalışmalarına 1988-89 yıllarında Leeds Üniversitesinde devam etti. Ege ve Ankara Üniversiteleri İletişim Fakültelerinde 1982-1999 yılları arasında öğretim üyesi olarak çalıştı. Doçentlik ve profesörlük unvanlarını İletişim Bilimleri alanında aldı. Doğu Akdeniz Üniversitesi, İletişim ve Medya Çalışmaları Fakültesi’nde dekanlık yaptığı dönemde (1999-2008), Barış İçin İletişim ve Araştırma Merkezi’ni kurdu. 1999 yılından bu yana Bağımsız İletişim Ağı eğitimlerinin danışmanı sıfatıyla, IPS Vakfı yayınlarının editörlüğünü üstlendi. Araştırma alanları arasında Alternatif Medya, Barış Gazeteciliği, Feminist Medya Eleştirisi gibi konular yer alıyor.

Hikmet Adal hakkında

2013 yılı yaz dönemi bianet stajyeri. Staj sonrası bianet'in projelerinde yer aldı. Erciyes Üniversitesi Gazetecilik mezunu. Haziran 2018'den beri bianet'te çalışıyor.

(EG-GA/HK)

Fotoğraf: Gökhan Arpa - bianet