"Sendikaların Kadınlara İhtiyacı Var" Diyen Ajanda 8 Mart'tan Başlıyor
Bundan 37 yıl önce bugün (26 Mart), Sağlık ve Sosyal Bakanlığına getirilen Türkan Akyol ilk kadın bakan olmuş.
Bu bilgiyi Türkiye Sivil Havacılık Sendikası'nın (Hava İş) "20. yüzyılın çehresini değiştiren kadınlar" başlıklı 2008 ajandasından öğreniyoruz.
Önsözünde "415'de matematik biliminde ilerlemek istediği için midye kabuklarıyla linç edilen İskenderiyeli Hypatia'yı da 2004'de namus gerekçesiyle kurşunlanarak öldürülen Güldünya'yı da unutmadık" denilen ajanda kadınlara mahsus bütün önemli gün, yıldönümü ve bilgileri 8 Mart 2008'den 8 Mart 2009'a kadar sayfalarına not düşüyor.
Editörlüğünü Çiğdem Öztürk'ün yaptığı 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'yle başlayan ajandada kadın mücadelesinden 12 kadın seçilip portreleri hazırlanmış: kimyager fizikçi Marie Curie, anarşizmin temsilcilerinden Emma Goldman, Marksist felsefeci ve devrimci Rosa Luxemburg, siyasetçi ve yazar Halide Edip Adıvar, kadın hakları savunucusu Nezihe Muhiddin, öncü feminist Simone de Beauvoir, ırkçılığa karşı "Montgomery Otobüs Boykotu"nun öncüsü Rosa Parks, Marlene Dietrich'in "Paris'e yeni bir isim vermek gerekirse 'Piaf olsun' derdim" dediği müzisyen Edith Piaf, feminist, aktivist, yazar Kate Millett, ekofeminist Vandana Shiva, feminist, yazar, akademisyen Judith Butler, feminist, doktor, yazar Teslime Nesrin.
Güçlü sendikaların kadınlara ihtiyacı vardır
"Güçlü sendikaların kadınlara ihtiyacı vardır" sloganının yer aldığı ajandayı çıkaran Hava İş sendikasının yönetici kadrosunda da beş kadın yer alıyor. Eylem Ateş ise Genel Başkan Yardımcısı.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonuna (DİSK) bağlı 96 iş kolu sendikasının sadece üçünün başkanı kadın. Bunlar DİSK'e bağlı Bank-Sen başkanı Didem Aydemir, Dev-Sağlık-İş başkanı Arzu Çerkezoğlu ve Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu'na (KESK) bağlı Tüm Bel-Sen başkanı Vicdan Baykara.
Kasım 2007 verilerine göre DİSK'e bağlı sendikalara üye kadın işçi sayısı 33 bin 540. Toplam üye sayısıysa 400 bin civarında. Yani üye işçilerin yüzde 8,3'ü kadın.
Hava İş'in kadınlara özel ajandasından önümüzdeki Nisan ayının önemli günleri şöyle:
3 Nisan: Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyan belediyeler kanunu TBMM'de kabul edildi (1930).
4 Nisan: Müfide Ferit Türk kadını dershanesinde feminizm üzerine konferans verdi (1919).
11 Nisan: "Kadınlar I-ıh Derse" adlı oyun İstanbul'da yasaklandı. Başrol oyuncusu Lale Oraloğlu açlık grevine başladı (1967).
14 Nisan: Kadın eserleri kütüphanesi açıldı (1990).
29 Nisan: İlk kadın yargıçlar Nezahat Güreli ve Beyhan Hanım Asliye Mahkemesi üyeliğine atandı (1930).
Türkiye'de kadına tarihine ilişkin çalışmaların azlığı göz önünde bulundurulunca Hava İş'in ajandası kadın kronolojisi açısından arşivde saklanması gerekilen önemli bir yayın.(EZÖ)