“Seçimlerde hatırlanan” Romanlar: Sözler kağıt üzerinde kalıyor

*Fotoğraflar: Salih Arpa ve Ali Ekrem Kulağıduymaz

*Romanlara 5133 konut teslim etmekle sorun çözülmüyor. O evlerde yaşayacakları ekonomik ve politik koşulların da sağlanması gerekiyor.

*Strateji planlarında ve eylem planlarında açıklananlar her zaman kağıt üzerinde kalıyor.

*Romanlar seçimden seçime hatırlanıyor. Öncelikle bu bakış açısının değişmesi gerekiyor.

Sıfır Ayrımcılık Derneği Başkanı ve Roman Diyalog Ağı Koordinatörü Elmas Arus, Romanlara yönelik genelgeleri böyle yorumladı.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi (2023-2030) ve I. Aşama Eylem Planı (2023-2025)" ile ilgili genelge 21 Ocak Cumartesi günü yayımladı.

“Sivil toplum örgütlerinin görüşüne yer verilmedi”

*Elmas Arus

bianet’e konuşan Arus şunları söyledi:

*Henüz belgenin tamamı açıklanmadığı için geniş çaplı bir yorum yapmak zor. Ancak şunu net olarak söylemek gerekir ki bu belgelerde  AKP’li derneklerin dışında sivil toplum örgütlerinin görüşü yok. Sadece ilk belgede görüşümüz soruldu.

*Bu büyük bir eksiklik. Romanlarla sahada çalışan sivil toplum örgütlerinin görüşlerinin ve taleplerinin olmaması eksik.

*2016 ve 2021’deki çalışmaların da sahada karşılıklarını bulmadığını görüyoruz tam. Bizim derneğimiz 34 bölgede çalışması var. Bizim görüşümüzü de soran yok.

*Bu arada Erdoğan 5133 konut teslim edildiğini söyledi. Peki siz bu konutları teslim ettiniz de bu aileler oralarda yaşayabilecek sosyal ve ekonomik konuma sahip mi?

*Evleri veriyorsunuz eğitim olanaklarını sağlamıyorsunuz? Bu arada bu ev sayısı daha önce ifade edilen, söz verilen miktardan çok daha az.

*2010’da verilmişti bu söz. 2010’dan 2023’e kadar yapılan tek şey bu evler. Bu evler de söylediğim gibi hem söz verildiği sayıda değil hem de diğer sorunları göz ardı edilerek hazırlanmış bu evler.

Romanların en acil ihtiyacı iş

*Şimdi asıl sorun şu: Bu belgeler, planlar hazırlanırken kurumların ihtiyaçları göze alınıyor çünkü Romanların ihtiyaçlarına dair bir fikirleri yok. Sivil toplum örgütleri ile görüşmedikleri için bir ihtiyaçlar listeleri yok buna göre de stratejileri yok. Sadece seçimden seçime hatırlanan Romanlar var. Bir kere bu bakış açısı sorunlu.

*Bir de stratejiler, belgeler darken bu çalışmaları yapıyorlar, çalışmaların sosyal ayakları eksik olduğu için değişen birşey olmuyor bu sefer de “Bu Romanlar için şunu yaptık hiçbir şey değişmedi bunlar değişmez” diyorlar. Oysa asıl yapılması gerekeni yapmamışsınız ki.

*34 bölgede uzun yıllardır Romanlarla çalışan ve Roman bir yurttaş olarak söylüyorum bu belgeler bizlerin sorunlarını çözmekten ziyade AKP’li bir kaç derneğin reklamını yapmaktan öteye geçemiyor.

*Asıl muhataplarla Romanlarla görüşmedikleri için de asıl sorunları tespit edip çözüm üretmiyorlar. 34 bölgede yüzlerce Roman yurttaşla yakından çalışıyoruz.

*Balıkesir’den bir Roman aradı, TOKİ’nin verdiği evde geçinemediğini ücretini ödeyemediğini anlattı. Çünkü bu insanların işi yok.

*Pandemide toplumda yoksullaştı. Romanlar kimsenin yapmadığı işleri yapıyordu. Pandemide yoksullukla o işlerde kalmadı, geniş kesimlere yayılan yoksulluktan Romanlar bu nedenle daha çok etkilendi. En kötü işleri dahi bulamaz hale geldiler.

*Romanların en acil ihtiyacı bir kere barınmak. Ev yok. Bir de pandemic döneminde okuldan uzaklaşmak zorunda kalan Roman çocuklar vardı okula dönemediler. Yeniden eğitime kazandırılması gerekiyor bu çocukların. İş olanakları da arttırılmalı.

*Bu belgelerde, eylem planlarında söylenenler çoğu kez sadece kağıt üzerinde kalıyor. 

(EMK)