Reyting Mücadelesinde RTÜK Tartışması
Salı günü, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi ile RTÜKün birlikte organize ettiği yuvarlak masa toplantısı, açılış konuşmalarından sonra basına kapalı olarak devam etti.
Toplantıya pek çok televizyon kuruluşunun üst düzey yetkililerin yanı sıra TİAK (Televizyon İzleyicileri Araştırma Kurulu), AGB, AC Nielsen araştırma şirketleri ve Reklamverenler Derneği temsilcileri de katıldı.
Hemen hemen tüm katılımcılar, mevcut izleyici ölçüm sistemi üzerinde en azından düzenlemeye gidilmesi gerektiği noktasında birleşirken, asıl tartışma konusu RTÜKün bu noktada durması gereken yer oldu.
RTÜK İzleyici Ölçümü Yapmamalı
CNN Türk Genel Yayın Yönetmeni Ferhat Boratav RTÜK gibi düzenleyici rolü olan bir kamu kurulusunun izleyici ölçümü araştırmalarına girmemesi gerektiğini söyledi.
RTÜKün bu araştırmaları yapmak isteme sebebinin sene sonundaki izlenme oranlarına göre medya sahipliğini düzenlemek olduğunu belirten Boratav; Biz televizyon sahipliği konusunu böyle tartışmalı rakamlar üzerinden çözmeye çalışırsak işin içinden hiç çıkamayız dedi.
Prof Dr. Ali Atıf Bir, izleyici ölçümlerinin ticari boyutunu ve elektronik ölçüm yapmanın maliyetini hatırlatarak, Günlük veya anket yöntemiyle yapılan ölçümlerle medyanın mülkiyet durumunu açıklamaya çalışırsanız karşı taraf her türlü itirazında haklı olur ve RTÜK bir kamu kuruluşu olarak kötü bir durumda kalır diye konuştu.
RTÜK Başkanı Fatih Karaca ise herkesin önerilerini dinleyerek bir yöntem üzerinde uzlaşılacağını teyit ederek, bu toplantının ardından çalışmalar için düğmeye basılacağını söyledi.
Ratingler Gerçeği Yansıtıyor Mu?
AGBnin tarafsız olmadığı ve ölçümlerdeki denek ailelerin gizliliğinin kalmadığını iddia eden Star Televizyonu adına toplantıya katılan Orhan Uğuroğlu, Başkalarının araştırma yapmasından niye tereddüt ediliyor. Önemli olan cihazların kimin elinde olduğudur. İzleyici ölçümlerinden niye böyle sonuçlar çıktığı açıklanmalı dedi.
Uğuroğlu, Elli kez yayınlanan Kemal Sunal filmi, elli birinci kez izlenme rekorları kırıyorsa bunda bir sorun vardır diye konuştu.
Toplantının ilginç bir noktası ise, tüm bu tartışmalar olurken, AGB temsilcilerinin çok fazla açıklama yapmamasıydı.
Teknik konuda bir düzeltme yapmak için söz alan AGB yöneticisi Arzu Eder, Geçerliliği kabul edilen bir sistemde anlaşıldıktan sonra AGB veya başka bir şirket ölçümleri yapar demekle yetindi.
Reyting uğruna kalitesiz programlar
TV8 temsilcisi Sedat Yazıcıoğlu, ölçümleme işinin, medya çalışanlarını rahatsız ettiği kadar halkı da rahatsız ettiğini ancak bu noktanın pek de dikkate alınmadığını belirtti.
Ticari unsurları daha fazla ön plana çıkarıyoruz diyen Yazıcıoğlu konuşmasına şöyle devam etti:
Eleştirdiğim bazı şeyleri daha sonra ben de yaptım. Bunları yapıyoruz ama ne için? Ne uğruna? Sadece reklam verenlere hoş görünmek için.
Reklamverenler Derneği üyesi ve aynı zamanda TİAK komite üyesi olan Sedat Sözüdoğru ise Kanallar ahlaki çöküntüye neden olan programları kendileri yapıyorlar. Biz de rating aldığı için bu programlara reklam veriyoruz. Kamu yararını ön plana çıkaran programlar yapsınlar biz de onlara reklam verelim dedi.
Çözüm Önerileri
Radyo Televizyon Yayıncıları Derneği Başkanı Nuri Çolakoğlu, RTÜKün izleyici ölçümlerindeki rolünün farklı olabileceğini belirterek bazı önerilerde bulundu: RTÜK reklamdan aldığı payı izleyici araştırmalarını yapacak olan kurum için oluşturulan bir havuzda toplayabilir. Eğitim ve kültür-sanat programlarından RTÜK kesintisi alınmayabilir ya da bu programlara sponsor olanların harcamaları vergiden düşürülebilir.
TGRT adına toplantıya katılan Taha Yücel de, gerekirse ticari kayba razı olup kamu yararını ön plana çıkartmak gerektiğini belirtti.
RTÜK Başkanı Fatih Karaca, yasanın izin verdiği müddetçe ölçümlerin toplumsal boyutuna daha fazla önem vereceklerini belirterek, RTÜKün ticari üçgenin dışında bazı verilere ulaşma çabaları var. Bunun için tüm taraflardan destek ve katkı bekliyoruz dedi. (YB/AG/NM)
* Haber http://ilef.ankara.edu.tr/akildefteri/yazi.php?yad=2288 adresinde yer aldı.