"Reşikên vî welatî kurd in"

Wêne: Murat Bayram / bianet

“Xwezî baranek bibare jana dil paqij bike.

Xwezî piştî her bahozan roj derbikeve.

Li vê jiyanê tu bi tenê yî.

Ti kesên te tune ye.

Rastî ev e birako xwe nexapîne.”

Min li kolana Îstîklalê pişta xwe da dîwarekê li benda XEMî mam. Defterokeka biçûk di destên min de bû û min pirsên xwe kontrol dikirin. Dengê XEMî yê bi berguhikê diçû guhê min gotinên li jor digotin. Hingê xweyîyê gotinan bi rîtmên rapê xwe vedihêjand û di kolanê de dimeşiya. Dema min bi vîzorê lê nêrî ev wêneyê li jorê derket.

Ji bo pirsan bikim em çûn kafeyeka nêzîk.

Gelo tu difikirî ku kurdî û rap li hev tên?

(Piştî bi sîtîla rapbêjan destê xwe yê rastê ber bi min ve hêjand) Miraaad! “My dude!”(hevalê nêzîk) rap jî û kurdî jî serhildêr in. Gelek li hev tên. Rîtma kurdîyê jî gelekê li pêlên mûzîka rapê tê. Vê yekê ne ez bi tenê dibêjim hevalên min ên biyanî dibêjin.

Li Stenbolê gelek rapbêj hene ku bi kurdî dibêjin, te albûmek derêxist gelo tu difikirî ku te rê ji bo repbêjan vekiriye?

Ez vê yekê bi zelalî dibêjim li Bakur û Tirkiyeyê barê rapa kurdî maye li ser milê min. Ez dikarim navê 8 rapbêjan bihejmêrim ku ew li Stenbolê dijîn. Em hene lê li platformên mûzîkê nînin. Ez her dem hewil didim guvaşê li ser hevalên xwe jî çêbikim ku ew jî berheman çêbikin. Em distirin, lê li platformên mûzîkê nînin. Ez gelek dixwazim dostên wek Ronî Artîn û Reqso jî berheman derbêxin. Ez qebûl dikim ku civata guhdaran û pîyasaya rapa kurdî nîne. Lê divê ya kêm li platformên mûzîkê 10-15 nav hebin, ev yek reqabetê çêbike û bi reqabetê pîyaseyek çêbibe. Rapbêj ji beriya dest bi gazindên ji guhdaran bikin divê erkên xwe bi xwe pêk bînin. Çar sal in ku em nikarin behsa berhemeka nû ya rapê bikin.

We par bi hev re “Kurdish Rap Night” pêk anî ma ne?

Konsera Kurdish Rap Nightê - Wêne: Murat Bayram / bianet

Ya rastî min pêk anî. Paşê hevalên min jî bûn alîkar. Lê ji bo nimûne ez dixwazim konseran li Silêmanî, Hewlêr, Wan, Amed, Dêrsim û Stenbolê pêk bînim. Min amadekarî temam kirin lê hevalên min ne amade bûn ku bi min re bên. Ew plan jî pêk nehat.

Vêca yê çi çêbibe?

Me ew lûks nîne ku em li benda organîzasyonan(bername-çêkeran) bibînin ku ew ji me re bernameyan pêk bînin. Tirkan, Almanan, Amerîkayîyan jî bi wî awayî dest bi rapê kiribûn.

Hevkariya te û rapbêjên tirk heye?

Belê. Ez û Ezhel, Patron, Dj Suppa, Aga B. heval in. Çend salekê berê Ezhelî bi rêya Facebookê ji min re nivîsî. Wî got ew li Kurdî-Dera Enqereyê hînî kurdîyê dibe û lêkolînê li ser rapa kurdî dike. Wî got rapbêjiya min û Rêzanî gelek bala wî dikêşe divê em albûman çêbikin. Paşê me hev nas kir û ew gelek bûn hevkar û piştgir.

(Azîz Aslan*) Çi têkiliya rapa kurdî û popûlîzmê heye?

Popûlerbûn rêyeka giheştina civakê ye. Gelek hûnermendên jêhatî hene lê ji ber ku ne berçav in keda wan veşartî ye. “Underground” an jî paşperdebûn rêyê li ber me digire. Em dixwazin berhemên xwe û mûzîka xwe li nav civakê belav bikin û qasî dibînim em bi ser jî ketine. Gelek ciwan, pîr, keç û kur bi stranên min self-vîdeoyan digirin û ji min re dişînin an jî li medyaya civakî parve dikin. Ji xwe mûzîka min welê ye ku dikare li salonên dawetê, li meydanan, “club”an an jî li erebeyan bê guhdarîkirin.

Gelo em dikarin bibêjin rapa te jî bi taybetîyên xwe ji rapa giştî cida ye?

Êdî dîwar di navbera stîlên mûzîkê de nemaye. Tevlihevkirina tarzan rêyekê vedike ku mûzîkên xweser bêne çêkirin. Ji bo nimûne strana Newrozê: Rap, House û pop e. Strana biyanê: Rap, Afro-trap û R&B ye. Strana payîzê: Rap, R&B û Raggae ye.

Albûma te ji sê stranan pêk tê, jimara stranan ma ne hindik e?

Na. Em çawa cureyên nû yên mûzîkê dişopînin herweha em cureyên nû yên belavkirina mûzîkê jî dişopînin. Êdî trend ew e ku single(yek stran) an jî EP tê derêxistin. Em dikarin ji EPyê re bibêjin albûma biçûk e. Sê stran ji bo vê curreyê bes in. Ya rastî me 10 stran amade kiribûn lê me lê nêrî mêla mûzîka cîhanê ber bi EPyê ve ye.

Ew stranên dî?

Em ê du EPyên dî jî çêbikin. Li yekê sê û li yekê çar stran dê hebin. Herdu EPyên nû dê îsal derbikevin.

Vêca behsa klîba xwe bike...

(Piştî kenîyanê) Min û hevalêkî xwe pêşiyê ji bo strana “Biyan” klîbek çêkiribû. Paşê tam ne li gor dilê min bû. Ozgur Kurt klîba nû çêkir. Me eyar nekiribû ku di dema Newrozê de bê weşandin lê li hev hat. HDPyê jî stran ji bo newrozê weşand. Li Başûr jî di televizyonên wek Vîn TVyê de tê weşandin.

(MB)

*Me li medyaya civakî ragihand ku em ê bi XEM re hevpeyvînekê bikin. Pirsa pêşiyê Azîz Aslanî kir. Me pirsa wî ji XEMî pirsî.