Referandum zafer mi, fiyasko mu?

*Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Fransa'nın başkenti Paris'te Pazar günü yapılan referandumda elektrikli scooterların yasaklanmasını isteyenlerin oranı yüzde 90 oldu. Ancak sandığa oy verme yaşı tutanların sadece yüzde 8'i gitti. Resmi rakamlara göre, şehrin seçmen kütüğündeki 1,38 milyon kişiden 103.000'den biraz fazlası oy kullandı. Bunlardan 91.300'den fazlası e-scooterların yasaklanmasını istedi.

E-scooterları yasaklayan ilk şehir

Paris, Avrupa'da meydana gelen bir dizi ölümcül kazanın ardından, elektrikli scooterların kiralanmasını yasaklayan dünyadaki ilk şehir oldu. Referanduma katılım oldukça düşük kalırken, Avrupa basını, yasağın mantığını ve meşruiyetini tartışıyor. eurotopics, e-scooterlar ile ilgili yapılan kimi haber ve yorumları derledi.

A voté ! ????️ pic.twitter.com/7sTNdsDy2S

— Anne Hidalgo (@Anne_Hidalgo) April 2, 2023

Libération: Vahşi kapitalizme karşı bir zafer

Fransa'da 1973'te ünlü düşünür Jean-Paul Sartre'ın hamiliğinde kurulan Libération'a göre çıkan sonuç şunu gösteriyor: "Demokrasi sermayeden daha güçlü; ancak hizmet sağlayıcılar, oy satın almaya benzer yöntemlerle oylamayı etkilemeye çalışmışlar. Hidalgo, seçildiği günden beri şehir içi ulaşımın yalnızca yüzde 20'sini oluşturmasına rağmen, kamusal alanın yüzde 80'ini kaplayan otomobilleri azaltmak için cesur bir politika izledi. Elektrikli scooter kullanımındaki anarşik büyümeyle mücadele etmek de aynı vizyona tekabül ediyor: lobilerin ağırlığını ve kapitalizmin vahşetini reddetmek, her şeyden önce de en zayıfları, yani yayaları savunmak."

Le point: Demokratik ve ekolojik gerileme

Fransa merkezli Le Point, referandumun "çağdışı" olduğunu düşünüyor: "Çevrimdışı referandum, öncelikle bu hizmetten çok az yararlanan nüfusun yaşlı kesimini harekete geçirdi. Gerontokrasiyi, yani yaşlıların hegemonyasını eleştirenlerin değirmenine su taşımak demek bu. Sonuç, Hidalgo'nun siyasi çizgisiyle de çelişiyor. Şehirde otomobillere ayrılan alanı azaltmış ve sürdürülebilir ulaşımı desteklemişti. Bu karar ise demokratik ve ekolojik bir gerileme."

Independent: Scooterlar günah keçisi ilan edildi

İngiltere merkezli The Independent gazetesi, Hidalgo'nun e-scooterların kaderini referandumla belirlemesini doğru bulmuyor: "E-scooterlar Parislilerin sinirini bozuyorsa, bu scooterların değil, siyasetin başarısızlığıdır. Zira scooterların herhangi bir yere bırakılmasının ve nehre atılmasının zorlaştırılması ya da sarhoş turistlerin oluşturduğu tehlikenin önlenmesi gerekir. İstikamet belli: Modern şehir yaşamını tehdit eden, muazzam bir icat olan otomobildir."

El Periódico: Asgari katılım oranı gerekli

Katalonya merkezli günlük gazete El Periódico de Catalunya, referandumların demokrasilerde her derde deva bir ilaç olmadığı uyarısında bulunuyor: "103 bin oy, seçmenlerin yalnızca yüzde sekizine tekabül ediyor. Halk oylamaları tartışmalı uygulamalardır. Üstelik toplumu bölen temel meseleler söz konusu olduğunda risklidirler de. Etkili olabilmeleri için, asgari katılım oranının belirlenmesi gerekiyor."

Ne olmuştu?

Paris, elektrikli araçları benimseyen ilk şehirlerden biriydi ancak karşı çıkanlar bunların yarardan çok zarara neden olduğunu savunuyor. E-scooterların bazı kişiler tarafından trafikte araçların, kaldırımlarda yayaların arasından ve saatte 27 km hıza çıkarak kullanılması endişe doğuruyordu. Sürücüler genellikle kask takmıyorlardı ve 12 yaşındaki çocuklar yasal olarak e-scooter kiralayabiliyordu. Park halindeki e-scooterların kaldırımlarda yığıldığına dair eleştiriler de vardı.

Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo, kiralık e-scooterlar için referandum çağrısında bulunmuştu. Özel araçlar oylamaya dâhil edilmedi. Resmi kayıtlara göre 2022'de 3 kişi elektrikli scooterların sebep olduğu kazada yaşamını yitirirken 459 kişi de yaralandı.

Paris sokaklarında yaklaşık 15 bin elektrikli scooter olduğu tahmin ediliyor.

(NT)