Rauf Denktaş Hayatını Kaybetti

Kıbrıs Türk yönetiminin kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş 88 yaşında hayatını kaybetti. Denktaş 8 Ocak Cumartesi  günü Yakındoğu Üniversitesi Hastanesi'ne kaldırılmıştı. 9 Ocak gününden beri yoğun bakım servisindeydi. İshale bağlı su kaybı şiayetiyle hastaneye kaldırılan Denktaş'ın bugün erken saatlerde diyaliz makinesine ve solunum cihazına bağlanmıştı.

Denktaş 1924 yılında bugün Güney Kıbrıs'ta yer alan liman kenti Baf'ta doğdu. II. Dünya savaşının ardından hukuk öğrenimi görmek için İngiltere'ye gitti.

Kıbrıs'a avukat olarak döndü. Dönemin Kıbrıs Valisi tarafından 1948'de Kıbrıs'ın bağımsızlığa nasıl ulaşacağını araştıran Anayasa Komisyonu'nda görevlendirildi.

Kıbrıslı Türklerin liderlerinden Dr. Fazıl Küçük'ün yakın çevresindeydi. Küçük'ün düzenlediği mitinglerde konuşmacı olarak yer aldı. 1948'de, henüz 24 yaşındayken, Enosis'e* karşı düzenlenen ilk büyük mitingte ilk kez halka seslendi.Siyasi mücadelesinin başlangıcı bu konuşma oldu.

O yıllarda Kıbrıs Türk topluluğunda iki önemli isim vardı: Faiz Kaymak ve Dr. Fazıl Küçük. İki politik figür arasında arabulucu görevini üstlendi. Başarılı oldu. Faiz Kaymak'ın teklifi ve Dr. Fazıl Küçük'ün kabulüyle 1957'de Kıbrıs Türk Kurumlar Federasyonu Kongresi'nde başkanlığa seçildi.

İngiliz sömürge idaresinin son bulması ve Ada'nın Yunanistan'a bağlanması için savaşan EOKA'ya** karşı 1958'de kurulan Türk Mukavemet Teşkilatı'nın (TMT) dört kurucusundan biri oldu. Denktaş, bir numaralı mücahitti ve kod adı "Toros" idi.

1959'daki Londra-Zürih anlaşmalarıyla, Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasının hazırlanması çalışmalarına katıldı. 1960'ta Türk Cemaat Meclisi Başkanlığı'na seçildi.

1964'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Kıbrıslı Türkleri temsilen yaptığı konuşma ardından Makarios tarafından Ada'ya dönüşü yasaklandı. Bunun üzerine, gizlice Erenköy'e çıkarak, Rumlarla çarpışan Kıbrıslı Türk üniversite öğrencilerine katıldı. 1967'de yeniden gizlice adaya girerken Rumlar tarafından tutuklandı ve Türkiye'ye iade edildi.

1968'de Ada'ya dönerek 'Cemaat Meclisi Başkanı' ve 'Türk Yönetimi Başkan Yardımcısı'' olarak göreve başladı. Haziran 1968'de başlayan toplumlararası görüşmelerde 1974'e kadar Kıbrıslı Türkleri temsil etti.

16 Şubat 1973'te Kıbrıs Cumhurbaşkan Muavini ve Kıbrıs Türk Yönetimi Başkanı seçildi.

Denktaş 1974'teki Türk Barış Harekatı'nı izleyen süreçte kurulan Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin de ilk devlet başkanlığını üstlendi.
1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni ilan eden Denktaş, 1985-2005 yılları arasında aralıksız cumhurbaşkanlığını yürüttü. 17 Nisan 2005'te yapılan seçimlerde aday olmadı ve aktif siyasetten çekildi.

Klerides'in ardından müzakere masasında sırasıyla karşısına Makarios, Kiprianu, Vasiliu, tekrar Klerides ve Papadopulos oturdu.

Bu süreçte beş Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, altı Türk Cumhurbaşkanı ve 13 başbakanıyla çalıştı.

Altı  çocuğundan üçünü kaybetti.

Çoğu Kıbrıs sorunuyla ilgili 50'nin üzerinde kitaba imza attı, farklı ülkelerde fotoğraf sergileri açtı. (YY/HK)

* Enosis 1930'lu senelerde Birleşik Krallık idaresinde bulunan Kıbrıs adasının "Yunanistan'a bağlanması" anlamında kullanılan siyasi bir terim.
** Kıbrıslıların Millî Mücadele Örgütü, Yunanistan'ın Kıbrıs'ta kurduğu bir silahlı örgüt.