Paris İklim Zirvesi'nde Bir Haftada Neler Konuşuldu?

* Danimarkalı sanatçı Eliasson, iklim değişikliğine dikkat çekmek için Grönland'dan getirilen buz kütlelerini Paris'te ünlülerin anıt mezarlarının bulunduğu Pantheon binasının önüne yerleştirdi. 80 tonluk 12 buzul parçası eriyene kadar Pantheon önünde kalacak.

Küresel iklim değişikliğini durdurmak için yeni bir küresel anlaşma üzerinde uzlaşmaya varılması beklenen Paris İklim Zirvesi’nde ikinci haftaya girildi.

Anlaşma öncesi 43 sayfalık taslak metinde uzlaşıldı. Taslak metin 900’den fazla paragraf içeriyor. Paragraflar farklı tarafların metne girmesini önerdiği alternatif metinleri / kelimeleri içeriyor.

Zirvede bir haftada, 1.5 derece hedefi, karbonsuzlaşma hedefi, iklim finansmanı, anlaşmanın yapısı, ulusal niyet beyanları (INDC) gibi başlıklar tartışıldı.

TIKLAYIN - 5 SORUDA PARİS İKLİM ZİRVESİ

COP21 öncesinde, toplanma yasağını protesto eden bir grup, Republique Meydanı'na yüzlerce çift ayakkabı bıraktı.

Öne çıkan başlıklar şöyle:

1.5 Derece: İklim değişikliğinin anlaşmada kaç derecede sınırlandırması gerektiğine dair tartışma en önemli tartışmalardan biri olarak ön plana çıkıyor. İlk hafta bu konuda önemli bir gelişme yaşandı. Afganistan, Vanuatu, Vietnam gibi ülkelerin oluşturduğu V20 Forumu'nun (iklim değişikliğinden en çok hasar görecek olan 20 ülke) bastırması ve sivil toplum örgütleri ile AB’nin desteği ile 2 derece yerine hedefin 1.5 derece olması taslak metindeki alternatifler arasına girdi.

Karbonsuzlaşma hedefi: Ekonomilerin fosil yakıtlardan arındırılması için bir hedef yıl belirlenmesi de diğer önemli tartışmalardan biri.  2050 yılına kadar fosil yakıtların terk edilerek sera gazı emisyonlarının sınırlandırılması konuşuluyor.

İklim Finansmanı: Gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler 2020 yılına kadar 100 milyar dolarlık bir iklim değişikliği ile mücadeleye kaynak ayrılması konusunda uzlaştılar. Ancak bu kaynağın nasıl kullanılacağı ve bu kaynağın nasıl denetleneceği konusu bu haftanın en önemli konularından biri olacak.

Anlaşmanın yapısı: Anlaşmanın yapısının nasıl olacağı üzerine de tartışmalar devam ediyor. Özellikle sivil toplum temsilcileri anlaşmanın esnek bir yapıda olması ve gelecekte değişebilecek olan dinamiklere uyum sağlayacak şekilde 5 yıllık aralıklar ile değiştirilebilecek bir yapıda olması gerektiğini savunuyor.

Ulusal Niyet Beyanları: Ülkeler Paris iklim zirvesine gelmeden önce, ulusal niyet beyanı (INDC) adı verilen hedefler açıklamışlardı. ulusal niyet beyanlarının nasıl takip edileceği ve bu beyanların nasıl revize edileceği de Paris’te ikinci haftayı bekleyen önemli konulardan biri.

Türkiye: Türkiye iklim değişikliği müzakerelerine 150’den fazla kişinin bulunduğu bir resmi delegasyon ile dahil oldu. Türkiye için en kritik konuların başında ülkenin anlaşmadaki statüsü geliyor. Kyoto Protokolü’ne göre Türkiye gelişmiş ülke statüsünde yer alıyor. Ancak Türkiye delegasyonu Paris’ten çıkacak olan metinde gelişmiş statüsünden gelişmekte olan ülke statüsüne geçmek için yoğun çaba sarf ediyor. Türkiye’ye dair en çok eleştirilen konuların başında ise kömüre dayalı enerji politikaları ve zayıf hedefli hazırlanan INDC geliyor. Türkiye bu yüzden ilk hafta zirvede günün fosili ödülünü aldı.

* Fotoğraflar: AA/Mustafa Sevgi