Öğretmenlerden Suriyeli Çocukların Eğitimi İçin Çözüm Önerileri

Çocuk hakları alanında çalışma yürüten Mavi Kalem Derneği, Suriyeli Çocukların Eğitimine Dair Model Oluşturma Projesi kapsamında Suriyeli çocukların eğitim alanındaki ihtiyaçlarını ve öğretmenlerin çözüm önerilerini derleyen "Suriyeli Çocukların Eğitimi Araştırma Raporu"nu hazırladı.

Bu kapsamda İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü (MEM) iş birliği ile beş Geçici Eğitim Merkezi (GEM) ve beş resmi okulda Suriyeli öğrencilerle çalışan toplam 252 öğretmenle yüz yüze görüşmeler yapıldı. Bu öğretmenlerin 147'si kadın, 105'i erkek; 104'ü Suriyeli, 148'i Türkiyeli; 121'i GEM'de, 131'i resmi okulda çalışıyor.

Afet ve Acil Durumlarda Kurumlar Arası Ağ'ın (INEE) eğitimcilere yönelik uluslararası bir kaynak olan Psikososyal Destek Kılavuzu'nun Türkçe adaptasyonu da bu çalışma kapsamında yayınladı.

Saha çalışmasının Eylül-Ekim 2018 tarihinde yapıldığı rapor, çocukların okul içindeki durumlarını, eğitimleri ile ilgili zorlukları, devamlılıklarının sağlanması için ihtiyaçlarını ve olası çözümleri öğretmenlerin bakışından tespit etmeyi amaçlıyor. 

Rapora göre;

• Bugün Türkiye'de geçici koruma kapsamında 3 milyon 644 bin 342 Suriyeli yaşıyor. 
• Türkiye'de 5-17 yaş arası 1 milyondan fazla okul çağında Suriyeli çocuk yaşıyor. 
• 2017-2018 öğretim yılında bu çocukların 603 bin 929'u eğitime devam etti.

Eğitime devam edenlerin sürekliliğinin sağlanması ile eğitime devam etmeyenlerin eğitim sürecine dahil edilmesi, çocukların hayata tutunmasını ve toplum içerisinde onurlu bireyler olarak yer edinmelerini sağlayacağının belirtildiği rapordaki araştırmanın bilgi kaynağı öğretmenler.

Raporda öne çıkan bazı noktalar şöyle:

"Araştırma sonuçları; GEM ve resmi okuldaki öğretmenlerin ihtiyaçlar ve öneriler konusunda genel olarak farklı düşündüğünü ortaya koymuştur. GEM'deki öğretmenler daha çok okulların koşullarının iyileştirilmesi gerektiğinden ve müfredatın örgün eğitim sistemiyle uyumlu hale gelmesinden bahsederken resmi okulda çalışan öğretmenler Suriyeli öğrencilere yönelik eğitimin düzenlenmesinden bahsetmişlerdir."

"Öğrencilerin ihtiyaçları olduğu konusunda öğretmenlerin genel olarak aynı düşündüğünü görüyoruz ancak öğrencilerin nelere ihtiyaçları olduğu konusunda resmi okulda çalışan öğretmenler psikososyal destek ile Türkçe dil bilgisi ve kendini ifade etmeye vurgu yaparken GEM'de çalışan öğretmenler maddi destek ve eğitim materyali desteğine vurgu yapmıştır.

"Öğretmenlerin çoğu dil engeli, öğrencilerin uyum sorunları ve materyal eksikliği gibi konular nedeniyle sınıf içinde zorluk yaşadıklarını ve bu anlamda hem pedagojik hem psikososyal hem de kurumsal desteğe ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir."

"Araştırmanın psikososyal ihtiyaçları tespit etmeyi amaçlayan ikinci bölümünde savaş ve göçün yarattığı travmanın hem öğretmenler üzerinde hem de öğrenciler üzerinde etkilerin sürdüğü görülmüştür. Hem öğretmenler hem de öğrenciler üzerindeki etkilere bakıldığında en çok öne çıkan iki etki "agresif davranışlar" ve "içe kapanma" olmuştur. Öğretmenler öncelikli olarak kız öğrencilerde içe kapanma, erkek öğrencilerde ise agresif davranışlar gözlemlediklerini dile getirmişlerdir."

"Suriyeli çocukların eğitimi alanında çıkmış önemli kaynaklar olan MEB'in hazırladığı Geçici Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Rehberlik Hizmetleri Kılavuz Kitabı,Geçici Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Özel Eğitim Hizmetleri Kılavuz Kitabı ve INEE Eğitimde Asgari Standartlar; Hazırlık, Müdahale, Toparlanma kitabının öğretmenler arasında yeterince yaygınlaşmadığı görülmektedir."

"Nitelikli bir kapsayıcı eğitim anlayışının uygulamaya geçirilmesi için öğretmenlerin uygulama, içerik ve materyal gibi konularda beslenmelerini sağlamak ve konuyla ilgili çalışma yürütmeleri için alan açmak gerekmektedir."

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz. (AÖ)