Nükleer Tehlikeli Değil, Çernobil Kazaydı

Proje kapsamında Mersin'e gelen TAEK uzmanları, iki gün boyunca seminerler verecek. TAEK uzmanları, dün (Pazartesi) öğleden sonra Şoförler Odası'nda Mersin Emniyet Müdürlüğü personeline eğitim verdi.

Alternatif değil nükleer enerji

Seminerde, "nükleer teknoloji ve uygulamaları, radyasyon, radyasyonun yaşamımızdaki yeri ve önemi, tıpta kullanımı ile radyasyondan korunma yolları"nın anlatıldığı seminerde, nükleer enerji kaynaklarının silah olarak kullanılmasına ilişkin bilgiler de yer aldı.

Seminer öncesinde gösterilen kısa filmde, nükleer enerji kaynakları ve verimlilikleri anlatıldı, "nükleer enerjinin çevre ve insan sağlığına zarar vermediği" öne sürüldü. Filmde, "nükleer enerjinin verimliliği, ucuz maliyeti, fosil yakıtlara göre daha uzun ömürlü oluşu" vurgulandı, "alternatif enerji kaynakları olan güneş ve rüzgar enerjisinin yatırım ve yer maliyetleri itibari ile verimsiz olduğu" iddia edildi.

"Çernobil bir kazaydı"

TAEK'in bilgilendirme seminerine Yüksek Nükleer Enerji Mühendisi Oya Özdere Gülol, Yüksek Fizik Mühendisi Ahmet Can Güzeltamer ile Uzman İlyas Haliloğlu katıldı.

TAEK Nükleer Güvenlik Dairesi uzmanı Oya Özdere Gülol, "nükleer güvenlik, nükleer enerji kaynakları, kaçakçılık ve nükleer silahlar" hakkında bilgi verdi.

TAEK'in görevini "nükleer tesis lisansları vermek ve bu tesisleri denetlemek" olarak açıklayan Gülol, şöyle konuştu:

* TAEK'in yetki alanlarına güç santralleri, araştırma reaktörleri, yakıt üretim tesisleri, yakıt işleme ve zenginleştirme tesisleri, atık işleme ve depolama tesisleri giriyor.

* Türkiye'de üç araştırma reaktörü var.

* Çernobil kazası, santralde "reaktör kabı" denilen üçüncü güvenlik kuşağı olmadığı için yaşandı.

* Kaza sonrasında, TAEK Türkiye'nin 67 noktasına erken uyarı ve ölçüm sistemi kurdu. Türkiye çevresinde, en yakını Ermenistan sınırımıza 16 kilometre uzaklıkta olmak üzere 3 nükleer güç santrali var.

"Bomba için nükleer madde yetmez"

"Seminer savaşın gündemde olduğu günlere denk geldi ama, konumuz savaş değil" diyen Gülol, "nükleer enerji" kavramının "silah, kaza, bomba ve kirlenme" ile ilişkilendirilmesini, özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki "bilgi kirliliği"ne bağladı.

* "Nükleer madde güvenliği" kavramı, nükleer maddelerin silah yapımında kullanılmasından kaynaklanıyor.

* Nükleer silahlar, doğada bulunan uranyumun binde yedisini oluşturan Uranyum 235, ancak güç santrallerinden elde edilebilen Uranyum 233 ve Plütonyum 239'dan yapılabilir.

Nükleer, kimyasal, biyolojik silahlar

Sunumunun son bölümünde nükleer, kimyasal ve biyolojik silahlar hakkında bilgi veren Gülol, nükleer, kimyasal ve biyolojik silahların etkilerini de karşılaştırdı:

* Silah yapmak için nükleer maddeye sahip olmak yetmez, eşzamanlı patlama sistemine de ihtiyaç duyulur.

* Türkiye, 1993-2001 yılları arasında "sarı pasta" adıyla bilinen "doğal uranyum" ile düşük değerli uranyum başta olmak üzere Cobalt gibi düşük değerlerde nükleer madde kaçakçılıkları yakaladı. Sınır kapılarında sıkı denetim yapılıyor.

* Atom bombası dünyada sadece Japonya'nın Hiroşima ve Nagazaki kentlerine karşı kullanıldı; hidrojen bombası ise henüz kullanılmadı.

* 1 megaton nükleer silah 300 kilometrekare mesafede etkili olur ve yüzde 90 ölüm getirir.

* 15 ton kimyasal silah 60 kilometrekare mesafede etkili olur ve yüzde 50 ölüm getirir.

* 10 ton biyolojik silah 100 bin kilometrekarede etkili olur, yüzde 25 ölüm, yüzde 50 hastalık getirir. (BB/NK)