Munzura Baraj İkilimi Bile Değiştirir
Av. Cano: "ÇED Raporu yok"
Türkiye Barajlar ve Kültürel Miras İzleme Kurulu Üyesi Av. Murat Cano,inşaatı devam eden barajlardan ikisi için Çevre Bakanlığı'ndan ÇED raporu alınmadığını söyledi. Cano, bu konuyla ilgili açılan davada mahkemeye yazılan yazılarda "ÇED yönetmeliği o zaman yürürlükte değildi. ÇED raporu almak zorunda değildik" denildiğini belirtti.
Murat Cano'nun görüşleri şöyle:
* Devletin bu projenin elektrik verileri, yani üretmeyi amaçladığı elektrik enerjisi miktarı, Barajların teknik yerleri yani göl alanları, santral tipleri, su toplama hacimleri elde edilecek elektrik enerjisi onun parasal değeri vs. dışında üzerinde çalıştığı, araştırdığı, planladığı hiçbir şey yok.
* Yani ne iklimle ilgili, ne insanla ilgili, bitki örtüsüyle ilgili. Ne yaban hayatıyla ilgili, ne iç su canlılarıyla ilgili ne de tarihsel mirasla ilgili. Hiçbiriyle ilgili bir ön çalışması yok.."
* O coğrafyada var olan ve o coğrafyada varolacak insanların bu inançları değişmez mi? Eğer suyunu boğarsanız, gözelerini kurutursanız, dağlarını kel ederseniz, hayvanlarını yok ederseniz inançları sarsılmaz mı?
Sosyolojik risk boyutu
* Peki bu sosyo-psikolojik bir kaossa, iç çöküntüye, çözülmeye, dejenerasyona yol açmaz mı? Açar. Bilmiyorum acaba bu mu amaçlanıyor? Eğer bu amaçlanıyorsa çok yazık Çünkü gerçekten Tunceli ayrı, tipik bir sosyolojik karakterdir. Böyle bir sosyolojik risk var"
* Barajların yaşama geçirilmesinin sosyolojik olarak insanlık değerlerinin oluşmasını ve barışın korunmasını zorlaştıracaktır. Tunceli'de insan topraktan çıkmadır. Her Tunceli suyunu içmiş, havasını solumuş, oradaki büyükleri ölü ya da diri insanlar oradan genetik katılım almıştır.
Kamusal yarar nerede?
* Her Tuncelilinin gözünde orası tüter. Dünyanın başka yerlerinde şatosu da olsa oraya koşar. Ama orası varsa koşar. Ya yoksa. Yani yalnızca oradakinin değil, Almanya'daki, Mersin'deki, İstanbul'dakinin de umudunu kıracaksınız.
* Pekiyi bunda nasıl bir kamusal yarar var. Ben göremiyorum. Şimdi hem bunu engellersiniz, hem de geriye dönüşün önünü kesersiniz. Bir süre sonra da zaten yeni göçler başlar.
Doç. Kadıoğlu'nun raporu
İTÜ Atmosfer ve Uzay Bilimleri Öğretim Üyesi ve Meteroloji Mühendisleri Odası Marmara Bölge Temsilcisi Doç. Dr. Miktad Kadıoğlu tarafından hazırlanan bir raporda, Munzur Projesi'nin uygulanması halinde iklimin değişeceği belirtildi. Raporda şu görüşler dile getirildi:
* Büyük baraj göllerindeki su kütlelerinin topraktan farklı olan termal özellikleri, barajların su tutmaya başlamadan öncekine kıyasla çevresinde daha serin yaz ve daha ılıman kışlara sebep olur. Bölgedeki hakim rüzgar yönünde bir farklılığa ve rüzgar şiddetinde de belirgin bir artışa neden olur.
* Su ve havanın farklı su buharı basınçları nedeniyle göl yüzeyinden karalara doğru büyük miktarda nem transferi olur, havadaki nemin artmasıyla bölgede sis ve don olaylarında, göl etkisinden dolayı da kar yağışında ve çığlarda büyük artışlar görülür. (NH)