Moroğlu: Önce Yasalar Sonra Kafalar Değişmeli

İstanbul Barosu Kadın Komisyonu'nun çağrısı ile birçok ilden kadın avukatların katılımı ile 20 Mart 1999'da kurulan Türkiye Barolar Birliği Kadın Hukuku Komisyonu'nun (TÜBAKKOM) amacı, başta Medeni Kanun olmak üzere Ceza Kanunu, İş Kanunu ve yasalarda yer alan eşitliğe aykırı hükümlerin yeniden düzenlenmesi için kadın avukatları harekete geçirerek baskı grubu oluşturmak.

İlk çalışmasında Medeni Kanun Tasarısı'nı ve Aile Mahkemeleri'ni tartışmaya açarak kadınların eleştiri ve önerilerini içeren raporlar hazırlayan TÜBAKKOM, bugün 30 ilin barolarında oluşturulan Kadın Hukuku Komisyonları ile yasal değişikliklerde kadın tavrını oluşturarak yeni çıkan yasaların pratik uygulamalarını denetliyor.

Aile içi şiddet her yerde

Bir diğer amacı da kadınlara ücretsiz hukuki danışmanlık hizmeti vermek olan TÜBAKKOM'a başvurular genellikle kentlerin yoksul semtlerinden yapılıyor.

Özellikle kırsal kesimlerde yapılan başvurularda ortak nokta aile içi şiddet. İstatistiklere göre şiddetin derecesi batıda kaba dayak iken doğuya doğru gidildiğinde sakatlanmaya varan sonuçların ortaya çıktığı görülüyor.

2003'te TÜBAKKOM'a yapılan başvurulara göre kadınların yüzde 56'sı aile içi şiddete maruz kalıyor. Yine en çok yapılan başvurulardan biri boşanma ve boşanmadan kaynaklı nafaka ve velayet gibi haklardan yararlanma. En az yapılan başvuru yüzde 5 ile kendi soyadını kullanmak isteyen kadınlardan geliyor.

30 ilde örgütlü

Çalışmaları hakkında bilgi veren TÜBAKKOM'un kurucularından Avukat Nazan Moroğlu, İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa'dan sonra TÜBAKKOM'un dönem sözcülüğünü şimdi Adana Barosu Kadın Hukuk Komisyonu'nun yürüttüğünü söyledi.

Şu anda 30 ilde bulunan baroların kadın komisyonları ile demokrasinin en temel ilkeleri arasında olan kişiler arası "eşitlik" ve "ayrımcılık yasağı" ilkelerinin yasalarda ve uygulamada yerleşmesinde etkili olmayı hedeflediklerini kaydeden Moroğlu, Türkiye'nin onayladığı başta Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Kaldırılması Sözleşmesi olmak üzere, uluslar arası taahhütlerin yerine getirilmesi için çalışmalar yaptıklarını da ifade etti.

Karakollara hukuk dersi

Öncelikle yeni çıkan yasaların amacına uygun işletilip işletilmediğini denetlemek için hizmet içi eğitim yaptıklarını belirten Moroğlu, şöyle devam etti:

"Yasal haklarından faydalanmaları için sadece kadınların eğitilmesinin yeterli olmadığını gördük. Gecekondu semtlerine gittiğimizde, 'Bize haklarımızı öğretiyorsunuz, ama biz bunu eşlerimize söylediğimizde dayak yiyoruz' diyorlar.

Bunun için mahalle kahvelerinde 'yasal haklarımız' eğitimi veriyoruz. Ayrıca, aile içi şiddete maruz kalan kadınların polise başvurarak yardım istediğinde daha zor durumda kaldığını, çoğu zaman suçlanarak evine geri dönmek zorunda bırakıldığını biliyoruz.

Polisleri kadınların yasal hakları konusunda bilinçlendirmek için karakollarda da eğitim veriyoruz. Bir yandan yasalardaki eşitsizliği gidermek için baskı grupları oluşturuyor, diğer yandan da yasal haklarını kullanabilmeleri için kadınları cesaretlendirmeye çalışıyoruz. Amacımız önce yasaları, sonra kafaları değiştirmek. (BB)