Mevsimlik Tarım İşçileri Meclis Gündeminde
Halkların Demokratik Partisi Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, mevsimlik işçilerin yaşadığı sorunların giderilmesi için Meclis'e araştırma ve soru önergesi sundu.
Beştaş, 24 Ocak günü Antalya Kumluca'da çıkan hortumda yaşamını yitiren mevsimlik tarım işçisi 13 yaşındaki Berivan Karakeçili'nin ölümünü de Meclis gündemine taşıdı.
Berivan Karakeçili'nin ölümünün, hem mevsimlik tarım işçilerinin durumunu hem de 2018 yılının çocuk işçiliği ile mücadele yılı ilan edilmesine rağmen hiçbir çözüm üretilmeyip, çocukların ne kadar güvencesiz koşullar altında çalışmaya zorlandıklarını bir kez daha gözler önüne serdiğini ifade eden Beştaş, şu soruları yöneltti:
TIKLAYIN - Çocuk İş Cinayeti Neden Üç Kat Arttı?
13 yaşındaki bir çocuğun memleketinden, okulundan uzakta mevsimlik işçi olarak çalışıyor olması ve iş sırasındaki ölümü, çözülmesi gereken sorunların acilen ele alınması gerekliliğini açıklamıyor mu?
Berivan Karakeçili'nin ölümünde çocuk işçilği ve mevsimlik işçiliğe dair sorunların çözülmemesinin etkisi tespit edilmiş midir?
Bu konuda hiçbir adım atmadığınız için sorumluluğu üzerinize alıyor musunuz? Berivan Karakeçili'nin ölümünün diğer sorumluluları tespit edilmiş midir?
"Sağlıksız barınaklar, uzun çalışma saatleri"
Meral Danış Beştaş, mevsimlik işçilerin yaşadığı sorunlar ile bu sorunların giderilmesine dair yapılacak çalışmaların tespiti amacıyla özetle şu gerekçelerle Meclis Araştırması açılmasını teklif etti:
"Mevsimlik göç kırsal kesimde yaşayan yurttaşların, tarımın yoğun olduğu illere yahut turizmin geliştiği yerlere göç etmeleri biçiminde gerçekleşmektedir.
"Yaşam koşullarının oldukça kötü olduğu nitekim işçilerin sağlıksız barınaklarda hijyen koşullarından yoksun biçimde hayatlarını idame ettirdiği, uzun çalışma saatlerinin haricinde tarım ilacı ve sair sağlığa zararlı ortamlarda sağlık ile ilgili büyük risk altında oldukları kuşku götürmemektedir.
"Hakeza güneş çarpması, zehirlenme, böcek sokması gibi hayati riskler ciddiyet arz etmektedir. Yine son derece güvensiz koşullarda bir yerden bir yere ulaşımları sağlanan işçilerin trafik kazaları neticesinde yaşamlarını yitirdiklerine de çok kez şahit olunmuştur.
"Tüm bu olumsuz koşulların yanı sıra; işçilerim maruz kaldığı pek çok sorunun çözümünü sağlayabilecek mevsimlik işçilere özgü kanuni düzenlemeler de mevzuatta yer almamaktadır.
"Kayıtdışı çalışıyorlar"
"Mevsimlik tarım işçileri geçici sürelerle farklı işlerde çalıştıklarından ötürü kayıtdışı olmakta ve mevsimlik tarım işçisi-işveren ilişkisi mevcut İş Kanunu kapsamına girmemektedir."
İş sözleşmelerine sahip olmayan mevsimlik geçici tarım işçilerinin, sosyal güvenceden yoksun bırakılmalarının yanı sıra evsel atıkların toplandığı yahut hayvan barınaklarına yakın yerlerde yaşamak durumunda kaldığını belirten Beştaş şöyle devam etti:
"Mevsimlik işçiler genellikle aileleri ile birlikte göç ettiğinden ailelerin yaşlı bireyleri ve küçük yaştaki çocukları da düşük yevmiye ile mevsimlik işçilik yapmaktadırlar.
"Aileleri ile birlikte göç etmek zorunda kalan çocuklar eğitim olanaklarından yoksun bırakılarak eğitim hayatının dışına itilmekte, güvencesiz çalışma koşullarına ayak uydurmak durumunda kalmaktadırlar. Bu durumun en son örneği 13 yaşındaki Berivan Karakeçili olmuştur.
"Berivan Karakeçili'nin ölümü, hem mevsimlik tarım işçilerinin durumunu hem de 2018 yılının çocuk işçiliği ile mücadele yılı ilan edilmesine rağmen hiçbir çözüm üretilmeyip, çocukların ne kadar güvencesiz koşullar altında çalışmaya zorlandıklarını bir kez daha gözler önüne sermiştir."
"Etnik ayrımcılığa maruz kalıyorlar"
Mevsimlik işçilerin etnik ayrımcılığa maruz kaldıkları ve ötekileştirildiklerini de belirten Beştaş, şöyle devam etti:
"Bu yönlü uygulamanın ötesinde Kürt işçiler mevsimlik işçi olarak çalıştıkları yörelerde linç tehdidi ile yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Balıkesir başta olmak üzere birçok batı ilinde Kürt işçiler ırkçı saldırıların açık hedefi olmuşlar ve hayati tehlike yaşamışlardır.
"Mevsimlik tarım işçilerine dair sorunların çözümü için literatürde de ifade edildiği üzere; öncelikle mevsimlik işçilerin kayıt dışılıktan kurtarılarak İş Kanunu kapsamına alınması, bunu müteakip mevcut çeşitli hukuki düzenlemelerin bir araya getirildiği açık düzenlemeler yapılması, barınma koşullarından sağlık koşullarına, eğitimden toplumsal bütünleşmeyi sağlayacak tedbirlere, hakeza ayrımcı uygulamaların yaptırıma tabi tutulmasına değin hayati nitelikteki sorun alanlarının tespiti ve çözümü önem arz etmektedir." (AÖ)