Merkezi Yönetim Bütçesi İlk Defa 1 Trilyon TL'nin Üzerine Çıkacak
Fotoğraf: Ali Balıkçı / AA
TBMM Genel Kurul'da 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi görüşmeleri (bütçe görüşmeleri) 9 Aralık’ta başladı. Aralıksız 12 gün boyunca sürecek olan görüşmeler 20 Aralık’ta son bulacak. Bütçe oylamanın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayına sunulacak ve Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla birlikte 1 Ocak 2020 itibariyle yürürlüğe girecek.
Kamu idarelerinin bütçe ve kesin hesapları üzerindeki görüşmeler sekiz turda tamamlanacak. 17 Aralık’ta 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin 4 maddesi, 18 Aralık Çarşamba günü 9 maddesi, 19 Aralık Perşembe günü ise 9 maddesi görüşülecek.
Meclisin bütçe maratonu, 20 Aralık Cuma günü bütçenin tümü üzerinde yapılacak son konuşmalarla tamamlanacak. Gruplar ve hükümetin turlardaki konuşma süreleri, günlerine göre 60-70 dakika olarak belirlendi.
İlk kez 1 trilyon sınırını aşacak
Bütçe eğer kabül edilirse 2020'de ilk kez 1 trilyon lira sınırı aşarak, 1 trilyon 95 milyar TL büyüklüğe ulaşacak. Gelecek yıl bütçe gelirleri 956.6 milyar, vergi gelirleri 784.6 milyar TL, bütçe açığı ise 38.9 milyar TL olarak öngörüldü.
Açılış Fuat Oktay'dan
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve AK Parti İzmir Milletvekili Binali Yıldırım görüşmeler sonunda milletvekilleri ile hatıra fotoğrafı çektirdi. Fotoğraf: AA
Bütçe üzerine yapılan ilk oturumda İYİ Parti Grubu adına Grup Başkan Vekili Lütfü Türkkan ve Bursa Milletvekili İsmail Tatlıoğlu, MHP Grubu adına Grup Başkan Vekilleri Erkan Akçay ile Muhammed Levent Bülbül; HDP Grubu adına Eş Genel Başkanlar Pervin Buldan ile Sezai Temelli; CHP Grubu adına Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu; AKP Grubu adına İstanbul Milletvekili Nurettin Canikli ve Lütfi Elvan söz aldı.
Bütçenin Meclis'e geldiği ilk gün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay bir sunuş konuşmasını yaptı. Oktay ekonomide yaşanan dalgalanmalar, yaptırım tehditleri ve bölgesel belirsizliklerinin, Türkiye'yi hedeflerinden uzaklaştırmadığını aksine hedeflerine daha sıkı sarılmaya yönelttiğini kaydetti. Oktay, "2020 yılı bütçesini, toplumumuzun tüm kesimlerini kapsayan sürdürülebilir ekonomik kalkınma ve toplumsal refah artışı için bir fırsat olarak görüyoruz" diyerek 2020 bütçesinin, 82 milyonun bütçesi olduğunu söyledi.
Okyat 2020 büyüme hedeflerinin ise yüzde 5 olarak belirlendiğini kaydetti.
Kılıçdaroğlu tepki gösterdi
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, bütçeyi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yerine yardımcısı Fuat Oktay'ın sunmasına tepki gösterdi:
Kılıçdaroğlu "Buraya gelip bütçeyi sunan kişi devlet memuru. Hani biz demokrasi diyorduk, milli irade diyorduk. Normalde buraya sayın cumhurbaşkanının gelmesi lazım. Kendi bütçesi. Gelip bütçeyi sunması lazım. Devlet memuru bütçeyi sunuyor. Sayın Erdoğan başka bir yerde konuşma yapıyor" diye konuştu.
Ahmet Şık söz aldı, tartışma çıktı
Dün (10 Aralık) yapılan görüşmede HDP adına söz alan İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, "Bütçe görüşmeleri için söz aldım. Ancak bu konu ile ilgili söyleyeceklerimi kısa tutacağım" dedikten sonra Ahmet Davutoğlu ve Erdoğan arasındaki karşılıklı 'yolsuzluk' ithamlarına gönderme yaparak 'Pelikan çetesine ve istihdam ettikleri trollere değil, geç de olsa konuşmaya başlayan devrik yöneticilerinize kulak verin ki sıra size geldiğinde etrafınızda sesini çıkaracak olanlar bulunsun" dedi.
Şık "Devletin kaynaklarını savaşa peşkeş çeken hiçbir bütçe halk yararına değildir. Hakikati size her söylediğimizde kolaylıkla; vatan haini, bölücü, terörist, FETÖ'cü, kalleş, devlet düşmanı diye yaftalıyorsunuz. Sadece bize de değil eski cumhurbaşkanlarınızdan başbakanlarınıza bakanlarınıza kadar her kim ne olduğunuzu söylüyor. Hakaretleriniz hazırda bekliyor" diye devam etti.
Şık'ın konuşmasının ardından AKP grubu adına söz alan Grup Başkanvekili Mehmet Muş, Şık'a tepki göstererek "Kendisine tavsiyem meyhaneye ayırdığı vakitten daha fazlasını Meclis'e ayırmasıdır" ifadelerini kullandı. Muş'un ifadelerine itirazda bulunan HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç ise kullanılan ifadelerin hakaret olduğunu belirterek oturuma ara verilmesini istedi. HDP'nin itirazı üzerine oturuma ara verildi.
Özelleştirme kavgası
Bugünkü görüşmelerde ise CHP Grubu adına Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül söz aldı. Bülbül'ün özelleştirme uygulamalarına yönelik eleştirileri ve Tank Palet fabrikasına yönelik sözleri üzerine, AKP'li bir vekilin "Eşek gibi anırıyorsunuz" dediği iddia edildi. Bu sözlerin ardından AKP'li ve CHP'li milletvekilleri arasında tartışma yaşandı.
TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç oturuma ara verirken kavganın daha da büyümesini araya giren diğer milletvekilleri önledi.
Yaşanan arbedede vekiller birbirlerine hakaret ederken Meclis Başkanı oturuma ara verdi.
Meclis'te şu ana kadar görüşülen bütçeler şöyle:10 Aralık Salı: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kamu Denetçiliği Kurumu, Anayasa Mahkemesi, Sayıştay, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk Kültür Merkezi, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu, Kapadokya Alan Başkanlığı. 11 Aralık Çarşamba: Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Yargıtay, Danıştay, Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu, Türkiye Adalet Akademisi Başkanlığı, Hakimler ve Savcılar Kurulu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, Kamu İhale Kurumu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Türkiye İstatistik Kurumu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu. Görüşülecek olan bütçeler ise şu şekilde:12 Aralık Perşembe: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Mesleki Yeterlilik Kurumu. 13 Aralık Cuma: Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Rekabet Kurumu, Helal Akreditasyon Kurumu, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Türk Standardları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi Başkanlığı, Türkiye Uzay Ajansı. 14 Aralık Cumartesi: Sağlık Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. 15 Aralık Pazar: Milli Eğitim Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, Yükseköğretim Kalite Kurulu, 127 üniversite, Avrupa Birliği Başkanlığı, Türk Akreditasyon Kurumu. 16 Aralık Pazartesi: Tarım ve Orman Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye Su Enstitüsü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü. 17 Aralık Salı: Cumhurbaşkanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Diyanet İşleri Başkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, İletişim Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanlığı. |
(HA)