Menbic Operasyonunda ABD, Türkiye ve YPG Dengesi
Reuters haber ajansı bugün geçtiği haberde Demokratik Suriye Güçleri'nin Menbic kasabasından sadece 10 kilometre uzakta olduğu bilgisini verdi.
Menbic (Mimbic - Manbij) bölgesi IŞİD’in Suriye’de kontrol ettiği stratejik noktalardan biri.
Türkiye sınırına yaklaşık 40 kilometre mesafede bulunuyor.
Afrin ile Kobane kantonları arasında Türkiye sınırına açılan IŞİD’in kontrolündeki koridorda buluyor.
Bölge IŞİD’in Suriye’nin kuzeyindeki kalesi olarak bilinen Rakka kentine yaklaşık 130 kilometre uzaklıkta. Bu bölgenin alınması IŞİD'in kuzeye Türkiye sınırına olan koridorunun kapatacak Manbic-Mare hattının ele geçirilmesinde önemli bir hamle.
Haritada sarı PYD, kırmızı, Esat rejimi, yeşil rejim muhalifleri ve gri IŞID kontrolündeki alanları gösteriyor.
ABD - Türkiye gerilimi
Menbic’e yönelik operasyonun gündeme gelmesi Türkiye ile ABD arasında neden oldu. Özellikle Avrupa medyasında Türkiye’nin, Suriye Kürtlerinin bölgeyi ele geçirmesi halinde, güney sınırındaki geniş bir alanı kontrol altında tutmasından endişe ettiği yorumları yapılıyor.
Nitekim Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 31 Mayıs Salı günü Antalya'da yaptığı konuşmada, "Menbic-Mare Hattı" olarak nitelenen ve Menbic'i de içine alan Azez ve Cerablus arasındaki 98 kilometrelik bölgeyi kapsayan alanın, Türkiye ve ABD'nin ortak operasyonuyla IŞİD militanlarından temizlenebileceğini söylemişti. Bu açıklamada bölgedeki Kürt unsurlardan söz edilmemişti.
Buna karşın ABD, operasyondaki kara birliklerinin çoğunluğunun Araplardan oluştuğuna dair açıklamalar yapıyor. Financial Times’ta Washington muhabiri Geoff Dyer ile Beyrut muhabiri Rebecca Collard'ın yaptığı haberde “bir Amerikalı yetkili”ye dayandırılarak verilen haberde “Suriye'nin kuzeyindeki Arap bölgeleri IŞİD'den alındığında, söz konusu alanlarda yine bu savaşçılar kullanılacak. Bu şekilde hem Türkiye'nin kaygıları giderilecek, hem de Kürtlerin kontrolü altında yaşamak istemeyen Sünni halkın olası tepkileri azaltılmış olacak” deniliyordu.
YPG armalı ABD'li askerler
Ancak Mayıs ayının son günlerinde medyaya yansıyan fotoğraflarda Suriye’de ABD askerlerinin YPG arması olan kamuflaj giymesi Türkiye ile ABD arasında karşılıklı açıklamalarla gerginlik konusu olmuştu.
Sözcü Kobani: Savaşçıların çoğu Arap
Buna karşın bölgeden yapılan açıklamalarda da kara birliklerinde Arap çoğunluğu olduğu bilgisi sık yenileniyor. “Savaşçıların çoğu Arap”
Sputnik’e dün konuşan Demokratik Suriye Güçleri Sözcüsü Tackır Kobani, 12 bin askerle operasyon yaptıklarını belirtip “Savaşçılarımızın çoğu Arap. ABD askerleri de var. Kent merkezine 9 km yaklaştık. 15 köyü aldık” dedi örneğin.
Türkiye operasyonda yok
Ancak bu açıklamalara karşın operasyonda Türkiye’nin desteği bulunmuyor. Reuters dün geçtiği haberde Türkiye’den “bir askeri yetkili”nin Menbic’e düzenlenen operasyona destek vermediklerini söylediğini aktardı.
Haberde yetkilinin neden olarak “YPG’nin katılımı ve bölgenin Türkiye’nin füze menzilinin dışında yer alması” gösterdiği bilgisine yer verildi.
Oysa daha önce basına yansıyan haberlerde, Türkiye’nin PYD’nin silahlı kolu YPG’nin de içinde bulunduğu Demokratik Suriye Güçleri’nin Menbic’e düzenleyeceği operasyona karşı çıktığı ancak ABD’nin operasyon konusunda Türkiye’yi ikna ettiği belirtilmişti.
İşbirliği var mı, yok mu?
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Antony Blinken, 13 Mayıs günü Türkiye sınırında yer alan Menbic- Mare hattının temizlenmesi için Ankara’yla işbirliği konusunda uzlaştıklarını söylemişti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise ABD ile Menbic koridorunun bir an önce kapatılması noktasında operasyona hız vermeyi ve ikinci bir cephenin açılması konularını görüştüklerini açıklamıştı. Çavuşoğlu 30 Mart günü “PYD yüzenden ABD ile küsecek değiliz” demişti.
Bugün geçilen haberlerde ise ABD destekli Suriyeli güçler, kenti sivillerden oluşan bir konseyin idare edeceğini açıkladığı bilgisine yer veriliyor. Bu haberler dün Financial Times’in “Menbic operasyonu ABD-Türkiye ilişkileri için sınav” başlıklı yorum-haberinde belirtiler taraf ülkeler arasındaki “nazik” dengeyi koruma hamlesi olarak yorumlanabilir. (HK)