Madenci Öldü, Kusurlu İşverene Ceza Yok

Soma'da İmbat ocağında üç yıl önce iş cinayetinde ölen Okan Tetik'in davasında Çalışma Bakanlığı ve bilirkişi raporları işletmeye yüzde 70 kusur bulmasına rağmen işveren yargılanmadı.

30 yaşındaki Okan Tetik,  Soma'da 301 işçinin öldüğü maden ocağına komşu İmbat firmasına ait ocakta makine tamir ustasıydı.

Üç yıl önce Drewboy denilen, etrafı kapalı iki ünitede tamir için ustalar İsa Kurt ve Okan Tetik görevlendirildi. Kurt bir üniteyi tamir ederken, Tetik de pervane saçları eksik üniteyi tamir için diğerine girdi.

İki ünitenin dışarıda bulunan kumanda panoları 30 santim aralıkla yan yanaydı. Kumanda panoları başında beklemekle görevli Gürcan Rende’nin yerini terk ettiği bir sırada diğer üniteyi tamir eden Kurt dışarı çıkıp kendi kumanda düğmesini açmak isterken, yanlışlıkla diğer ünitenin düğmesine basınca, Tetik makinenin içinde hayatını kaybetti.

Bakanlık raporu: kilit sistemi yok

Çalışma Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı raporunda iş yerinde gerekli tedbirler almayan işverene yüzde 70 kusur buldu. İki işçiye ise yüzde 20 ve yüzde 10 kusur bulundu.

Raporda “Kaza günü iki drewboyda tamir/bakım yapılmaktadır. Her iki makinenin kumanda butonları aynı pano üzerindedir. Kaza anında çalışma yapılan makinede çalışacak kişinin çalıştırma ve durdurma yapacağı emniyet kilit sistemi yoktur” denildi.

Her iki makinenin kapak kenarına kazadan sonra, içeride çalışanın istediği zaman açıp kapatabileceği anahtarlı kumanda düğmesi yapıldığı hatırlatıldı.

İşverene takipsizlik

İşçiler İsa Kurt, Gürcan Rende, işletme müdürü M. Bülent Adıgüzel ve vardiya sorumlusu Ali Yılmaz hakkında taksirle ölüme sebebiyet vermekten kamu davası açıldı. Ancak içlerinde İmbat A.Ş. yöneticileri yoktu.

Tetik ailesinin avukatı Orhan Taparlı iş güvenliğini sağlamadığı gerekçesiyle İmbat Madencilik yöneticileri hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundu. Ancak mahkeme takipsizlik kararı verdi.

Açılan kamu davasında mahkemenin tayin ettiği bilirkişi raporunda da yine işveren yüzde 70 kusurlu bulundu.

Son bilirkişi raporu her şeyi değiştirdi

Bu sırada yöneticiler hakkındaki takipsizlik kararı üst mahkemece kaldırıldı. Ancak şirketin itirazı üzerine başka bilirkişi raporu hazırlandı.

İTÜ Makine Mühendisliği'nden Prof. Dr. Hayrünnisa Ateşok, İTÜ Maden Mühendisliği'nden Prof. Dr. Adnan Dikicioğlu, Doç. Dr. Adnan Gül'ün hazırladığı bilirkişi raporunda işverenin suçlu bulunmadığı belirtildi.

Soma Asliye Ceza Mahkemesi de 17 Nisan 2014'te kararını bu rapora dayandırarak verdi.

Sorumluluk dört kişiye yüklendi

Mahkeme, işçiler İsa Kurt, Gürcan Rende, işletme müdürü M. Bülent Adıgüzel ve vardiya sorumlusu Ali Yılmaz'a verdiği 2 ila 3 yıl arasında değişen cezaların hükmünün ertelenmesine karar verdi.

Şu anda İmbat yöneticilerinin yargılanabilmesi için geriye kalan tek hukuki yol başsavcılığın yazılı emir vermesi.

Avukat Orhan Taparlı, mahkemenin kararına itiraz edeceklerini raporlara rağmen işverenin yargılanmadığını ve tüm faturanın işçilere kesildiğini belirtti.

Ölen işçinin biri engelli üç kardeşi ve hayattaki annesi adına sorumlular ve şirket aleyhine açtığı 220 bin liralık tazminat davası devam ediyor. (NV)