Kuzey Kıbrıs’ta Maraş halka açılıyor

Fotoğraf: Murat Kula / AA

Haberin İngilizcesi için tıklayın

2015 yılında tamamlanan, 2020 başında arızalanan Türkiye’den Kıbrıs’a su taşınmasını sağlayan “KKTC Su Temin Projesi”nin yeniden açılış töreni Ankara’da Cumhurbaşkanlığı’nda düzenlendi.

Kuzey Kıbrıs Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 11 Ekim Pazar günü Kuzey Kıbrıs’ta yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle açılış töreninin Kıbrıs’ta yapılmasını seçim yasaklarına aykırı bularak törende nutuk ve demeç verilmemesi kararı almış, bunun üstüne Kıbrıs’taki tören iptal edilmişti.

Kıbrıs Yeni Düzen gazetesinin aktardığına göre, bunun üstüne tören Ankara’daki Erdoğan-Tatar basın toplantısı içinde yapıldı.

Törende konuşan AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar’la cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi “durum değerlendirmesi” yaptıklarını söyledi.

Tatar, Kuzey Kıbrıs’ta kapalı olan Maraş bölgesini Perşembe günü halka açmayı kararlaştırdıklarını söylerken, Erdoğan da “Kıbrıs'ın geleceğini artık hayaller yerine somut gerçekler üzerine inşa etme kararı aldık” dedi.

Erdoğan ve Tatar törende yaptıkları konuşmada konuya ilişkin şunları dedi:

Tatar: Maraş sahilinden istifade etmeye başlayacağız

"Bilindiği gibi Maraş tartışmasız bir şekilde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti toprağıdır. Tartışmasız bir şekilde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içerisindedir. Barış harekatımızın ardından uluslararası toplum tarafından Kıbrıs meselesinin bütünü gibi Maraş da adeta kendi kaderine terk edilmiştir.

“1994 yılındaki Güven Artırıcı Önlemler Paketi ve 2004 yılındaki Annan Planı bu konuda çok önemli fırsatlardı. Ancak Rum tarafı barış ve refahı hiçbir zaman tüm süreçlerde olduğu gibi bu planda da çökertmişti. Bu çözümsüzlük dayatmasını artık kabul edemiyoruz.

"İnşallah perşembe günü sabah saatlerinde halkımızın Maraş sahilinden istifade etmeye hep birlikte başlayacağız.

"Maraş meselesini her türlü siyasi rekabetin ve tartışmanın üzerinde milli bir dava olarak görüyoruz. Bunun için Kıbrıs'taki tüm siyasi partileri ve sivil toplum kuruluşlarını bu milli davaya sahip çıkmaya davet ediyorum.”

Erdoğan: Maraş kararından memnunuz

“Maraş'ın yeniden kullanıma açılmasının KKTC vatandaşları açısından önemini çok iyi biliyorum.

“Kıbrıs Türklerinin Ada'daki 5 asırlık varlığını ortadan kaldırmaya yönelik saldırıların arttığı bir dönemde bu gelişmenin yaşanmış olması ayrıca anlamlıdır. Biliyoruz birçok yerleri rahatsız edecektir ama şunu da birilerinin bilmesi gerekir ki bugüne kadar hep Kıbrıs'taki Türkler sabretti, biz sabrettik ve bu sabrın karşılığını ne yazık alamadık.

“(…) Kıbrıs’ın en nadide semtlerinden biri olan Maraş da bu çözümsüzlüğün bir parçası olarak kapalı kalmıştır. En son 2017 yılında yapılan çok taraflı görüşmelerin ardından artık Kıbrıs'ta kapsamlı bir çözüm ihtimalinin kalmadığı açıkça görülmüştür.

“Bunun üzerine hep birlikte Kıbrıs'ın geleceğini hayaller yerine somut gerçekler üzerine inşa etme kararı aldık. Maraş'ın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti toprağı olduğu tartışmasız bir gerçektir. Buradaki tasarruf hakkı da Kıbrıs Türk makamlarına aittir.

“Bu hakikat ışığında hazırladığınız yol haritası çerçevesinde Maraş'ın güzel sahil şeridini halkınızın istifadesine sunma kararınızı sonuna kadar destekliyoruz. Sizi bu cesur kararınız ve dirayetli tutumunuz için şahsım ve milletim adına tebrik ediyorum.

"İlk adım olarak Kıbrıs Türk halkının perşembe sabahından itibaren Maraş'ın sahil şeridinden faydalanmak üzere kapalı bölgeye girebilecek olmasından memnuniyet duyuyoruz.

“Kullanıma açılan bölgede hiçbir özel mülk bulunmaması sebebiyle herhangi bir mağduriyete yol açılmayacağı için karşı tarafın itirazları şimdiden boşa çıkmıştır. Mülkiyet haklarına saygı gösterilerek yürütülen çalışmaların bir an önce sonuçlandırılarak Maraş'ın bütünüyle kullanıma açılmasını temenni ediyoruz.

“Maraş'ın bölgenin gözde bir turizm merkezi haline dönüşmesi, tek başına özellikle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisini şaha kaldıracak bir fırsattır.”

YSK kararı sonrası Kıbrıs’taki tören iptal edilmişti

Bugün Ankara’da düzenlenen "KKTC Su Temin Projesi Boru Hattı Onarımını Müteakip Su Verme Töreni”nin Kuzey Kıbrıs’ta Geçitköy Barajı'nda yapılması planlanıyordu.

Yeni Düzen’in haberine göre, Kuzey Kıbrıs Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) Pazar günü yapılacak seçimler nedeniyle açılışta nutuk ve demeç verilmemesi yönündeki kararı sonrası tören iptal edilmişti.

YSK açıklamasında şu ifadelere yer verilmişti:

"Bugün Geçitköy Barajı'nda yapılması planlanan törenin Cumhurbaşkanlığı seçimi ve halkoylamasının düzen içerisinde yönetimini ve dürüstlüğünü etkileyecek her türlü davranıştan sakınılması zorunluluğunu hatırlatarak nutuk ve demeç verilmemesi için gerekli tedbirlerin alınmasına karar verildi."

Bunun üstüne Kuzey Kıbrıs Tarım Doğal Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Emirali Deveci,  Kanal SİM’e yaptığı açıklamada Geçitköy Barajı'ndaki törenin iptal edildiğini duyurdu.

Bunun üstüne söz konusu tören Ankara’da düzenlenen Erdoğan-Tatar basın toplantısı içinde yapıldı.

Töreni yayınlayan BRT1'e yayın durdurma

Yüksek Seçim Kurulu, töreni canlı yayımlayan BRT 1 kanalının yayınına son verilmesi kararı aldı.

Özgür Gazete Kıbrıs’ta yer alan habere göre YSK’nin kararı şu şekilde duyuruldu:

“6 Ekim 2020 tarihinde, Geçitköy Barajına yeniden su verilmesi nedeniyle yapılacak törenin Seçim ve Halkoylaması Yasası’nın 80. maddesine aykırı olduğuna ve burada nutuk ve demeç verilmemesi için gerekli tedbirlerin alınmasına karar vermiş ve tüm yetkili ve görevlilere bildirmiştir.

“BRT 1 kanalında canlı olarak, düzenlenen tören görüntüleri yayınlanmaktadır. Yasanın 80. maddesi ve YSK Kararına aykırı olarak düzenlenen törenin yayınına son verilmesi için Yayın Yüksek Kurulu ve BRTK’ya bildirim yapılmasına oy çokluğuyla karar verilmiştir.”

Erdoğan “Maraş’ı verelim” demişti

Tayyip Erdoğan, Havadis Kıbrıs’ta yer alan habere göre, 14 Ocak 2017’de Erenköy karşılığında Maraş’ın Güney Kıbrıs’a verilebileceğini söylemişti:

“Eğer Maraş’ı tamamen halkın istifadesine sunmak isterseniz, Erenköy’le Güzelyurt arası birleştirilsin ve KKTC’ye bırakılsın. Açık Maraş – Kapalı Maraş da Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne bırakılır…”

Maraş hakkında

Türkçe adı Maraş, Yunanca adı Varoşa 1974 öncesi Akdeniz'in en ünlü tatil merkezlerinden biriydi.

13 Ağustos 1974'te Türk silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından ele geçirildikten sonra Rum nüfusu Güney’e kaçtı ve Maraş askerî yasak bölge ilan edildi.

24 Nisan 2004’te oylanan Annan Planı’nın birinci aşamasına göre Maraş Güney Kıbrıs’a devredilecek yerler arasındaydı.

(EKN)