"Kimsenin anayasal hakları cinsel yönelim, cinsiyet kimliği nedeniyle ayrıştırılamaz"
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi, Türk Tabipleri Birliği Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu ve Türkiye Psikiyatri Derneği ortak bir açıklama yayınlayarak cinsel kimlikle ilgili ayrımcı tutum ve söylemlerin kabul edilemeyeceğini belirtti.
Anayasa Değişikliği Teklifi'nin görüşüldüğü komisyonda LGBTİ+ varoluşlarıyla ilgili bir üroloğun "uzman" görüşüne başvurulmuş, ürolog LGBTİ+'lara yönelik ayrımcı ve bilim dışı söylemler sarf etmişti.
"Cinsellik bedende ve zihinde deneyimlenen karmaşık bir süreçtir"
Üç kurumun ortak açıklaması şöyle:
"Cinsellik karmaşık nörokimyasal ve endokrin süreçlerin eşlik ettiği, fiziksel, duygusal, sosyal boyutları ile bedende ve zihinde deneyimlenen ruhsal bir süreçtir. Cinsel sağlığın değerlendirilmesinde ve izleminde jinekoloji, üroloji, endokrinoloji ve ruh sağlığı başta olmak üzere multidisipliner müdahaleler planlanmaktadır. Cinsel sağlıkla ilgili konular gerek tıp eğitimi müfredatında gerekse uzmanlık eğitiminde temelde ruh sağlığı alanının kapsamındadır.
"Ruhsal kavramlar"
"Cinsellik, cinsiyet kimliği, cinsel yönelim ise tıbbi bir hastalık ya da patolojik bir durum olmayıp bireysel ve toplumsal yönleri ile öncelikli olarak ruhsal kavramlardır. Cinsel kimlikleri nedeni ile ayrımcılığa, şiddete ve kabul görmemeye maruz kalan kişilerde ciddi ruhsal zorluk veya depresyon ve kaygı bozuklukları gibi ruhsal bir hastalık gelişme riski artar. Cinsel kimlik çeşitlilikleri ile ruh sağlığı uzmanlarının ilgilenmesinin başka bir sebebi de budur.
"İnsanlık tarihi boyunca çeşitlilikler var oldu"
"Cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğindeki çeşitlilikler birbirlerine üstünlüğü olmayan durumlardır. Bilimsel veriler ışığında bedensel veya ruhsal hastalık olarak tanımlanmamaktadır. İnsanlık tarihine bakıldığında, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğindeki çeşitliliklerin her zaman var olduğu bilinmektedir.
"Son günlerde gündeme gelen, belirli bir cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğinin artacağına dair yapılan açıklama bilimsel bilgi içermeyen, yanlış bir açıklamadır. Herhangi bir cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğinin hastalık olarak tanımlanmasının bilimsel bir dayanağı olmadığı gibi, cinsel yönelim veya cinsiyet kimliklerinin değiştirilebildiğine, yönlendirilebildiğine dair geçerli bilimsel kanıt da bulunmamaktadır.
"Bilimsel olmayan açıklamalar"
"Diğer cinsel yönelimlerde olduğu gibi eşcinsellik de özendirme ile ortaya çıkan bir durum değildir. Konu ile ilgili bilim dallarına ait bilgi birikiminin gösterdiği üzere cinsel çeşitliliğin hastalık veya bozukluk olarak kabul edilip edilmemesi kişilerin cinsel yönelimi üzerinde etki ederek, eşcinselliğin yaygınlığında bir değişikliğe neden olamaz, olmamıştır. Bilimsel olmayan açıklamalar kamuoyunu da yanlış bilgilendirmekte ve ayrımcılık temelli hak ihlallerini, işlenen nefret suçlarını artırmaktadır.
"Hekimler, çağdaş bilimin ışığında hareket etmeli"
"Unutulmamalıdır ki; hekimler çağdaş bilimin ışığında hareket etmenin yanında hekimlik meslek etiği kuralları gereği başta İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi olmak üzere tüm insan hakları belgelerine ve mesleği ile ilgili ortak kurallara uymakla yükümlüdür. Hekimler meslekleri gereği herkesin 'ama' olmaksızın eşit bir şekilde yaşam hakkı, sağlık hakkının da başta olduğu bütün temel hak ve özgürlüklerden yararlanması gerektiğini kabul etmeli, eşitsizliği ve ayrımcılığı kolaylaştırmak yerine mevcut eşitsizliklerin ortadan kaldırılması yönünde çaba göstermelidir. Hiç kimsenin anayasal hakları cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği nedeniyle ayrıştırılamaz.
"Tekrar hatırlatıyoruz; toplumu ve toplum ruh sağlığını korumak, herkesin temel hak ve özgürlüklerini eşit bir şekilde anayasal güvence altına almak kişileri ötekileştirerek değil; eşitsizliklerin, ayrımcılıkların ve şiddetin önüne geçerek mümkün olacaktır."
Ne olmuştu?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşüldüğü Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu 24 Ocak'ta toplandı.
Anayasanın 24. (Din ve vicdan hürriyeti) ve 41. maddelerinin (Ailenin korunması ve çocuk hakları) düzenlenmesinin planlandığı komisyonda, Anayasa Değişikliği Teklifi AKP ve MHP temsilcilerinin oylarıyla kabul edildi.
Komisyon toplantısına Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri katılmadı. HDP'liler, 18 Ocak'ta ilkesel olarak komisyon görüşmelerine katılmama kararı aldıklarını söylemişti.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti'nin temsilcileri ise değişiklik önergeleri iktidar milletvekilleri tarafından reddedilince komisyonu terk etti.
Komisyonda, LGBTİ+ varoluşlarıyla ilgili bir üroloğun "uzman" görüşüne başvuruldu.
Ürolog Prof. Dr. Zeki Bayraktar, LGBTİ+'larla ilgili şöyle dedi:
"Henüz bunun kamuoyu tarafından da algılanabildiğini düşünmüyoruz çünkü bu dip dalga kamuoyunun algılayabileceği şekle gelmemiş. Kamuoyu eşcinsel ve transseksüel bireyleri görür, biz ise bunun öncüllerini görüyoruz şu anda. Eğer biz bu süreci doğru yönetemezsek; önümüzdeki yıllarda eşcinsel ve transeksüel vakalarda bir patlamayla karşı karşıya kalabiliriz."
(AÖ)