Keşkek Koruma Altında

UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi'ne tören keşkeği geleneği de girdi. Türkiye'nin keşkek geleneğinin listeye girmesi için yaptığı başvuru dün kabul edildi.

Endonezya'nın Bali adasında toplanan UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Hükümetlerarası Komitesi tören keşkeği geleneğini "hazırlanışından sunuluşuna ve tüketilişine kadar kadın-erkek eşitliği ve paylaşımı açısından önemli bulunduğu" gerekçesiyle listeye aldı.

Komite dünya ölçeğinde gelen 84 başvurudan 19'unu olumlu değerlendirdi. Böylece listede yer alan somut olmayan kültürel miras sayısı 232'ye yükseldi.

Türkiye'nin tescilli mirasları

Daha önce UNESCO'nun ilgili komitesi 2009'da Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti Abu Dhabi'deki toplantısında, Karagöz ve âşıklık geleneği listeye Türkiye adına alınmıştı. Keza, newroz/nevruz da Türkiye, Azerbaycan, İran, Hindistan, Tacikistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Pakistan adına kayıtlı..

Türkiye adına kayıtlı kültürel miras arasında meddahlık sanatı, Kırkpınar Yağlı Güreşleri, Mevlevi semah töreni ve geleneksel sohbet toplantıları da bulunuyor.

Türkiye bu yıl nazar boncuğu için de başvuracaktı, ancak dosyanın henüz hazır olmaması nedeniyle başvurudan vazgeçti.

Miras tanımı

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'ni 2003'te 32. Genel Kurul toplantısında kabul etti.

Sözleşme metninde "Somut Olmayan Kültürel Miras"ı, "toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar,  bilgiler, beceriler ve bunlara  ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar" olarak tanımlanıyor.

Metinde ayrıca, kuşaktan kuşağa aktarılan bu mirasın toplulukların doğayla, çevreleriyle ve tarihleriyle sürekli yeniden yaratıldığına ve bu yolla "kültürel çeşitliliğe ve insan yaratıcılığına duyulan saygıya" katkıda bulunduğuna vurgu yapılıyor

Batı Anadolu, Trakya, Doğu Anadolu, Karadeniz ve Orta Anadolu yemeği olan keşkek, genellikle düğün ve bayramlarda yapılan, Anadolu'da yörelere göre farklılıklar göstermekle birlikte temel olarak yarma buğday ve etten oluşan geleneksel bir yemektir.

Kısaca keşkek

Daha çok düğün yemeği olarak bilinen keşkek özellikle Edirne, Keşan, Balıkesir, Sinop,Tokat, Muş,Bafra, Çankırı, Denizli, İzmir, Aydın, Muğla, Afyon, Amasya, Yozgat, Silifke ve Antalya yörelerinde tüketilir.

Yarma buğday bir gün önce ıslatılır, kaynatılır. Kaynamış buğday ve etler dövülür, eriyerek özdeşleşir. Et, tahıllarla iç içe geçmiş,neredeyse tamamen yemeğin içinde erir. Güveç, tencere veya büyük kazanlarda odun ateşinde pişirilir. Yöresine göre keşkek, yanında haşlanmış tavuk, bulgur pilavı ve ayran ile servis edilir.

Genellikle kemikli dana etinden yapılan keşkeğin üzerine, kırmızı biber ve tereyağından hazırlanmış sos dökülür. Bazı yörelerde etsiz pişirilir ve üzerine tereyağı sosu dökülür. Ayancık ve çevresinde kurutulmuş kırık mısır ve barbunyadan yapılan keşkek türü pişirilir. Kastamonu, Çanakkale ve Bafra'da yaygındır. . (YY)